Yeles
Yeles ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha. Atiesta coles poblaciones de Torrejón de Velasco (Comunidá de Madrid) y Esquivias, Numancia de la Sagra y Illescas de la provincia de Toledo.
 Yeles | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Castiella-La Mancha | ||||
| Provincia |  provincia de Toledo | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Yeles (es)  | José Fernando González Martín | ||||
| Nome oficial | Yeles (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
45220 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 40°07′20″N 3°48′21″W / 40.122222222222°N 3.8058333333333°O | ||||
  Yeles Yeles (España)  | |||||
| Superficie | 20 km² | ||||
| Altitú | 548 m | ||||
| Llenda con | Torrejón de Velasco, Esquivias, Numancia de la Sagra y Illescas | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
6176 hab. (2023) - 2804 homes (2019) - 2525 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe |
0% de provincia de Toledo 0.29% de Castiella-La Mancha 0.01% de España | ||||
| Densidá | 308,8 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| yeles.com | |||||
 | |||||
Toponimia editar
El términu "Yeles" nun tien claro'l so orixe, presentándose delles hipótesis. La primera esplica que se derivaría de la pallabra "xeles" debíu al sabor amargoso de les sos agües. La segunda diz que vendría del términu xermánicu "agelus" que significa campu. Otros apunten a que provién de la pallabra "xelu".
Historia editar
El so orixe ta amestáu a la confluencia del ríu Guatén y el so afluente'l Bohadilla na dómina de los celtes. L'antigüedá de los sos oríxenes queda constatada a partir de restos celtes, romanos, visigodos y mozárabes.
En 1186 apaez per primer vegada Yeles por cuenta de la donación por Alfonsu VIII de Esquivias a la Ilesia de Toledo.
Alministración editar
| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | Victoriano de Pinto Torrejón | UCD |
| 1983-1987 | Victoriano de Pinto Torrejón | AP/PDP/UL |
| 1987-1991 | Victoriano de Pinto Torrejón | PP |
| 1991-1995 | Victoriano de Pinto Torrejón | PP |
| 1995-1999 | Victoriano de Pinto Torrejón | PP |
| 1999-2003 | Victoriano de Pinto Torrejón | PP |
| 2003-2007 | Victoriano de Pinto Torrejón | PP |
| 2007-2011 | María Isabel Gómez Pedro | PSOE |
| 2011-2015 | José Fernando González Martín | PP |
| 2015-2019 | Maria José Ruiz Sánchez | PSOE |
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
.
((Demografía))
Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes nos últimos diez años según datos del INE.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2012 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1,417 | 1,606 | 1,636 | 1,731 | 1,657 | 1,574 | 2,201 | 2,571 | 2,766 | 5,069 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gráfica d'evolución demográfica de Yeles ente 1900 y 2006 |
 |
| Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España |
.
Monumentos editar
A destacar la ilesia parroquial de La nuesa Señora de l'Asunción.
Cultura editar
Nel añu 2004 fúndase la Escuela de Música de Yeles, por Gustavo Romero. Hasta los nuesos díes, la Escuela foi creciendo y anguaño ta formada por un total de 9 profesores titulaos qu'imparten un gran númberu d'especialidaes instrumentales a más de 80 alumnos. Dos años dempués, en 2006, fúndase la Banda Musical de Yeles. Tuvo tal poder de convocatoria y d'aceptación, que'l Escelentísimu Conceyu tuvo a bien llama-yos “Banda Municipal de Yeles” en setiembre de 2007 y toma la direición de la mesma, Roberto Gamboa Díaz. De la mano d'ésti, y hasta'l presente, actuaron en recitales, inauguraciones, fiestes y procesiones dientro de la so llocalidá y n'otres llocalidaes como son Casarrubuelos, Urda, El Romeral, Numancia de la Sagra, Borox, Escalonilla, Cedillo del Condado, La Torre de Esteban Hambrán, Lominchar, Palomeque, Esquivias, Torrejón de Velasco, Carranque, Aldea del Fresno, Los Navalucillos, Polán, Illescas y El Viso de San Juan, Boiro (Galicia), Oropesa del Mar (Castellón), nel Monesteriu de San Miguel de los Reis de Valencia, en Toledo y Madrid. Y llueu Magán, Navalcarnero, Cebolla y Granada. Amás, fueron grabaos en direutu, pal programa de Castiella La Mancha Televisión “Una Vuelta por” en 2010, en xunu de 2013 nel programa “Castiella-La Mancha ye música” y n'abril de 2015 nel programa "Ensin dir más allá" de la Rexonal de Castiella-La Mancha. La páxina web de la Banda y Escuela de Música Municipal de Yeles ye: www.bandamunicipaldeyeles.com
Nel añu 2012 crear nel Conceyu la Unidá Canina de la Policía Llocal de Yeles, compuesta por un Pastor Belga Malinois llamáu Billy de Segecan, que mientres el so entamu hasta'l día de güei, intervieno en más d'un centenar d'intervenciones.
Referencies editar
- Diputación de Toledo
- Llistáu d'alcaldes ufiertáu pol MAP.
Referencies editar
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Yeles 
.- Coordenaes: 40°7.35′N 3°48.4′W / 40.12250°N 3.8067°O
