Alfabetu xeorxanu
La llingua xeorxana, y otres llingües d'El Cáucasu, utilicen un alfabetu xeorxanu con tres formes.
 | |
| Tipos |
conjunto (es)  , conxuntu, notación (es) , alfabetu y script family (en) |
|---|---|
| Llingües | Llingües kartvelianes y xeorxanu |
| Dates | sieglu V |
| Orixe | Xeorxa |
| Direición del testu | d'izquierda a derecha |
| Formáu por |
Asomtavruli (en) , Nuskhuri (en) , Mxedruli (es) , Mtavruli (es) , Khutsuri (en) y modern Georgian script (en) |
 | |
Alfabetos
editarAsomtavruli
editar| Asomtavruli lletra | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ⴀ | Ⴁ | Ⴂ | Ⴃ | Ⴄ | Ⴅ | Ⴆ | Ⴡ | Ⴇ | Ⴈ | Ⴉ | Ⴊ | Ⴋ | Ⴌ |
| Ⴢ | Ⴍ | Ⴎ | Ⴏ | Ⴐ | Ⴑ | Ⴒ | Ⴣ | ႭჃ, Ⴓ | Ⴔ | Ⴕ | Ⴖ | Ⴗ | Ⴘ |
| Ⴙ | Ⴚ | Ⴛ | Ⴜ | Ⴝ | Ⴞ | Ⴤ | Ⴟ | Ⴠ | Ⴥ | ||||
Nusxuri
editar| Nusxuri lletra | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ⴀ | ⴁ | ⴂ | ⴃ | ⴄ | ⴅ | ⴆ | ⴡ | ⴇ | ⴈ | ⴉ | ⴊ | ⴋ | ⴌ |
| ⴢ | ⴍ | ⴎ | ⴏ | ⴐ | ⴑ | ⴒ | ⴣ | ⴍⴣ, ⴓ | ⴔ | ⴕ | ⴖ | ⴗ | ⴘ |
| ⴙ | ⴚ | ⴛ | ⴜ | ⴝ | ⴞ | ⴤ | ⴟ | ⴠ | ⴥ | ||||
Mxedruli
editarL'alfabetu modernu, llamáu Mxedruli (მხედრული, "secular" o "escritura militar"), apareció nel sieglu X. Usóse pa fines non relixosos fasta'l sieglu XVIII, cuando sustituyó completamente al alfabetu Xutsuri.
Na so forma moderna l'alfabetu xeorxanu mxedruli caltién 33 caráuteres:
| an [ɑ] |
ban [b] |
gan [g] |
don [d̪] |
en [ɛ] |
vin [v] |
zen [z] |
than [t̪ʰ] |
in [ɪ] |
kan [k'] |
las [l] |
man [m] |
nar [n] |
on [ɔ] |
par [p'] |
zhan [ʒ] |
rae [ɾ] |
san [s] |
tar [t̪'] |
| ა | ბ | გ | დ | ე | ვ | ზ | თ | ი | კ | ლ | მ | ნ | ო | პ | ჟ | რ | ს | ტ |
| un [ʊ] |
phar [pʰ] |
khar [kʰ] |
ghan [ɣ] |
qar [q'] |
shin [ʃ] |
chin [ʧʰ] |
can [tsʰ] |
jil [dz] |
cil [ts'] |
char [ʧ'] |
xan [x] |
jhan [ʤ] |
hae [h] |
|||||
| უ | ფ | ქ | ღ | ყ | შ | ჩ | ც | ძ | წ | ჭ | ხ | ჯ | ჰ | |||||
Orixinariamente l'alfabetu tenía seis lletres suplementaries que dempués cayeron en desusu y yá nun se empleguen güei. Tamién caltién otres dos lletres usaes pa trescribir les llingües mingreliana y svan, y otres tres lletres rares, asina como un antiguu signu de puntuación tradicional:
|
|
|
|
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Alfabetu xeorxanu.
Datos: Q161428- Multimedia: Georgian scripts
