Yaiza
Yaiza ye un conceyu español perteneciente a la provincia de Les Palmes, Canaries. Ta asitiáu nel sur de la islla de Lanzarote. La población ye de 15.944 habitantes (INE, 2016), y la so densidá de población ye de 51,43/km², pa una área de 211,84 km². Ye'l términu municipal más al sur y al oeste de la islla de Lanzarote. La so industria principal ye'l turismu y l'agricultura. Arrodiáu pel Océanu Atlánticu, atiesta al norte colos conceyos de Tinajo y Tíes.
| Yaiza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Canaries | ||||
| Provincia | [[Provincia de Las Palmas|{{{2}}} | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Capital |
Yaiza (es)  | ||||
| Alcaldesa de Yaiza (es) | Gladys Acuña Machín | ||||
| Nome oficial | Yaiza (es) | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 28°57′18″N 13°46′00″W / 28.955°N 13.766666666667°O | ||||
 | |||||
| Superficie | 212 km² | ||||
| Llenda con | Tinajo y Tías | ||||
| Altitú media | 192 m | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 17 415 hab. (2023) | ||||
| Densidá | 82,15 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| yaiza.es | |||||
 | |||||
Historia
editarNel estremu sur del conceyu de Yaiza, na zona conocida como "El Rubicón", instalóse'l primer asentamientu européu de les Islles Canaries, en 1402, dende onde s'empecipió la Conquista del Archipiélagu. Nesi llugar atopaba la Catedral de San Marcial de Limoges, patronu de Lanzarote y compatrono de la Diócesis Canariense. [1] Esta catedral foi destruyida por pirates ingleses nel sieglu XVI y anguaño atópase en Femés, la Ermita de San Marcial de Limoges dedicada a esti santu.
Yaiza atópase nel cantu del área soterrada poles erupciones volcániques producíes en Lanzarote ente 1730 y 1736, que dieron como orixe'l Parque Nacional de Timanfaya. Precisamente, la crónica fundamental de les erupciones foi narrada pol entós párrocu de Yaiza, Andrés Lorenzo Curbelo.
Espacios naturales
editar
Amás de Timanfaya, el conceyu cunta con otros espacios naturales de gran importancia, como'l monumentu Natural de Los Ajaches, en que la so mariña atópense les Sableres de Papagayu, o'l Charcu Verde, tamién llamáu de Los Clicos. Na mariña de Yaiza asítiense tamién les mayores salines de Canaries, les Salinas de Janubio.
Llocalidaes
editarEl pueblu de Yaiza ye'l nucleu municipal, onde s'atopa'l conceyu. Frente a él topa la parroquia de La nuesa Señora de los Remedios, patrona del conceyu, que la so festividá celebrase el 8 de setiembre. Yaiza sobresal ente los pueblos de la islla pol so cuidao paisaxísticu y el so respetu a l'arquiteutura tradicional.
Dientro del términu municipal atópase Femés, pueblu que sirve d'escenariu principal de la novela Mararía, del escritor canariu Rafael Arozarena. En Femés ta tamién la ilesia n'honor a San Marcial, patrón de Lanzarote. Sablera Blanca, nel estremu sur de la islla, ye'l principal nucleu turísticu del conceyu.
El conceyu de Yaiza ta formáu polos pueblos de Yaiza, Sablera Blanca, Uga, Los Argañales, Femés, La Hoya, Les Casines, El Golfu, La Degollada, Sablera Quemada y Maciot.
Referencies
editar- ↑ «7 de julio: San Marcial, compatrono de la diócesis. Páxina Web Oficial de la Diócesis Canariense». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-05-09.
