Senu Darwin
Denomínase senu Darwin[Nota 1] l'estensu cuerpu d'agua de mar nel que desagüen les canales Pomar y O'Brien y que depués de percorrer 14 milles tomen el nome de brazu del Noroeste como continuación de la canal Beagle. [1]
| Senu Darwin | |
|---|---|
| Situación | |
| Coordenaes | 54°52′38″S 70°06′52″W / 54.8772°S 70.1144°O |
  Senu Darwin Senu Darwin (Chile) | |
| Datos | |
 | |
Alministrativamente pertenez a la Rexón de Magallanes y Antártica Chilena, Provincia de l'Antártica Chilena, comuna Cabo de Hornos.[2] La canal queda dientro del Parque Nacional Alberto de Agostini.[3]
Dende hai aproximao 6000 años hasta metá del sieglu XX les sos mariñes fueron habitaes polos pueblos kawésqar y yamana. A empiezos del sieglu XXI estos pueblos fueren práuticamente escastaos pola aición del home blancu.[4]
Percorríu editar
El senu Darwin ye un gran cuerpu de mar nel que desagüen escontra l'oriente les canales Pomar y O'Brien nel so percorríu escontra'l brazu del Noroeste de la canal Beagle. Les sos llendes son: pel norte la mariña de la islla Grande de Tierra del Fueu ente los senos Aventexu y Garibaldi nuna estensión d'aproximao 14 milles; al este la entrada occidental del brazu del Noroeste y la mariña oeste de la islla Gordon, al sur les islles Darwin y Thomson y al weste les islles O'Brien y Londonderry, y el grupu de los Timbales. Casi al centru del senu atopa la islla Chair.
Nes sos contornes desagüen les siguientes canales: nel llau oeste les canales O'Brien y Pomar, al este'l brazu Noroeste y pel sur les canales Barros Merino y Thomson. [1]
Historia editar
Dende hai unos 6000 años les sos agües yeren percorríes polos pueblu kawésqar y yámanas, nómades canoeros, pañadores marinos. Esto duró hasta mediaos del sieglu XX en que práuticamente yá fueren escastaos pola aición del home blancu.
A fines del sieglu XVIII, a partir del añu 1788 empezaron a llegar a la zona los balleneros, los lloberos y cazadores de foques ingleses y estauxunidenses y finalmente los chilotes. [5]
Mientres los meses de febreru y marzu de 1830 el comandante Robert Fitzroy col HMS Beagle tuvo fondiáu en caleta Doris y en puertu March restolando una embarcación que-y foi robada polos indíxenes, tiempu qu'aprovechó pa trabayar nel llevantamientu de la zona.[6]
Mientres l'añu 1903 la cañonera Magallanes de l'Armada de Chile sol mandu del comandante Baldomero Pacheco efectuó trabayos de llevantamientu hidrográficu nel sector del grupu de los Timbales. [7]
Islles editar
Islla Golondrina editar
Allugada mui cerca de la punta Americana nel estremu oriental de la islla O'Brien. Ye la más avanzada escontra la ruta de navegación de tres islles que cola mariña de la islla O'Brien formen les caletas Gómez y Emilita.
Al 060° y a una distancia de 350 metros d'ella ta'l baxu Walton nel que se sondan 4 metros y marcáu por un gran sargazal. [8]
Islla Timbal Grande editar
Al ESE de la punta Americana de la islla O'Brien atópase'l grupu d'islles, castros y roques conocíu como los Timbales. La islla mayor d'esti grupu ye'l Timbal Grande. Mide 1½ milles de llargu y 250 metros d'altu. Les sos puntes oriental y occidental son baxes con dellos cuetos cubiertu de vexetación. La mariña norte ye llimpia, pero la del sur ta orellada por roques y sargazos.
Al este y separáu por una canal angostu atópase'l Timbal chicu, más pequeñu, con muncha vexetación y cantil. Escontra'l NO de la so punta occidental estiéndese'l grupu Timbales de 2 milles d'estensión formáu por castros y roques. [8]
Islla Chair editar
Asitiada 9 milles al este de la punta Americana de la islla O'Brien. Tien 4 milles de llongura en direición E-O por 1 milla anchu y un altor de 484 metros.
La so mariña norte ye alta y d'agües fondes pero'l so estremu NO despide por casi ⅔ de milla una restinga de castros y roques. N'el so mariña formen trés pequeñes badees, nenguna apta como fondeadero. La derrota encamentada nel senu Darwin pasa ente'l llau norte de la islla Chair y la mariña sur de la islla Grande de Tierra del Fueu. [9]
Islla Darwin editar
Emplazada 1½ milles al SO de la islla Chair tien 4¾ milles de llongura en direición E-O por 2¾ milles a 90°. Ye alta y arrodiada por ribayos de 90 a 100 metros d'altu. La islla xube dende'l nivel del mar hasta un monte de 700 metros d'altor llamáu picu Huemul. [10]
Seno editar
Seno Aventexu editar
Ta allugáu na mariña sur de la islla Grande de Tierra del Fueu onde empieza'l senu Darwin. Les sos mariñes son altes y de muncha rimada. El cordal del llugar, que tien cumes de más de 1.000 metros, ta permanentemente nevada.
Dende la entrada oriental de la canal Pomar escontra l'este formar na mariña de la islla Grande cuatro seno; el senu Aventexu ye'l más occidental, depués escontra l'este hai dos senos pequeños y finalmente el cuartu y más oriental ye'l senu Garibaldi.
Toma'l so nome d'un glaciar que descarga no fondero; mide 10 milles de llongura por 1 d'anchu. Nun ufierta fondeaderos. [11]
Senu Garibaldi editar
Asitiáu nel estremu NE del senu Darwin sobre la mariña sur de la islla Grande de Tierra del Fueu. Ye'l más oriental de cuatro seno que se formen na mariña de la islla Grande hasta la entrada oriental de la canal Pomar. La so entrada ta llindada por dos puntes baxes y arbolaes, que despiden restingas de piedres marcaes por sargazos.
Mide 10 milles de llargu. Nel so interior, al fondu, hai un gran glaciar que descarga al mar. Sobre la so mariña occidental hai dos fondeaderos. El fondeadero esterior atópase darréu al norte de la punta Témpanos en 18 a 22 metros d'agua, fondu de sable. Al ocupalo tien de considerase que les sos fondures varien sópito. El segundu surgidero, llamáu puertu Garibaldi atópase como 3¾ milles más al norte. [12]
Pasos editar
Paso de los Timbales editar
Ye una zona na que se emplazan el grupu Timbales y la islla Timbal Grande, onde empieza por occidente'l senu Darwin. El grupu Timbales ye un gordón de islotillos y roques que s'estiende por 2 milles en direición E-O. La islla Timbal Grande ye la islla más grande del grupu d'islles, castros y roques conocíu como los Timbales asitiaes al este de la punta NE de la islla Londonderry.
Ente la punta Americana y la punta occidental del Timbal Grande fórmense dos pasos: el pasu del Mediu ente'l Timbal Grande y el grupu Timbales y el pasu occidental ente la punta Americana y el grupu Timbales. [13]
Puertos y caletas editar
Caleta Gómez editar
Asitiada darréu al sur de la punta Americana de la islla O'Brien. Ye apoderáu solo pa naves chiques. El fondu ye de piedrecilla y conchuela sobre llechu predresu, pero'l fondeadero ye abrigáu y bien oportunu pa les naves que saleen escontra'l poniente y atopen vientu bien duru na canal O'Brien.
Cerca ta'l baxu Walton de solu 4 metros el que tien d'arrodiase siempres pol oriente. [8]
Caleta Emilita editar
Formar al oeste de la islla Golondrina ente esta y la mariña de la islla O'Brien. El fondeadero ye bien amenorgáu pola esistencia d'una roca qu'hai nel centru de la caleta. Tien de fondiase al sur de la roca en 20 a 25 metros d'agua. El tenedero ye piedrecilla y conchuela. Tando caleta Gómez mui cerca, tien de preferise aquella. [8]
Puertu Garibaldi editar
Asitiáu na mariña occidental del senu Garibaldi, como a 3¾ milles de la punta Témpanos. El fondeadero ta en 14 a 16 metros d'agua, a 400 metros de la mariña, fondu de sable y fango. El tenedro ye bonu y queda protexíu de los vientos reinantes del W. Hai abondosa lleña y agua. [9]
Puertu Huemul editar
Les coordenaes del so puntu de referencia según la carta son: L:54°54’18” S. G:70°08’58” W. Ta alcontráu nel llau NE de la islla Darwin, al pie d'una fonda quebrada que baxa dende'l picu Huemul. Tien un sacu de ¼ de milla de sacu por ¼ de milla d'anchu. El tenedero ye de conchuela y puede fondiase en fondures de 30 a 40 metros. Ye pequeñu pero abrigáu. [14]
Caleta Virginia editar
Allugada na mariña SO de la islla Darwin y al pie d'otra quebrada que baxa del picu Huemul. Ye bon surgidero, sacante cuando sopla'l SO. [14]
Puntes editar
Punta Americana editar
Ye la estremidá oriental de la islla O'Brien, ye'l términu del cayente del monte más altu de la islla. La punta ye bien montiega y cerca hai 3 islines, la más avanzada escontra'l track encamentáu llámase Golondrina. Ente estes islines y la islla O'Brien fórmense les caletas Gómez y Emilita. [15]
Ver tamién editar
- Orografía
- Xeoloxía
- Glaciación Würm (Edá de Xelu)
- Islles de Chile
- Xeografía de Chile
- Chile insular
- Islles de Chile
- Golfos per superficie
- Historia de la patagonia
- Patagonia chilena
- Pueblos orixinarios chilenos
- Parques nacionales de Chile
- Canales de la Patagonia
- Canales fueguinos
- Muséu Acatushun
- Estancia Harberton
Notes editar
- ↑ Encamiéntase lleer esti artículu teniendo a la vista un atles y/o les cartes de navegación de les zones que se menten.
Referencies editar
- ↑ 1,0 1,1 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 172.
- ↑ Magallanes, 2018.
- ↑ Ministeriu de Bienes Nacionales (1985). «Parque Nacional Alberto de Agostini» (castellanu).
- ↑ Chapman, 2012, páxs. 29,30,31.
- ↑ Chapman, 2012, páxs. 88-100.
- ↑ King, 1839, páxs. 406-408-417.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, p. 12.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 174.
- ↑ 9,0 9,1 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 176.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 176,177.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, p. 175.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 175,176.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 174,175.
- ↑ 14,0 14,1 Institutu Hidrográficu, 1958, p. 177.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1958, páxs. 173,174.
Bibliografía utilizada editar
- Institutu Hidrográficu de l'Armada de Chile (1974). Atles Hidrográficu de Chile. Valparaíso - Chile - Institutu Hidrográficu de l'Armada. Primer edición.
- Institutu Hidrográficu, Armada de Chile (1958). Carreru de la Mariña de Chile Volume V, 4 (en castellanu), Institutu Hidrográficu del Armáu.
- King, Phillip Parker (1839). Robert FitzRoy: Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Proceedings of the first expedition, 1826-30, under the command of Captain P. Parker King, R.N., F.R.S. (n'Inglés). Londres: Henry Colburn. Consultáu'l 2013.
- Chapman, Anne, Yaganes del cabu de Fornos. Alcuentru colos europeos antes y dempués de Darwin., Santiago de Chile: Pehuén editores S.A.
- Magallanes, Rexón (2018). Gobierno de Chile - Rexón de Magallanes. https://www.gob.cl/rexones/region-de-magallanes/. Consultáu'l 11 d'abril de 2018.
Bibliografía adicional editar
- Institutu Xeográficu Militar (1970). Atles de la República de Chile. Santiago - Chile - Institutu Xeográficu Militar. Segunda edición.
- Isidoro Vazquez d'Acuña García del Postigo (2004). Historia Naval del Reinu de Chile 1520-1826. Imprenta Salesianos S.A.. 956-12-1664-7.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre les islles de Chile.
- Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre la flora de Chile.
- Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre la fauna de Chile.
- Directemar - Armada de Chile
- Reglamentu de practicaje y pilotaje - Armada de Chile.
- Senu Darwin - Canal Beagle
Datos: Q16630180
