Drechu d'autodetermín
El drechu de llibre determín de los pueblos o drechu d'autodetermín ye'l drechu d'un pueblu a dicidir les sos formes propies de gobiernu, persiguir el so desendolque económicu, social ya cultural y encadarmáse llibremente, ensin inxerencies esternes y d'alcuerdu col entamu d'igualdá. El llibre determín ye un entamu cimeru de Derechu internacional públicu y un drechu inalienable de los pueblos, que xenera obligaciones erga omnes[1] pa los Estaos. El Comité de Drechos Humanos punxo de manifiestu'l so calter fundamental, al siñalar que ye un prerrequisitu afayadizu pa la plena efeutividá de los derechos humanos individuales.
| Drechu d'autodetermín | |
|---|---|
| Principios xenerales del derechu | |
| Derechos | |
 | |
 |
El llibre determín ta recoyíu en dellos de los cartafueyos internacionales más importantes, como la Carta de les Naciones Xuníes o los Pautos Internacionales de Drechos Humanos. Tamién una bayura resoluciones de l'Asamblea Xeneral de Naciones Xuníes faen referencia a esti entamu y desendólquenlu; como, por exemplu, les resoluciones 1514 (XV), 1541 (XV) ó 2625 (XXV).
El conceutu de llibre determín ta estrechamente venceyáu al de pueblos, un términu polémicu y que mos ufre un únicu significáu. De magar 1960, la definición de los pueblos coloniales como suxetos del llibre determín supunxo un alitu esencial pa la descolonización y collaboró nuna auténtica universalización de la sociedá internacional. La conceición occidental considera tamién pueblu al conxuntu d'habitantes de un Estáu unitariamente consideráu, mentanto que delles minoríes nacionales o pueblos indíxenes dientro d'Estaos autodefiniéronse como pueblos. Les sos vindicaciones amuesen un exemplu de la tensión ente'l drechu de llibre determín de los pueblos y la integridá territorial de los estaos.
Referencies
editar- ↑ Asuntu Timor Oriental (Portugal c. Australia), resueltu pola Corte Internacional de Xusticia en sentencia de 30 de xunu de 1995 (archivos PDF en inglés y en francés)
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Drechu d'autodetermín.
Datos: Q156595- Multimedia: Self-determination
