Wikipedia:Vandalismu

(Redirixío dende Wikipedia:VAND)

Un vandalismu ye cualquier amiestu, desaniciu o cambéu del conteníu d'un artículu de Wikipedia fecha arrémente pa comprometer la integridá de Wikipedia. El vandalismu nunca nun puede ser nin va ser toleráu. Tipos comunes de vandalismu son la inclusión de picardíes, el blanquéu de páxines, el llinguax pingoneru o l'inxertamientu de xirigonces nos artículos.

Si se fai de papu sanu, cualquier esfuerzu destináu a ameyorar la enciclopedia, anque tea enquivocáu, nun ye vandalismu.

La persona que fai un cambéu de mala fe que nun rescample ta realizando un dañu mayor a la Wikipedia que'l simple vandalismu. Nesta categoría inclúyese l'actu de camudar la población d'un país o'l nome científicu d'un animal sólo por divertimientu.

Si atopes dalgún artículu que foi oxetu de vandalismu, puedes intentar revertilo a una versión anterior, buscando nel historial: solo tienes qu'editar una versión ensin vandalizar y guardala ensin faer cambeos. Si atopes una páxina nueva como exemplu de vandalismu, puedes intentar marcala pal desaniciu rápidu: solo tienes qu'editar la páxina, escribir {{destruir|G1}} y pulsiar nel botón «Grabar la páxina». Depués ye recomendable alvertir al usuariu en cuestión que se detenga. En casu de vandalismu repetíu, inclusive a pesar de los avisos, tienes de denunciar al usuariu vándalu en, Wikipedia:Siguimientu del vandalismu, y nesi casu un bibliotecariu podría bloquiar esa cuenta. Nótese que l'avisu nun ye imprescindible, y que les cuentes claramente creaes espresamente pa vandalizar podríen bloquiase direutamente si la situación lo ameritase.

La comunidá de Wikipedia ye consciente de qu'hai artículos más dables a vandalizase qu'otros, polo que cunta con ferramientes pa llindar les ediciones a usuarios anónimos, a favor de los Wikipedistas activos (usuarios autoconfirmaos). Pa saber más sobre esta ferramienta, llee l'artículu tocante a la semiproteición.

Tipos de vandalismu

De siguío amuésense distintos tipos de vandalismu con exemplos reales:

  • Basoria: , , .
  • Grafiti: , .[1][2]
  • Insultos (puede contener llinguax pingoneru): , , , , , , .
  • Chistes: .[3]
  • Blanquéu de páxines: , , , .[4][5][6][7]
  • Conteníu desaveniente: , , , , .[8][9][10][11][12]
  • Vandalismu en páxines d'usuarios: , , , , .
  • Vandalismu múltiple:, , , , .

Lo que nun ye vandalismu

 
¿Foi'l vientu o un vándalu'l que tiró la papelera? Dacuando una aición ensin mala intención puede paecer vandalismu.

Les siguientes actividaes nun son vandalismu, anque la so resultancia ye negativu:

Crear un artículu nuevu con una entruga nel so interior
Los artículos nun tienen de contener entrugues nin comentarios. Ello ye que si nun tán direutamente rellacionaos cola ellaboración del artículu, nin siquier tienen cabida nel so discutiniu.
«Correxir» enquivocadamente una supuesta falta d'ortografía
Polo xeneral nun ye vandalismu, sinón falta de conocencia de la ortografía.
Escribir un artículu acordies con la opinión personal
Nun ye vandalismu, pero viola la regla de puntu de vista neutral.
Un usuariu qu'ofiende o usa males palabres nes páxines (sobremanera nes d'alderique)
Nun ye un vándalu, sinón una persona que nun respeta la wikietiqueta, violando asina la política de nun faer ataques personales.

Estes actividaes constituyen vandalismu si l'editor que les comete sigui executándoles dempués de ser alvertíu.

Cómo combatir el vandalismu

Afortunadamente, tolos artículos disponen d'un historial, polo que cualquier edición dañible puede desfacese, tornando l'artículu al so estáu anterior.

Puedes ayudanos a lluchar escontra'l vandalismu de varies maneres:

  • Vixilando los «cambeos recientes», onde apaecen los últimos artículos camudaos.
  • Vixilando una páxina de vandalismu repetíu (solo pa usuarios rexistraos).
  • Revirtiendo les ediciones vandáliques de les páxines.
  • Si'l vandalismu ye repetíu, puedes solicitar la semiproteición d'esi artículu nesta páxina
  • Solicitando bloquiar al vándalu nesta páxina, si ye que insiste a pesar de los avisos.
  • Inscribiéndote nel proyectu correspondiente.

Esisten ferramientes que faciliten esta xera. Dalgunes son semiautomátiques como Huggle. Otres son totalmente automátiques, como los robots antivandalismu.

Llucha escontra'l vandalismu pa primerizos

Si yes un usuariu nuevu o si nun tienes una cuenta, puedes siguir estes instrucciones:

  • Intenta revertir la páxina y dexar nel resume como por casu «Refugada la edición del usuariu por vandalismu». Si tas patrullando páxines nueves, marca les páxines vandalizaes pal desaniciu rápidu. ({{destruir|G1}})
  • Alvierte al usuariu vándalu nel so discutiniu según el nivel de l'alvertencia (recuerda roblar):
  • Nivel 1: {{sust:avisu prueba1}} (si la páxina contién un historial) o {{sust:avisu ensin sentíu}} (si se punxo la plantía {{destruir}}). Xeneralmente, presume bona fe.
  • Nivel 2: {{sust:avisu prueba2}} o {{sust:avisu blanquéu}} (en casu de páxines blanquiaes). Nun presumas bona fe nin mala.
  • Nivel 3: {{sust:avisu prueba3}}. Detiente y arrenuncia.
  • Nivel 4: {{sust:avisu prueba4}}. Detiente y arrenuncia fuerte, última alvertencia.
  • Páxines altamente perxudiciales (incluyendo borraes): {{sust:planvand}}. Única alvertencia.

Más allá del vandalismu

Les siguientes actividaes van más allá del vandalismu, yá que la so intención amás (o en vez) de destruyir ye confundir a los demás:

Desinformación
Inxertar cambeos difíciles de detectar.
Fraude eleutoral
Borrar o inxertar votos d'otros usuarios, dacuando inesistentes o rexistraos pa ello.
Artículos indebíos
Biografíes de personaxes inesistentes.
Troles
Provocar discutinios.
Spam
Amestar publicidá.
Bulismes
Amestar información falsa.

Para toos esos casos, tien d'avisase una sola vegada al vándalu, pegando nel so alderique {{sust:Planvand}} ~~~~ Si insiste, denuncialo equí.

Ver tamién

Wikiproyeutos rellacionaos