Llinia Óder-Neisse
La Llinia Óder-Neisse (en polacu: Granica na Odrze i Nysie Łożyckiej, n'alemán: Oder-Neißy-Linie) marca na actualidá la frontera ente Polonia y Alemaña. Foi definida'l 2 d'agostu de 1945, cuando la Xunión Soviética tresferió l'estremu oriental de los antiguos territorios alemanes a la República Popular de Polonia, fundada en xunetu de 1944. Ello fixo n'usu de la soberanía soviética sobre Alemaña Oriental naquel momentu, que siguió a la derrota d'Alemaña na II Guerra Mundial. Significó la perda de grandes territorios históricamente alemanes, y fíxose pa compensar a Polonia pola ocupación soviética del este del país en 1939, que se consagró como definitiva pola comunidá internacional por un alcuerdu robláu'l 16 d'agostu de 1945.
La frontera sigue los ríos Óder y Neisse, pero esviar escontra'l noroeste al averase al mar Bálticu, pa englobar tamién en Polonia les ciudaes de Świnoujście y Szczecin. L'actual Alemaña nun arrenunció oficialmente a recuperar los antiguos territorios perdíos hasta mediaos de la década de 1970. Finalmente, reconoció oficialmente la llinia como frontera internacional el 15 de marzu de 1991, por aciu un tratáu hexapartito robláu tamién por Estaos Xuníos, la Xunión Soviética, Francia, el Reinu Xuníu y Polonia.
Historia
editarPrimeres menciones
editarAl rematar la I Guerra Mundial, los Aliaos determinaron la frontera ente la derrotada Alemaña y la renaciente Polonia nel Tratáu de Versalles de 1919. Esta frontera intentara respetar les fronteres históriques, pero fracasó al apurrir territorios a Polonia habitaos por minoríes eslaves y al dexa-y una salida al mar por aciu el llamáu corredor polacu. Esti corredor sería una de les causes de la Segunda Guerra Mundial, yá que la so esistencia significaba la separación de les provincies alemanes de Prusia oriental del restu del país.
Mientres la II Guerra Mundial, na Conferencia de Teḥrán, los soviéticos suxirieron per primer vegada la estensión de la frontera polaca escontra'l Oder, en cuenta de que territorios polacos estremeros cola URSS pasaren a dominiu soviéticu. El presidente de los Estaos Xuníos, Franklin Delano Roosevelt refugó de planu empecipiar un discutiniu de fronteres naquel momentu, finales de 1943, argumentando que yera bien tempranu. Sicasí, el Ministru de Rellaciones Esteriores del Reinu Xuníu, Anthony Eden, escribió nel so diariu que Roosevelt nun deseyaba aldericar esos tarrezas ante la proximidá de les eleiciones nos Estaos Xuníos.[1]
Yalta
editarLa seleición de la llinia Oder-Neisse foi aldericada oficialmente per primer vegada na Conferencia de Yalta, ente los gobernantes de los Estaos Xuníos, el Reinu Xuníu y la Xunión Soviética. Magar la nueva frontera xermanu-polaca taba bien definida nel centru, los aliaos occidentales queríen que la frontera nel sur siguiera'l Neisse oriental, pero la negativa de Stalin foi contundente. El Reinu Xuníu y los Estaos Xuníos tamién queríen qu'Alemaña caltuviera Stettin, el tradicional puertu de Berlín, en cuenta de que Polonia recibiera Königsberg. Magar los soviéticos primeramente aportaron, finalmente camudaron d'opinión y solicitaron el puertu prusianu pa establecer una base naval ellí. Polonia sería compensada con Stettin, y cola Baxa Silesia, en cuenta de vencer Lviv tamién. El gobiernu de Polonia nel exiliu, previu a la II Guerra Mundial nun taba d'alcuerdu, pero'l fechu de que nun tuviera poder real sobre'l terrén, y de que la Polonia de la posguerra (gobernada por prosoviéticos) aceptara'l cambéu fronterizu fixo inútiles les protestes.
L'aplicación de la llinia Oder-Neisse implicó a Alemaña la perda de casi toa Silesia, la metá de Pomerania, l'este de Brandeburgu y una pequeña porción de Saxonia. Coles mesmes, Alemaña perdió a Danzig, Masuria, Warmia y dos tercios de Prusia Oriental ante Polonia, ente que'l terciu restante de Prusia Oriental foi tresferida a la Xunión Soviética. Inclusive la ciudá de Küstrin, asitiada en dambes veres del ríu Óder, quedó estremada ente Alemaña y Polonia, y separada por controles fronterizos hasta 2007, cuando dambos países alcordaron una unión fronteriza.
Estos cambeos significaron la espulsión masiva de cientos de miles d'alemanes de los sos llares escontra'l territoriu de l'Alemaña actual. La mayoría d'estos nuevos territorios polacos fueron ocupaos por polacos espulsaos de les sos tierres nel este polos soviéticos [ensin referencies]. Considerando que dempués de la invasión de Polonia, los alemanes espulsaren de los sos llares a munchos ciudadanos polacos y soviéticos, fueron poques les voces que s'alzaron contra esta midida pocu humanitaria escontra los alemanes. Un estudiu realizáu ente antiguos habitantes del corredor polacu dempués de la guerra, reveló que'l 80% aprobaba la nueva frontera nel Oder.[2] Tanto la República Popular de Polonia como la XRSS sofitaron esta nueva frontera, los polacos considerar más bono de defender por tener un llargor de namái 472 km y los soviéticos creíen qu'un estáu polacu débil nun podría caltener esa frontera, una y bones Alemaña enxamás la aceptaría, polo que Polonia se volvería dependiente de la URSS pa garantizar la so seguridá.
La hestoria demostraría que dambes idees yeren equivocaes, Alemaña acabó aceptando formalmente la frontera, y amás Polonia anguaño ye miembru de la OTAN, el bloque antagónicu a Rusia.
Potsdam
editarNa Conferencia de Potsdam la llinia Oder-Neisse foi puesta n'aplicación. Anque en Polonia empezó a proclamase que recuperaren territoriu, la realidá yera que lo perdíen, una y bones los 112.000 km² nun compensaben los 187.000 km² perdíos en manes soviétiques en 1939 al aplicase la llinia Curzon A. Los nuevos territorios recibíos d'Alemaña habíen estáu gobernaos pola dinastía Piast polaca hai 700 años. Amás, alcordóse entós la espulsión de los alemanes que vivíen nos territorios ganaos. Sicasí, económicamente el balance yera positivu pa Polonia, una y bones los nuevos territorios taben llargamente industralizados, ente que les zones apurríes a la URSS yeren zones rurales y subdesendolcaes na so inmensa mayoría.
Reconocencia alemana
editar
En 1950, la República Popular de Polonia y la República Democrática d'Alemaña roblaron un tratáu de reconocencia de la frontera que sigue'l Oder-Neisse. El 8 de marzu de 1989, la Volkskammer ratifica por unanimidá, con 5 astenciones, esti tratáu, una y bones les fronteres marítimes nun fueren especificaes en 1950.
Dempués de deteriorase les rellaciones anglu-soviétiques, los Estaos Xuníos y el Reinu Xuníu oponer al tratáu robláu ente Alemaña Oriental y Polonia en 1950. Pela so parte, la República Federal d'Alemaña, siguiendo la Doctrina Hallstein, tampoco reconoció la frontera del Oder-Neisse, anque tampoco reconocía a Alemaña Oriental y a Polonia. Nun foi hasta 1970, que'l canciller d'Alemaña Occidental Willy Brandt, siguiendo la so política d'Ostpolitik, robló un tratáu en Moscú y Varsovia, reconociendo la llinia Oder-Neisse namái como llinia d'armisticiu provisional ente Alemaña y Polonia.
Tres la reunificación alemana, los actuales Estaos de Polonia y Alemaña aceptaron la frontera actual en payares de 1990, coles mesmes que se enmendó la Constitución alemana, esaniciando'l so artículu 23 yá que, anque sirviera pa dexar la reunificación, tamién podía usar un futuru gobiernu alemán pa reclamar territorios nel este. El 16 de xineru de 1992, un segundu tratáu, el Tratáu de Bona Vecindá ratificó per última vegada l'actual frontera xermanu-polaca. Tamién se reconocieron derechos políticos y culturales básicos pa les minoríes polaques o xermanes ente los países firmantes. Na actualidá, unos 150.000 alemanes étnicos siguen viviendo en Polonia, y mediu millón de polacos viven n'Alemaña, anque munchos d'estos postreros llegaron nes últimes décades.
Referencies
editar- ↑ Departamentu d'Estáu de los EEXX, Rellaciones Esteriores de los EEXX: la Conferencia de Cairo y Teḥrán 1943, "Tripartite Dinner Meeting, 28 Nov 1943" páxs. 509-14 (n'inglés)
- ↑ Poznan in June 1956: A Rebellious City, The Wielkopolska Museum of the Fight for Independence in Poznan, 2006, p. 6
Ver tamién
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Llinia Oder-Neisse.- Plan Bakker-Shut
- Plan Morgenthau
Datos: Q160928- Multimedia: Germany-Poland border
