Tomás Eloy Martínez

Tomás Eloy Martínez (16 de xunetu de 1934San Miguel de Tucumán – 31 de xineru de 2010Buenos Aires) foi un guionista, escritor, periodista y profesor universitariu arxentín.

Tomás Eloy Martínez
Vida
Nacimientu San Miguel de Tucumán16 de xunetu de 1934[1]
Nacionalidá Bandera d'Arxentina Arxentina
Muerte Buenos Aires[2]31 de xineru de 2010[1] (75 años)
Causa de la muerte cáncanu de cerebru
Familia
Fíos/es Ezequiel Martínez
Estudios
Estudios Universidá de París
Universidá Nacional de Tucumán
Llingües falaes castellanu[3]
Oficiu guionista, escritor, periodistaprofesor universitariu
Emplegadores Universidá Rutgers
Premios
IMDb nm1031164
fundaciontem.org
Cambiar los datos en Wikidata

Foi'l primer direutor periodísticu del noticieru Telenoche. Como editor de revistes, punxo per primer vegada nel so país a un escritor en portada, el casu de Jorge Luis Borges en Primer Plana.[5]

Biografía

editar

Nació en San Miguel de Tucumán, Arxentina. Estudiu nel Gymnasium de la UNT y graduóse como llicenciáu en Lliteratura española y llatinoamericana na Universidá Nacional de Tucumán y, en 1970, llogró una Maestría en Lliteratura na Universidá de París VII.

En Buenos Aires, ocupó los cargos de:

  • Críticu de cine pal diariu La Nación (1957-1961)
  • Xefe de redaición del selmanariu Primer Plana (1962-1969).
  • Ente 1969 y 1970 foi corresponsal de la editorial Abril n'Europa, con sede en París, *

Direutor del selmanariu Panorama (1970-1972).

  • Dirixó'l suplementu cultural del diariu La Opinión (1972-1975).

Exiliu

editar

Tres les amenaces de la Triple A, ente 1975 y 1983 vivió exiliáu en Caraques (Venezuela); ellí desempeñó los cargos de:

En 1991, participó na creación del diariu Sieglu 21 de Guadalaxara, Méxicu, que salió mientres siete años, hasta avientu de 1998.

Regresu y partida

editar

Foi parte de la Cooperativa de Periodistes Independientes qu'editaba la revista El Porteño.[6]

En xunu de 1991, creó'l suplementu lliterariu Primer Planu del diariu Páxina/12 de Buenos Aires, que dirixó hasta agostu de 1995.

Dende mayu de 1996, foi columnista permanente del diariu La Nación de Buenos Aires y de The New York Times Syndicate, que publicó los sos artículos en doscientos diarios n'América y Europa, como El País, d'España.

Vida privada

editar

Fíu de Baldomero Martínez Castro y Lilia Muiño de Martínez Castro. Hermanu de Susana, María Lilia y Juan. Casárase con Lilian von Ziegler con quien tuvo cuatro fíos: Gonzalo, Tomás, Ezequiel y Paula.

Tuvo dos fíos -Blas Eloy y Javier- con Blanca Goncalves.

La so otra fía ye Sol-Ana, de la so tercer esposa, la crítica cinematográfica y profesora venezolana Susana Rotker a quien conoció en Caraques en 1979 y que morrió pillada por un autu nel 2000.[7][8]

La so última pareya foi la periodista Gabriela Tornada.

Tomás Eloy Martínez finó d'un tumor cerebral por causa de un cáncer que sufrió mientres años.[9]

Académiques

editar

Amás de la so trayeutoria periodístico y lliterario desenvolvió una estensa carrera académica qu'entiende conferencies y cursos n'importantes universidaes d'Europa, Norteamérica y Suramérica, según la so vinculación como profesor a la Universidá de Maryland (1984-1987).

Dende xunetu de 1995, foi profesor distinguíu de la Rutgers University de Nueva Jersey y direutor del Programa d'Estudios llatinoamericanos d'esta universidá.

Recibió títulos de doctor honoris causa de la Universidá John F. Kennedy de Buenos Aires y de la Universidá de Tucumán.

Foi fellow del Wilson Center de Washington DC, de la Fundación Guggenheim y del Kellogg Institute de la Universidá de Notre Dame, en Indiana.

Foi miembru permanente del Conseyu Asesor de la Fundación Nuevu Periodismu Iberoamericanu (FNPI), creada pol so entrañable amigu Gabriel García Márquez.

El 24 de xunu de 2009, foi incorporáu a l'Academia Nacional de Periodismu.

"Ye un gran honor que se debe, creo, a la persistencia cola que vengo trabayando hai más de mediu sieglu".[10]

Premios

editar

Ganó en 2002 el Premiu Internacional Alfaguara de Novela por El vuelu de la reina.

En 2004 dióse-y el Diploma al Méritu de los Premios Konex a les Lletres na disciplina Novela: Quinqueniu 1994 - 1998.

En 2008, foi gallardoniáu col Premiu Cóndor de Plata a la trayeutoria qu'apurre l'Asociación de Cronistes Cinematográficos de l'Arxentina, la distinción nel so tipu más importante del país. El premiu foi pola so fecundu trayeutoria dientro del periodismu y la crítica cinematográfica.

En 2009, resultó premiáu pol diariu El País d'España col Premiu Ortega y Gasset de Periodismu a la Trayeutoria Profesional.[11] (El so agradecimientu en 345 pallabres).

Noveles

  • 1969: Sagráu
  • 1985: La novela de Perón
  • 1991: La mano del amu
  • 1995: Santa Evita (la novela arxentina más traducida de tolos tiempos.[12])
  • 2002: El vuelu de la reina (Premiu Alfaguara de Novela 2002)
  • 2004: El cantor de tangu
  • 2008: Purgatoriu

Cuentos

  • 1979: Llugar común la muerte (rellatos de ficción testimonial).
  • 2014: Tiniebles pa mirar (escoyeta de rellatos inéditos; llibru póstumu).

Ensayos

  • 1961: La obra de Ayala y Torre Nilsson. Estructures del cine arxentín
  • 1980: Ramos Sucre. Semeya del artista mazcaráu
  • 2000: Ficciones verdaderes

Cróniques

  • 1974: La pasión según Trelew, que la so tercer edición foi quemada na plaza del III Cuerpu d'Exércitu, en Córdoba, pola dictadura militar.
  • 1999: El suañu arxentín
  • 2003: Réquiem per un país perdíu (reelaboración y ampliación de El suañu arxentín)

Otros llibros

  • 1996: Les memories del xeneral, una crónica sobre los años 70 n'Arxentina.
  • 2004: Les vides del xeneral
  • 2006: La otra realidá (antoloxía)
  • 2011: Arxentina y otres cróniques (ensayos y testos periodísticos)

Ye tamién autor de cuatro guiones pa cine, trés d'ellos en collaboración col novelista paraguayu Augusto Roa Bastos, y de dellos ensayos incluyíos en volumes coleutivos.

Filmografía

editar
Guionista *

L'últimu pisu (1962)

Idea orixinal
Argumentu *

El demoniu nel sangre (1964)

Intérprete como él mesmu *

Un rei pa la Patagonia (Documental) (2011)

  • José y Pilar (Documental) (2010)
  • Grandes biografíes (Serie documental de televisión)
    • Evita Peròn: The Woman Behind the Myth (1996)

Asina escribía

editar
Tamién él ta mirándose a sigo mesmu. Un súbitu rellumu de la lluna posóse sobre'l so cuerpu y déxa-y ver el so perfil nel otru espeyu, el del cuartu vacíu. Lo que l'espeyu revéla-y, sicasí, ye un ecu del so propiu ser, y de nenguna manera él mesmu. Un home nun puede ser él mesmu ensin el so pasáu, ensin la fuercia qu'irradia ante los otros, ensin el respetu y la medrana qu'inspira. Un home nunca ye'l mesmu a soles…”.[13]

Asina opinaba

editar
Lo que busquen les narraciones a les que toi aludiendo ye que'l llector identifique los destinos ayenos col so propiu destín. Que se diga: a mi tamién puede pasame esto. Hegel primero, y dempués Borges, escribieron que la suerte d'un home resume, en ciertos momentos esenciales, la suerte de tolos homes. Esa ye la gran lleición que tán aprendiendo los periódicos nesti empiezu de sieglu”.[14]

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 6 mayu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 1r xineru 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 120599871. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  4. Afirmao en: Guggenheim Fellows database. Identificador Beca Guggenheim: tomas-eloy-martinez. Llingua de la obra o nome: inglés.
  5. Mochkofsky, Graciela: Timerman. Suramericana, 2003, (pp 111) ISBN 950-07-2420-0
  6. Nota de despidida de Juan Salinas
  7. New York Times timee
  8. Diariu La Nación
  9. La Gaceta de Tucumán. «¡Hasta siempres, Tomás Eloy!». Consultáu'l 2010.
  10. Diariu La Nación.
  11. «Los Ortega reconocen el periodismu qu'ayuda a entender el pasáu». El País (23 d'abril de 2009). Consultáu'l 23 d'abril de 2009.
  12. Diariu Tiempu Arxentín, 30 de xineru de 2011.
  13. TEM: El vuelu de la reina. Santillana (2002) ISBN 987-578-023-5
  14. Nota de despidida de Xuliana Boersner

Enllaces esternos

editar