Piruleta
Una piruleta ye un carambelu duru de forma achaplada y arredondiada con un palu p'agarralau.[1]
| Piruleta | ||
|---|---|---|
 | ||
| Nome | Piruleta | |
| Detalles | ||
| Ingredientes | Sacarosa | |
| Más información | ||
| Caráuter unicode | 🍭 | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Nos países occidentales suélense faer a base d'azucre, xarabe de glucosa y colorantes (coloráu allura AC y tartracina).
Historia
editarLa idea d'un dulce comestible pincháu nun palu ye bien simple, y ye probable que'l carambelu d'esti tipu s'inventara y reinventara en numberoses ocasiones.[2] Los primeros productos de confitería que s'asemeyen a lo que llamamos piruletas daten de la Edá Media, cuando la nobleza solía comer azucre cocíu cola ayuda de paliyos o mangos.[2]
La pallabra «lolly pop» remontar a 1784, pero nun principiu referíase a carambelos blandos, más qu'a carambelos duros. El términu podría derivar tamién de la pallabra coloquial inglesa lolly (‘llingua’) y pop (‘bofetada’). La pallabra «lolipop» podría tener orixe romanín, porque la tradición de la venta de manzanes caramelizadas pinchaes nun palu ta rellacionada colos xitanos. N'idioma romanín, a la mazana colorada se la llapada loli-phaba.[3]
La invención de la moderna piruleta inda ye un misteriu, pero una serie d'empreses estauxunidenses reclamaron la so autoría nel sieglu XX. La hestoria de les primeres piruletas n'Estaos Xuníos, paez ser aburuyada col tiempu.
Unos creen que dalguna versión del lollipop esistió dende principios de 1800.
Otros afirmen que los lolipops inventar mientres la Guerra de Secesión (1861-1865).
En 1908, un tal George Smith ―de New Haven (estáu de Connecticut)― afirmaba ser el primeru n'inventar esti carambelu con palito.[4] Tuvo la idea de poner el carambelu nun palu pa faelo más bono de comer y púnxo-y el nome d'un popular caballu de carreres de la dómina, Lolly Pop. En 1931 rexistró'l nome «lollipop».[5]
Les primeres referencies al lollipop daten de los años 1920.[6]
En 1958, Enric Bernat, introdució nel mercáu español el primer carambelu con forma de bola y con palu, de la marca Zuca Chups, que fabricó Granja Asturies S. A. Orixinalmente crear con siete sabores distintos.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: piruleta
- ↑ 2,0 2,1 "The history of lollipop candy", artículu n'inglés nel sitiu web Candy Favorites.
- ↑ «What is the romani language?» (‘¿qué ye l'idioma romanín?’), artículu publicáu nel sitiu web Google Books.
- ↑ Pearce (2004): Food For Thought: Extraordinary Little Chronicles of the World (páx. 183), 2004.
- ↑ «Lollipops and Candy Suckers», artículu n'inglés nel sitiu web Candy Crate.
- ↑ Plantía:OEtymD
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Lollipop.- Tou-Piruletas.es/ sitiu con fotografíes de dellos tipos de piruletas.
- Piruletas de chocolate (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., nel sitiu web La Guía del Regalu Promocional.
