República Democrática Alemana
Alemaña Oriental, oficialmente República Democrática Alemana (RDA, n'alemán Deutsche Demokratische Republik o DDR), foi un estáu qu'esistió ente 1949 y 1990. Asitiábase na parte oriental de l'actual Alemaña, y formaba parte del Bloque del Este demientres la Guerra Fría. Descritu davezu como un estáu comunista, descríbiase a sigo mesmu como un «estáu socialista de trabayadores y campesinos»[1]. El so territoriu, que correspuende cola zona d'ocupación soviética definida pol Alcuerdu de Postdam (estendida al este hasta la llinia Óder-Neisse), foi ocupáu y alministráu pol exércitu soviéticu tres de la Segunda Guerra Mundial. La zona soviética arrodiaba Berlín Oeste, pero nun lu incluyía; poro, esta parte d'esa ciudá taba fuera de la xurisdicción de la RDA.
.svg)
La República Democrática Alemana foi'l resultáu natural de la organización político-alministrativa de la zona d'ocupación soviética, neto que la República Federal d'Alemaña foilo de la xunión de les zones d'ocupación de les otres trés potencies aliaes (Gran Bretaña, Francia ya Estaos Xuníos). La RDA foi un estáu satélite de la Xunión Soviética[2]. Les autoridaes soviétiques d'ocupación entamaron la tresferencia de la responsabilidá alministrativa del territoriu a los cabezaleros comunistes alemanes en 1948, y el país convirtióse formalmente nún estáu el 7 d'ochobre de 1949. Sicasí, les tropes soviétiques continuaron nel país demientres la Guerra Fría. Hasta 1989 el país foi gobernáu pol Partíu Socialista Unificáu d'Alemaña (SED, Sozialistische Einheitspartei Deutschlands), magar qu'otros partíos y organizaciones participaben na alianza nomada Frente Nacional de la República Democrática Alemana (Nationale Front der Deutschen Demokratischen Republik)[3], la coalición creada pa dar l'apariencia de que'l país gobernábase por una coalición de fuercies y yera, poro, democráticu dafechu. El SED fizo obligatories nes escueles del país l'enseñu del marxismo-leninismu y de la llingua rusa[4].
La economía yera centralmente planiada[5], y tolos medios de producción yeren propiedá del Estáu. Los precios de la vivienda, los bienes de consumu básicos y los servicios yeren fixaos y subsidiaos polos planificadores del gobiernu, en cuenta de tar sometíos a xubíes y baxaes en función de la ufierta y la demanda. Magar que tuvo que pagar importantes reparaciones de guerra a los soviéticos, la RDA foi la economía con mayor ésitu de toles del Bloque del Este. La emigración a Europa occidental representó un problema importante, una y bones munchos de los emigrantes yeren xente mozo con bon nivel educativu, que la emigración de so debilitaba económicamente al estáu: 3,5 millones de ciudadanos yá colaran del país cuando, pa tentar de disuadilos, el gobiernu fortificó la frontera interior de Berlín, llevantando en 1961 el Muru de Berlín[6]. De magar, munchos de los que quixeron colar[7][8][9] morrieron asesinaos polos guardies de fronteres, o per aciu de trampes como les mines terrestres[10], y munchos otros, que foron apresaos, pasaron un bon tiempu na cárcel[11][12]. En 1951 celebrárase un referéndum nel que se-y entrugara a la población si quería que'l país volviera a tener exércitu propiu; el 95% de los votantes votaron a favor[13].
En 1989 una serie de protestes pacífiques, iniciaes na ciudá de Leipzig y sofitaes pon numeroses fuercies polítiques, sociales ya económiques (del país y del exiliu), provocó la cayida del Muru de Berlín y l'establecimientu d'un gobiernu comprometíu cola lliberalización política ya económica. Al añu siguiente celebráronse eleiciones llibres[14], y finaron les negociaciones internacionales que desembocaron nel nomáu Tratáu Dos más Cuatro, qu'afitó la renuncia de les potencies ocupantes a los sos derechos sobre los dos estaos alemanes. La RDA disolviose, ya reunificose cola Alemaña Federal el 3 d'ochobre de 1990. Dempués, dellos de los cabezaleros de la RDA, especialmente'l caberu líder comunista Egon Krenz, foron perseguíos pol gobiernu alemán polos delitos cometíos demientres la Guerra Fría[15][16].
Referencies
editar- ↑ Patrick Major, Jonathan Osmond, The Workers' and Peasants' State: Communism and Society in East Germany Under Ulbricht 1945–71, Manchester University Press, 2002. ISBN 978-0-7190-6289-6
- ↑ Karl Dietrich Erdmann, Jürgen Kocka, Wolfgang J. Mommsen, Agnes Blänsdorf. Towards a Global Community of Historians: the International Historical Congresses and the International Committee of Historical Sciences 1898–2000. Berghahn Books, 2005, p. 314. ("Sin embargu, el colapsu del imperiu soviéticu, asociáu cola desintegración de los sos estaos satélites na Europa central y oriental, incluyida la República Democrática Alemana, traxo apareyáu un cambéu d'axenda dramáticu.")
- ↑ «Thousands rally in East Germany». Eugene Register-Guard: p. 5A. 29 October 1989. Archivado del original el 2023-02-17. https://web.archive.org/web/20230217161724/https://news.google.com/newspapers?id=RcYUAAAAIBAJ&pg=4000,7453293. Consultáu'l 2022-05-05.
- ↑ Grix, Jonathan; Cooke, Paul (2003) East German Distinctiveness in a Unified Germany. ISBN 978-1-902459-17-2.
- ↑ Quint, PE, The Imperfect Union: Constitutional Structures of German Unification, pp.125-6. Princeton University Press, 2012.
- ↑ «The Wall You Will Never Know». Perspecta: The Yale Architectural Journal (Cambridge, MA: MIT Press): páxs. 19–31. https://www.academia.edu/17812963.
- ↑ «Three Top Commies Flee East Germany». Sarasota Herald-Tribune páxs. 1–2 (23 de xineru de 1953). Consultáu'l 21 November 2019.
- ↑ «5 Flee East Germany». Toledo Blade (31 de mayu de 1963).
- ↑ «Eugene Register-Guard, 28 d'ochobre de 1963».
- ↑ «Files: 350 dies trying to flee East Germany». The Victoria Advocate (28 de xunetu de 1992). Consultáu'l 21 November 2019.
- ↑ Victimized East Germans seek redress. 11 de setiembre de 1990. https://news.google.com/newspapers?id=bc0NAAAAIBAJ&pg=7069,93137&dq=germany+border+fence.
- ↑ More Than 1,100 Berlin Wall Victims. Deutsche Welle. 9 d'agostu de 2005. http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1673538,00.html. Consultáu'l 5 de mayu de 2022.
- ↑ Deutsche Demokratische Republik, 5. Juni 1951 : Gegen Remilitarisierung, für Friedensvertrag 1951, na web Database and Search Engine for Direct Democracy (www.sudd.ch).
- ↑ (1994) Routledge: Democratization in Eastern Europe. ISBN 0-415-11063-7.
- ↑ «Repeal the racist asylum laws». The New Worker. 29 d'agostu de 1997. http://www.newworker.org/nw29897.htm#international. Consultáu'l 5 de mayu de 2022.
- ↑ «Krenz, Schabowski und Kleiber hatten sich nichts mehr zu sagen». Berliner Zeitung. 31 de mayu de 2008. http://www.berlinonline.de/berliner-zeitung/archiv/.bin/dump.fcgi/2000/0907/none/0093/index.html. Consultáu'l 5 de mayu de 2022.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre República Democrática Alemana.
Datos: Q16957- Multimedia: German Democratic Republic
Cites famoses: República Democrática Alemana
