Xudeollatín

El xudeolatín o la‘az ye la variedá llingüística falada poles numberoses comunidaes xudíes presentes en tol Imperiu romanu, pero sobremanera de les comunidaes xudíes de la península itálica y de la Galia Tresalpina.

Xudeolatín hebréu: לעז / la‘az'
Faláu en	Imperiu romanu
Falantes	llingua muerta
Familia	Indoeuropéu Itálicu Romance Xudeolatín
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2
ISO 639-3

Propúnxose que'l xudeolatín ye la llingua predecesora de toles llingües xudeorromances, pero namái s'atopa un venceyu fonolóxicu estrechu col shuadit (xudeoprovenzal). Esta teoría sostién que'l shuadit y el zarfático evolucionaron a partir de dos variantes del la‘az hai-ma‘rav (xudeolatín occidental) y que'l xudeoitalianu provién del la‘az hai-darom (xudeolatín meridional). La rellación col xudeocatalán (o catalánico), el ladín y el xudeoportugués resulta muncho más alloñada.

El xudeolatín non yá influyó nes demás llingües xudeorromances, sinón tamién nel yiddish y el rotwelsch, al traviés de les sos llingües derivaes, el xudeoitalianu, el shuadit y el zarfático.

Llingües rellacionaes

Les rellaciones históriques ente les distintes llingües xudeorromances son oxetu d'alderique, y nel meyor de los casos namái se demostraron en parte y ensin enforma fundamentu. Estes llingües son:

Xudeocatalán (Catalánico)
Xudeoitalianu (Italkiano)
Xudeoaragonés
Xudeoportugués
Ladín (Xudeoespañol)
Shuadit (Xudeoprovenzal)
Zarfático (Xudeofrancés)

Referencies

Bibliografía

Blondheim, D. S. 1927. Poèmes judéo-français du Moyen Age. Paris: Champion
Leo Levi, "Ricerca di epigrafia ebraica nell'Italia meridionale" La Rassegna mensile di Israel, vol. 28 (1962), pp. 152-153.