Onomástica china
Un nome chinu escríbise col apellíu primeru y el nome de pila dempués. Por casu, Mao Zedong, el fundador de la República Popular China, el so apellíu ye Mao, y el so nome ye Zedong.
Hai notar, sicasí, que dellos chinos qu'emigren o sostienen rellaciones comerciales con países occidentales adopten dacuando un nome occidentalizáu, polo xeneral con un nome de pila occidental al que s'amiesta l'apellíu, escritos dambos nel orde avezáu d'Occidente col apellíu a la fin. Un exemplu ye'l nome comúnmente usáu n'Occidente del actual Xefe Executivu de Ḥong Kong, Donald Tsang. Otros chinos dacuando adopten un nome combináu, formáu por nome de pila occidental, apellíu y nome de pila chinu, nesi orde. Por casu, l'actual Xefe Executivu de Macáu, Edmund Ho, utiliza dacuando'l nome mistu Edmund Ho Hau Wah.
Conforme a la tradición, pa dar nome a los neños y neñes síguise un modelu nel que s'empleguen un nome de xeneración como componente d'un nome de pila de dos carauteres; sicasí, esto cayó en desusu, particularmente na República Popular China, onde munchos nomes de pila son d'un solu carauter.
Arriendes del nome de pila, munchos chinos tienen dellos tipos de nomatos.
Apellíos
editarComo yá se dixo, l'apellíu chinu emplégase delantre del nome, lo que dacuando confunde a xente d'otres cultures onde l'apellíu xeneralmente ponse darrera' nome. Asina, l'apellíu de Mao Zedong ye Máo (毛), y el so nome de pila ye Zédōng (澤東 / 泽东). O un exemplu d'un personaxe más antiguu, el poeta Li Po, de la dinastía Tang, que'l so nome ye Bó (白), o Blanco, siendo l'apellíu Lǐ (李).
Les muyeres chines casaes, polo xeneral, caltienen el so apellíu en cuenta de adoutar el del home, y los neños polo xeneral lleven l'apellíu del padre. De cutiu considérase tabú casase con daquién del mesmu apellíu, magar que nun heba parentescu direutu ente los interesaos.
Nomes de pila
editarLos nomes de pila chinos tienen úno dos carauteres y escríbense dempués del apellíu. Al nacer un ñácaru, los padres de normal dan-y un «nome diminutivu», como Tesorito (小寶, 小宝). El nome de pila escuéyese un pocu más tarde. En China, los padres tienen un mes pa rexistrar al neñu. Los padres puen siguir usando'l nomatu.
Siendo tan pocos los apellíos, la variedá de los nomes completos chinos depende de los nomes de pila. Puede usase casi cualquier carauter con cualquier significáu. Sicasí, nun se considera correutu pone-y a un neñu'l nome d'otra persona, yá sía pariente o personaxe famosu.
Xeneralmente pónense nomes de pila acomuñaos a cualidaes que se perciben, yá como masculines, yá como femenines. Los nomes masculinos rellaciónense con fuercia y firmeza; los femeninos, cola guapura y les flores. Les muyeres dacuando lleven nomes que repiten el mesmu carauter, como Xiuxiu (秀秀) o Lili (麗麗, 丽丽). Esto dase menos colos homes, anque Yo-Yo Ma (馬友友 Mǎ Yǒuyǒo, 马友友) ye una esceición bien conocida.
En delles families, unu de los dos carauteres del nome de pila repítise en tolos miembros d'una xeneración, y estos nomes de xeneración plániense con muncha antelación, históricamente nun poema que sirve de rellación de nomes. Arriendes, los nomes de los hermanos de cutiu rellaciónense; por casu, un neñu puede llamase pinu (松, que se considera masculín) y la so hermana puede llamase ciruela (梅, que se considera femenín).
Los nomes chinos pueden espeyar tamién periodos de la hestoria. Por casu, munchos chinos nacíos mientres la Revolución Cultural tienen "nomes revolucionarios" como "país fuerte" (強国) o vientu oriental (东风). En Taiwán, nun yera raru incorporar unu de los cuatro carauteres del nome "República de China" (中華民國) a los nomes de los homes mozos.
Pa mayor información, vease: nome de pila chinu.
Nomes alternativos
editarLos nomatos son polo xeneral una alteración del nome de pila, basaos dacuando nos atributos físicos de la persona, el so mou de falar o hasta na so primer pallabra. N'árees de fala min o cantonesa, el nomatu consiste de cutiu nel diminutivu Ah (阿), siguíu per una parte del nome de pila (polo xeneral l'últimu carauter). Escasamente úsense los nomatos en redolaes formales o semiformales. Una esceición ye Chen Shui-bian, de normal llamáu "A-bian" (阿扁); el nomatu úsalu él mesmu y apaez n'artículos de periódicu.
N'otres dómines, yera común que los homes con formación intelectual adquiriesen nomes de cortesía. Les dos formes más comunes yeren un zì (字), que se daba al llegar al maduror, y un hào (號), xeneralmente escoyíu pol nomáu y de cutiu caprichosu. Anque esta tradición cayó nel desusu, l'usu del seudónimu ente los escritores sigue siendo un fenómenu común. Pa mayor información, vease nome de cortesía chinu.
A la xente prominente foi común da-y un nome póstumu (諡號, 諡号), anque esto güei casi nun se prautique. A Sun Yat-sen dióse-y el nome póstumu de Guófù (國父, Padre de la Nación), nome pol que más se-y conoz en Taiwán. Arriendes, a los gobernantes adscribíense-yos tamién nomes de templu (廟號, 廟号).
Variaciones rexonales
editarMunchos chinos que viven o trabayen en cultures occidentales tienen un nome occidental arriendes del so nome chinu. Por exemplu, el políticu taiwanés Soong Chu-yu (宋楚瑜) tamién ye conocíu como James Soong. Otru casu ye'l yá citáu de Donald Tsang, xefe de gobiernu de Ḥong Kong.
En Ḥong Kong ye abondo común usar primero'l nome de pila occidental y emplegar el nome de pila chinu como segundu nome de pila. N'intentos más recién de combinar nomes occidentales con nomes Chinos Nativos, el nome occidental asítiase direutamente alantre del nome chinu, de cuenta que puedan identificase fácilmente'l nome chinu y el nome occidental. Caltiénse tamién l'orde relativu apellíu-nome de pila. Conforme esti modelu, Soong Chu-yu sería James Soong Chu-yu. Esta práutica ye común tamién ente los estauxunidenses d'orixe chinu.
Otra variación consiste en si la forma emplegada na romanización ye la forma en mandarín o la forma del dialeutu llocal. Polo xeneral, los chinos d'etnia china na China continental y Taiwán romanizan la forma del so nome en mandarín, y los del Asia sudoriental y Hong Kong romanizan la forma del dialeutu llocal. Los chinos de la China continental xeneralmente son reconocibles pola romanización pinyin, onde apaecen les grafíes "x", "zh" y "q", que nun s'atopen n'otros sistemes de romanización, y na que nun s'usen guiones.
Pa mayor información sobre les normes que se siguen particularmente en Taiwán na onomástica, ver l'artículu sobre nomes taiwaneses.
Referencies
editarEnllaces esternos
editar- Nome en chinu Chinoesfera, n'español
- El so nome en chinu trescripción en carauteres chinos y caligrafía.
- Nome en Chinu Archiváu 2018-07-27 en Wayback Machine Cómo se pronuncia y escribe el to nome en chinu