Añu Nuevu chinu
El Añu Nuevu chinu (chinu tradicional: 農曆新年, chinu simplificáu: 农历新年, pinyin: nónglì xīnnián, "Añu Nuevu del Calendariu Agrariu") —más conocíu como la Fiesta de la Primavera (春节, 春節, chūnjíe) en China o como Añu Nuevu Llunar nel estranxeru— ye la festividá tradicional más importante del añu calendariu chinu, celebrada tamién n'otros países del este d'Asia.
| Añu Nuevu chinu | ||
|---|---|---|
 Víspora d'Añu Nuevu Chinu. 2 de febreru de 2011. | ||
| Día de celebración | Les celebraciones empiecen el primer día del primer mes llunar (正月, zhēng yuè) y terminen el día quince, cuando se celebra'l Festival de los faroles. | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Basáu nel calendariu lunisolar[1] tradicionalmente utilizáu en China, les celebraciones empiecen el primer día del primer mes llunar (正月, zhēng yuè) y terminen el día quince, cuando se celebra'l Festival de los faroles (元宵节, 元宵節, yuánxiāojié). Mientres esti periodu, produzse la mayor migración humana del planeta, el "movimientu de primavera" (春运, 春運, chūnyùn), con millones de persones viaxando a los sos llugares d'orixe pa celebrar les fiestes coles sos families. L'añu 4716 según el calendariu chinu empieza'l 16 de febreru de 2018.
La viéspora del Añu Nuevu, l'equivalente a la Nuechevieya occidental, llamar en chinu "chuxi" (除夕, chúxī; chu, 'pasar', y xi, 'víspora').
Fecha
editarLa fecha d'empiezu del Añu Nuevu Chinu vien determinada pol calendariu lunisolar utilizáu tradicionalmente en China[2] y n'otros pueblos que se vieron influyíos pola cultura han,[3] como coreanos, xaponeses, vietnamitas, singapurenses,[4] mauricianos[5] y filipinos.[6][7] La celebración del Añu Nuevu pue tener un orixe común con festividaes similares d'otres rexones.
L'añu nuevu chinu cai nel día de la lluna nueva más próximu al día equidistante ente'l solsticiu d'iviernu (冬至，Dōng zhì, ente'l 21 y el 23 d'avientu) y l'equinocciu de primavera (春分，Chūn fēn, ente'l 20 y el 21 de marzu) del hemisferiu norte. Esi día equidistante ente esos dos feches cai ente'l 3 y el 5 de febreru, nuna fecha que ta aproximao 45 díes dempués de la del solsticiu d'iviernu, y 45 díes antes de la del equinocciu de primavera. Nel calendariu de les 24 estaciones solares (二十四节气，èr shí sì jiéqì) del añu, esi día equidistante llámase Empiezu de la Primavera (立春，Lì chūn). L'añu nuevu chinu ta afitáu en primer llugar nun día de lluna nueva (calendariu llunar); pero les 24 estaciones solares tán afitaes sobre la base de la posición del sol nel zodiacu (calendariu solar). Por tanto con frecuencia dambos díes nun cayen na mesma fecha; y el día equidistante ye'l d'añu nuevu solu si esi día ye'l día de la lluna nueva; de lo contrario, va tomase como día d'añu nuevu'l día de la lluna nueva más próximu a la fecha señalada, lo cual puede ser ente'l 21 de xineru y el 18 de febreru. L'empiezu de la primavera denominar na tradición china lichun (立春, lìchūn, "empiezu de la primavera").
Pa saber la fecha d'empiezu del añu, tenemos d'atopar el día de lluna nueva más próximu al lichun (立春, lìchūn, "empiezu de la primavera").
Feches recién
editar| Animal | Caña | Fecha | ||
|---|---|---|---|---|
| 狗 Signu del perru Perru | 戌 Xū | 6 de febreru de 1994 | 29 de xineru de 2006 | 16 de febreru de 2018 |
| 豬 Signu del gochu Gochu | 亥 Hài | 14 de febreru de 1995 | 18 de febreru de 2007 | 5 de febreru de 2019 |
| 鼠 Aguarón | 子 Zǐ | 19 de febreru de 1996 | 7 de febreru de 2008 | 25 de xineru de 2020 |
| 牛 Güe | 丑 Chǒo | 7 de febreru de 1997 | 26 de xineru de 2009 | |
| 虎 Tigre | 寅 Yín | 28 de xineru de 1998 | 14 de febreru de 2010 | |
| 兔 Signu del coneyu Coneyu | 卯 Mǎo | 16 de febreru de 1999 | 3 de febreru de 2011 | |
| 龍 Dragón | 辰 Chén | 5 de febreru de 2000 | 23 de xineru de 2012 | |
| 蛇 Culiebra | 巳 Sì | 24 de xineru de 2001 | 10 de febreru de 2013 | |
| 馬 Caballu | 午 Wǔ | 12 de febreru de 2002 | 31 de xineru de 2014 | |
| 羊 Cabra | 未 Wèi | 1 de febreru de 2003 | 19 de febreru de 2015 | |
| 猴 Signu del monu Monu | 申 Shēn | 22 de xineru de 2004 | 8 de febreru de 2016 | |
| 雞 Gallu | 酉 Yǒo | 7 de febreru de 2005 | 28 de xineru de 2017 | |
Tradiciones
editar- El "sobre coloráu" (红包, hóng bāo en mandarín), tamién llamáu Lai See (en cantonés), consiste na entrega a neños o parientes más nuevos qu'unu, como deséu de bona suerte, un sobre de color coloráu que contién una pequeña cantidá de dineru.
- Los Chun Lian 春联, coples antitétiques, o coples de la "fiesta de la primavera", como tamién se conoz l'añu nuevu en China, pa estremalo del occidental. Nos 春联 escribir en bones caligrafíes, aquellos calteres rellacionaos cola bayura, la felicidá, prosperidá... que van acompañar a la familia nel añu qu'entra.
- Guardianes de les puertes: representación de figures n'actitú defensiva, asitiaes nes puertes de les cases pa defender a los moradores de la posible entrada de Nian.
- El pexe, yú 鱼, ye homófonu del calter yú 余 pa bayura, polo que ye frecuente l'allugamientu d'estos animales nes cases. De color coloráu van estornar a Nian.
- Allugamientu del calter fú 福 (felicidá) pámpana abaxo. Esto ye por cuenta de un xuegu de pallabres, yá que "pámpana abaxo" en chinu (倒, Pinyin: dào) ye homófonu de "llegar" (到, Pinyin: dào) na llingua china. Asina "la felicidá (fú 福)" asitiada pámpana abaxo (dào 倒) interprétase como "la felicidá (fú 福) llegó (dào 到)".
- Dios de la riqueza, que se presenta con barba y afatiáu con una túnica colorada y un sacu mariellu al llombu. Presentar nes cases y parte imáxenes, los moradores de les cases regalen mampurres a esta figura, tou ello acompañáu de tambores y gongs.
- Faer platos típicos como los raviolis chinos 饺子 (jiǎozi) pa la cena de "nueche vieya".
- Wu Shi 舞狮 o Danza del Lleón y "Wu Long 舞龙" o "Danza del Dragón", calteníes dende tiempos antiguos, aniciar de les artes marciales y sirven pa estornar a los malos espíritus.
Referencies
editar- ↑ anu chinu/ Númberu de díes d'un añu chinu
- ↑ Events & Festivals. Hong Kong Tourism Board, vistu 1 de xineru de 2013
- ↑ «Chinese New Year». History. Consultáu'l 9 de febreru de 2013.
- ↑ «Chinese New Year 2011». YourSingapore.com. Consultáu'l 2 de payares de 2011.
- ↑ «Festivals, Cultural Events and Public Holidays in Mauritius». Mauritius Tourism Authority. Consultáu'l 28 de xineru de 2012.
- ↑ «Philippines adds Chinese New Year to holidays - Yahoo! News Philippines». Ph.news.yahoo.com (2 d'avientu de 2011). Consultáu'l 29 de xunu de 2013.
- ↑ Updated December 3, 2011 - 12:00am (1 d'ochobre de 2013). «List of nationwide holidays for 2014 | The Official Gazette». gov.ph. Archiváu dende l'orixinal, el 25 de xineru de 2014. Consultáu'l 10 de xineru de 2014.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Añu Nuevu chinu.
Datos: Q131772- Multimedia: Chinese New Year
