Terremotu de Shaanxi de 1556

El terremotu de Shaanxi o'l terremotu del condáu de Hua ye'l más mortíferu del que se tien constancia, nel cual morrieron aproximao 830 000 persones.[2] Asocedió na provincia de Shaanxi (China) na mañana del 23 de xineru de 1556. Un total de noventa y siete condaos nes provincies de Shaanxi, Anhui, Gansu, Hebei, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Shandong y Shanxi fueron afeutaos.[3] Una área de 836 km d'anchu foi destruyida y en dellos condaos morrió'l 60 % de la población.[4] Hasta entós, la población vivía mayormente en cueves artificiales en cantiles de loess, que se derrumbar mientres el desastre.

Terremotu de Shaanxi de 1556
Xeneral
Tipu terremotu
País Dinastía Ming
Sede Condado de Hua (es) Traducir
Fecha 23 de xineru de 1556
Coordenaes 34°30′N 109°42′E / 34.5°N 109.7°E / 34.5; 109.7
Provincies afectaes pol terremotu.
Provincies afectaes pol terremotu.
Otros datos
Magnitú na escla Richter 10[1]
Cambiar los datos en Wikidata

El terremotu

editar

El terremotu asocedió nel reináu del emperador Jiajing de la dinastía Ming.

Según actuales estimaciones, basaes en datos xeolóxicos, dan al terremotu una magnitú averada de 8 graos na escala de Richter. Anque foi'l más mortíferu y el quintu desastre natural con más muertes de la hestoria, hubo terremotos con magnitúes mayores. Los retruques siguieron pocu dempués ente un mes hasta mediu añu.[5] El epicentru foi nel condáu de Hua cerca del monte Hua en Shaanxi (llatitú 34,5, llargor 109,7).

Nos añales de China foi descritu como:

Nel iviernu de 1556, un terremotu catastróficu asocedió nes provincies de Shanxi y Shaanxi. Nel nuesu Condáu de Hua, delles desgracies tuvieron llugar. Montes y ríos camudaron de sitiu y los caminos destruyéronse. En dellos llugares, la tierra remaneció y formó nueves llombes, o se fundió abruptamente y convirtiéronse en nuevos valles. N'otres árees, un regatu enchir nun intre, o la tierra sedábase y apaeceríen nuevos ribayos. Cabanes, cases oficiales, templos y les muralles de la ciudá colapsaron totalmente nun intre.

El terremotu estropió severamente munches de les cercos del monte de Piedra; de les 114 piedres clásiques Kaicheng, rompiéronse 40 nel terremotu.[6] El sacudión amenorgó l'altor de la Pagoda del Pequeñu Gansu Montés en Xi'an de 45 a 43,4 m.

L'eruditu Qin Keda sobrevivió al terremotu y rexistró detalles. Les sos conclusiones d'esti terremotu incluyeron que «nel empiezu del terremotu, la xente que ta adientro nun puede salir darréu. Solo pueden agachase y esperar una oportunidá. Inclusive si'l nial colapsábase, dellos güevos podíen caltenese entá intactos».[7] Esto puede indicar que munches persones morrieron intentando fuxir mientres dalgunos que se quedaron quietos pudieron sobrevivir.

Les cueves de loess

editar

Millones de persones vivíen nesa dómina en cueves artificiales de loess n'altos cantiles nel área del pandu de Loess. El loess ye'l nome del suelu posáu que les nubes de vientu depositaron nel pandu al traviés de los años. La blanda masilla de loess tuvo formándose por millones d'añu por cuenta de que'l vientu tresportaba sedimentos al área dende'l desiertu de Gobi. El loess ye un suelu altamente propensu a la erosión asina que yera susceptible al vientu y a l'agua. El pandu de Loess y el so polvoriento suelu cubrieron casi toles provincies de Shaanxi, Shanxi y Gansu y n'otres. La mayoría de la población vivía en residencies llamaes yaodongs, nesos cantiles. Esta foi la causa de la gran cantidá de persones muertes, yá que el terremotu causó deslizamientos de tierra que destruyeron les cueves.

Terremotos con mayor cantidá de víctimes
Posición Terremotu !País Añu !Víctimes
1 «Shaanxi» China 1556 830 000
2 «Océanu Índicu» Indonesia 2004 283 100
3 «Tangshan» China 1976 242 000
4 «Gansu» China 1920 235 502
5 «Alepo» Siria 1138 230 000

El costu de los daños provocáu pol terremotu ye casi imposible de determinar en términos modernos. La cantidá total de muertes, sicasí, envaloróse tradicionalmente en 830 000. El dañu causáu nes propiedaes tuvo de ser tan grande que ye imposible de calcular, una y bones una rexón entera del interior de China foi destruyida y aproximao el 60 % de la población de la rexón foi aniquilada. El costu de los daños pudo ser l'equivalente a los que se causaríen por una destrucción absoluta debida a la detonación d'una bomba nuclear (ensin considerar los efeutos posteriores).

Comparances

editar

El terremotu de Shaanxi, sicasí, nun foi'l peor desastre de la historia de China. Ello ye que decenes de millones de chinos morrieron mientres los Trés Años de Desastres Naturales de 1959 a 1961.

Bibliografía

editar
  • Annals of China citáu dende la páxina 100 de 30 Years' Review of China's Science and Technology, 1949–79. en Google Books

Referencies

editar
  1. ISBN-10: 90-6191-664-X.
  2. U.S. Geological Survey. «Earthquakes with 50,000 or More Deaths» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 9 de xunu de 2011. Consultáu'l 3 de xunu de 2011.
  3. «China virtual museums_quake» (inglés). Consultáu'l 2009.
  4. «CHINA EARTHQUAKES / HISTORICAL CHINA EARTHQUAKES - by: Dr. George Parares-Carayannis» (inglés). Consultáu'l 2009.
  5. «china virtual museums_quake». Consultáu'l 2009.
  6. «Urumqi Xinjiang China Silk Road Online Travel Tour Guide Service Agent Agency Guide service silk road travel silk road tour china specail tour guide sinkiang Urumqi Urumchi ch...». Archiváu dende l'orixinal, el 22 de payares de 2008. Consultáu'l 2009.
  7. «china virtual museums_quake». Consultáu'l 2009.

Enllaces esternos

editar