Corte Internacional de Xusticia
La Corte Internacional de Xusticia (CIX, tamién llamada Tribunal Internacional de Xusticia) ye'l principal órganu xudicial de les Naciones Xuníes. Foi establecida en 1945, en L'Haya, Países Baxos siendo la continuadora, a partir de 1946, de la Corte Permanente de Xusticia Internacional.
Corte Internacional de Xusticia | |
---|---|
tribunal internacional (es) y órganu principal de les Naciones Xuníes | |
Llocalización | |
País | Reinu de los Países Baxos |
País | Países Baxos |
Provincia | [[Holanda Meridional|{{{2}}} |
Conceyu | [[L'Haya|{{{2}}} |
Sede | Palacio de la Paz (es) |
Direición | Países Baxos |
Coordenaes | 52°05′12″N 4°17′44″E / 52.0867°N 4.2956°E |
Historia | |
Fundación | 1945 |
Organigrama | |
Presidente | Nawaf Salam (6 febreru 2024) |
Participación empresarial | |
Organización matriz | Organización de les Naciones Xuníes |
Bolsa de valores |
Sistema de les Naciones Xuníes Organización de les Naciones Xuníes |
Web oficial | |
Les sos funciones principales son resolver per mediu de sentencies les disputes que-y sometan los Estaos (procedimientu contenciosu) y emitir dictames o opiniones consultives pa dar respuesta a cualquier cuestión xurídica que-y seya plantegada pola Asamblea Xeneral o'l Conseyu de Seguridá, o poles axencies especializaes que fueren autorizaes pola Asamblea Xeneral acordies cola Carta de les Naciones Xuníes (procedimientu consultivu). El Estatutu de la Corte Internacional de Xusticia forma parte integral de dicha Carta, asitiada nel so capítulu XXV. En virtú del artículu 30 del Estatutu, la Corte adoptó'l 17 d'abril de 2005 un reglamentu por aciu el cual determinóse la manera d'exercer les sos funciones ysobremanera, les sos regles de procedimientu.
Los idiomes oficiales de la Corte son el francés y l'inglés.
Llexitimación de les partes
editarEsisten dos tipos de procedimientos dientro de la CIJ: el contenciosu (pa disputes ente Estaos) y el consultivu (p'aclaraciones xurídiques a órganos de la ONX).[1]
Pueden recurrir a la Corte de xusticia, en materia contencioso, tolos Estaos que sían parte nel so Estatutu, lo qu'inclúi automáticamente a tolos Miembros de les Naciones Xuníes. Un Estáu que nun seya Miembru de les Naciones Xuníes puede aportar a parte nel Estatutu de la Corte nes condiciones qu'en cada casu determine l'Asamblea Xeneral, por encamientu del Conseyu de Seguridá. Otros Estaos, non Miembros de les Naciones Xuníes y non partes nel Estatutu, pueden encamenta-y casos nes condiciones qu'estableza'l Conseyu de Seguridá según la Resolución 9 del 15 d'ochobre de 1946. Amás, el Conseyu puede encamentar qu'un pleitu unviar a la Corte.
Tanto l'Asamblea Xeneral como'l Conseyu de Seguridá pueden solicitar una opinión consultiva de la Corte sobre cualquier cuestión xurídica. Otros órganos de les Naciones Xuníes y los organismos especializaos, con autorización de l'Asamblea Xeneral, pueden solicitar opiniones consultives sobre cuestiones xurídiques que correspuendan al ámbitu de les sos actividaes.
Nenguna persona individual, física o xurídica, va poder recurrir a la Corte, nin na vía contenciosa nin na consultiva.
Procedimientu contenciosu: sentencies
editarSolamente los Estaos pueden ser parte nos asuntos contenciosos plantegaos a la Corte Internacional de Xusticia. La xurisdicción de la Corte ta llindada a los asuntos nos que dambes partes sometieron la so disputa a la Corte. Cada parte tien de cumplir les obligaciones que -y incumban de resultes del xuiciu emitíu pola Corte, el Conseyu de Seguridá pue ser convidáu a "faer encamientos o decidir sobre midíes" si asina lu envalora pertinente.
Na práutica, los poderes de la Corte viéronse llindaos pol esganu de les partes condergaes en respetar les sentencies de la Corte, o pola imposibilidá del Conseyu de Seguridá pa imponer les consecuencies del xuiciu, bien especialmente si'l fallu va en contra de los intereses d'unu de los cinco países miembros del Conseyu de Seguridá que tien el poder del vetu sobre cualquier decisión.
Sicasí, no que concierne a les partes, un xuiciu de la Corte ye venceyante, final y ensin posibilidá d'apelación y, de resultes de la firma de la Carta de les Naciones Xuníes, cada Estáu Miembru de les Naciones Xuníes comprométese automáticamente a obedecer cualquier sentencia de la Corte Internacional de Xusticia nun asuntu nel cual seya parte. Coles mesmes, la Carta de les Naciones Xuníes contempla nel so artículu 94 párrafu segundu la posibilidá de los Estaos de recurrir frente a un incumplimientu d'una resolución de la Corte al Conseyu de Seguridá, que tien la potestá de faer encamientos o dictar midíes con cuenta de se cumpla lo fallao per parte de la Corte nel casu particular.
Por casu, los Estaos Xuníos aceptaren primeramente la xurisdicción obligatoria de la Corte dende la so creación en 1946 pero retiró la so aceptación tres el xuiciu de 1984 que compelió a los Estaos Xuníos a "cesar y abstenese" del "usu illegal de la fuercia" contra'l gobiernu de Nicaragua. La Corte afirmó que los Estaos Xuníos atopábense incursos "nuna infraición de la so obligación sol Derechu internacional consuetudinario d'astención del usu de la fuercia contra otru Estáu" y foi-y ordenáu pagar compensaciones, anque nunca cumplió la so obligación.
Dellos exemplos d'asuntos puestos en considerancia de la Corte Internacional de Xusticia:
- Una quexa de los Estaos Xuníos en 1980 na que Irán tenía deteníos a diplomáticos estauxunidenses en Teḥrán en violación de les normes de Derechu internacional;
- Una disputa ente Tunicia y Libia alrodiu de la delimitación de la plataforma continental ente ellos;
- Una disputa avera del cursu de la frontera marítima qu'estrema los Estaos Xuníos y Canadá nel área del Golfu de Maine;
- Una quexa realizada pola República Federal de Yugoslavia contra los estaos miembros de la Organización del Tratáu del Atlánticu Norte alrodiu de les sos aiciones na Guerra de Kosovu;
- El casu Haya de la Torre, qu'enfrentó a Colombia contra Perú, onde s'alderica la esistencia o non de costumes rexonales americanes;
- El casu del conflictu ente Arxentina y Uruguái por plantes de celulosa;
- El casu del templu Preah Vihear (Camboya vs. Tailandia), nel cual se recepta la figura anglosaxona del estoppel;
- El casu de los ensayos nucleares (Australia y Nueva Zelanda contra Francia), onde se sofita la teoría admisoria de los efeutos xurídicos de los actos unillaterales de los Estaos.
- El casu de la discutiniu territorial y de delimitación marítima ente Colombia y Nicaragua.
- El casu de la discutiniu de delimitación marítima ente Chile y el Perú.
- El casu de la discutiniu sobre la negociación marítima ente Bolivia y Chile.
Procedimientu consultivu: dictames
editarLos dictames o consultives son realizaes nuna función de la Corte que namái ta abierta a ciertos organismos y axencies de les Naciones Xuníes. Al recibir una consulta, la Corte decide alrodiu de qué Estaos y organizaciones pueden apurrir información útil y da-yos la oportunidá de presentar declaración de forma oral o escrita. El procedimientu consultivu de la Corte ta diseñáu con base nel procedimientu contenciosu y polo tanto les fontes de derechu aplicables son les mesmes en dambos procedimientos. Nun siendo que s'apautara que'l fallu seya venceyante, en principiu los dictames de la Corte son de calter consultivu y polo tanto nun son venceyantes pa les partes que los soliciten. Sicasí, ciertes normes o preseos pueden adelantrar a les partes que la opinión resultante va ser venceyante.
Exemplos recién de dictames seríen:
- El Dictame de la Corte Internacional de Xusticia de 8 de xunetu de 1996 sobre la llegalidá de l'amenaza o l'empléu d'armes nucleares;
- El Dictame de la Corte Internacional de Xusticia de 9 de xunetu de 2004 sobre les consecuencies xurídiques de la construcción d'un muriu nel territoriu palestín ocupáu.
Xurisprudencia
editarLa xurisprudencia internacional ye una fonte del Derechu, esto ye, nun crea derechu, sinón que ye namái un «mediu auxiliar pa la determinación de les regles de derechu» (art. 38, 1, d) del Estatutu de la CIJ). Los dictames, xunto coles decisiones n'asuntos contenciosos, formen parte d'esta xurisprudencia internacional, que tien como principal función la de sirvir como elementu d'interpretación del Derechu Internacional. La CIJ fixo na práutica un usu indistintu como precedentes de los sos dictames y sentencies, tratando a dambos tipos de resoluciones de pies d'igualdá. Dambes, por tanto, son igualmente xurisprudencia. Ello producíase yá na Corte Permanente de Xusticia Internacional, que tamién podía dictar tanto dictames como sentencies.[2]
Maxistraos
editarLa Corte ta integrada por 15 maxistraos escoyíos pola Asamblea Xeneral y el Conseyu de Seguridá, en votaciones democrátiques. Escoyer polos sos méritos y si fina en funciones va buscase que seya de la mesma nacionalidá, ya inténtase que tean representaos na Corte los principales sistemes xurídicos del mundu. Nun puede haber dos maxistraos que sían nacionales d'un mesmu Estáu. Los maxistraos cumplen mandatos de nueve años y pueden ser reelixíos. Nun pueden dedicase a nenguna otra ocupación mientres dure'l so mandatu. Nun pueden tampoco participar na decisión de nengún asuntu en qu'intervinieren enantes como axentes, conseyeros o abogaos de cualesquier de les partes, o como miembros d'un tribunal nacional o internacional o d'una comisión investigadora, o en cualesquier otra calidá. Un terciu de la Corte ye escoyíu cada trés años. Cada unu de los cinco miembros permanentes del Conseyu de Seguridá (los Estaos Xuníos, Francia, el Reinu Xuníu, la República Popular de China y Rusia) tien siempres un xuez na Corte Mundial.
La eleición realízase al traviés d'un réxime de doble escrutiniu. Por que una persona seya escoyida pa integrar la Corte, ye necesariu que cuntara con una mayoría absoluta de votos na Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes y nel Conseyu de Seguridá.
En 1889 creóse la Corte Permanente d'Arbitraxe, que ye una llista de nomes, cuatro propuestos per cada Estáu, de la cual pueden les partes nun conflictu escoyer árbitros.
Polo común, la Corte celebra sesiones plenaries, pero tamién puede constituyir unidaes más pequeñes, denominaes "sales", cuando les partes solicitar. Les decisiones sometíes a la Corte decidir pola mayoría de los xueces presentes pero les sentencies dictaes poles sales considérense dictaes pola Corte en plenu. La Corte constituyó amás una Sala d'Asuntos Ambientales.
Xuramentu
editarLos maxistraos tienen de realizar, na primer audiencia pública na que'l miembru del Tribunal tea presente, el siguiente xuramentu o declaración solemne:[3]
«Declaro solemnemente que voi cumplir los mios deberes y voi exercer les mios atribuciones de xuez, honrada y fielmente, con absoluta imparcialidá y con toa conciencia».
Composición
editarLa CIJ ta compuesta de quince xueces electos pa periodos de 9 años pola Asamblea Xeneral de la ONX y el Conseyu de Seguridá de la ONX d'una llista de persones nomaes polos grupos nacionales nes Cortes Permanentes d'Arbitraxe. El procesu d'eleición ye espuestu nos Artículos 4–19 del estatutu de la CIJ. Les eleiciones son gradiaes con cinco xueces electos cada trés años, n'orde de garantizar continuidá dientro de la corte.
En casu de muerte d'un xuez nel cargu, la práutica xeneral pa escoyer a un xuez suplente foi por aciu una eleición especial pa completar el mandatu restante. Nun va poder haber dos xueces que sían del mesmu país. Acordies con l'artículu 9, supónse que la composición de la Corte ye pa representar les "principales formes de civilización y los principales sistemes xurídicos del mundu". N'esencia, esto significó'l derechu común, derechu civil y derechu socialista (agora llei post-comunista).
Hai un entendimientu informal de que los asientos de la Corte van ser distribuyíos de manera qu'hai: cinco escaños pa los países occidentales, trés pa los Estaos africanos (ente ellos un xuez de derechu civil francofónico, unu de derechu común anglofónico y otru árabe), dos pa estaos d'Europa del Este, trés p'Asia y dos pa los Estaos d'América Llatina y el Caribe. Los cinco miembros permanentes del Conseyu de Seguridá de Naciones Xuníes (Francia, Rusia, China, el Reinu Xuníu y los Estaos Xuníos) tienen siempres un xuez de la Corte, ocupando d'esta manera trés de los asientos del Oeste, unu de los asientos d'Asia y unu de los asientos d'Europa del Este. La esceición foi China, que nun cuntaba con un xuez de la Corte dende 1967 hasta 1985, yá que nun presentó un candidatu.
L'artículu 6 de los Estatutos establez que tolos xueces tienen de ser "escoyíos independientemente de la so nacionalidá, ente persones de gran integridá moral", que son bien calificaos pal cargu xudicial más altu nos sos estaos d'orixe o conocíu como abogaos cola competencia abonda nel derechu internacional. La independencia xudicial encétase específicamente nos artículos 16 a 18. Los maxistraos de la Corte Internacional de Xusticia nun pueden ocupar nengún otru puestu, nin actuar como asesor. Na práutica, los miembros del Tribunal tienen la so propia interpretación de les presentes bases. Esto déxa-yos participar nel arbitraxe fuera y ocupen cargos profesionales, siempres y cuando nun hai conflictu d'intereses. Un xuez puede ser destituyíu namái pol votu unánime de los demás miembros de la Corte. A pesar d'estes disposiciones, la independencia de los xueces de la CIJ foi cuestionada. Por casu, mientres el Casu Nicaragua, los EE.XX. emitió un comunicáu suxiriendo que nun podía presentar el material sensible a la Corte por cuenta de la presencia de los xueces de los Estaos del bloque oriental.
Los xueces pueden dictar resoluciones conxuntos o dar les sos propies opiniones independientes. Les decisiones y opiniones consultives son por mayoría y, en casu d'empate, el votu del Presidente convertir en decisiva. Los xueces tamién pueden emitir dictames disidentes separaos.
Composición actual
editarLa composición de la Corte Internacional de Xusticia al 18 d'abril de 2015 ye la siguiente:[4]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Corte Internacional de Xusticia (sf). "Funcionamientu de la Corte" [en dixital]. Disponible n'http://www.un.org/es/icj/how.shtml. Consultáu'l 29 de xunu de 2015.
- ↑ Vease Manuel Díez de Velasco, Instituciones de Derechu Internacional Públicu, Tecnos, Madrid, 1988, vol. I, páx. 98: Queden entá por precisar delles cuestiones respeuto de la xurisprudencia. D'elles queremos faer referencia, de primeres, a la esistencia dientro de la emitida pola Corte Permanente de Xusticia Internacional y la Corte Internacional de Xusticia de dos clares categoríes dende'l puntu de vista del Estatutu. Refiérome a la distinción ente sentencies y dictames de la Corte, que'l so valor venceyante ye bien distintu. Agora bien, la situación de fechu ye tamién distinta, especialmente pol usu indistintu como precedentes que la Corte vieno faciendo de les sos sentencies y dictames. Ello yá foi señaláu por De Visscher nel so cursu na Academia de L'Haya de 1929 (Visscher, Ch. «-yos Avis Consultatifs de la CPJI», en Recueil des Cours de l'Académie de Droit International de La Haye, 1929, I, n. 26, p. 60) y foi desenvueltu más tarde por Sörensen, responder# por cola doctrina de la mesma Corte Permanente nos asuntos del Lotus y de la Alta Silesia y nel dictame sobre la Comisión Europea del Danubiu. Sörensen sienta l'afirmación categórica de que pa los efeutos d'usu de precedentes la Corte trata de pies d'igualdá sentencies y dictames (Sörensen, M. -yos sources du Droit International, Copenhague, 1946, p. 168), afirmación que nos paez n'estremu convincente.»
- ↑ Reglamentu del Tribunal Internacional de Xusticia Archiváu 2012-11-30 en Wayback Machine Artículu 3.
- ↑ ICJ. «Current Members» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2008-12-13. Consultáu'l 18 d'abril de 2015.
Enllaces esternos
editar- fallos-opiniones-consultives-y-providencies-de-la corte internacional-de-xusticia-en-espanol-1948-2014/ Resúmenes de los fallos, opiniones consultives y providencies de la Corte Internacional de Xusticia n'español (1948-2016)
- Páxina de la Corte Internacional de Xusticia Archiváu 2007-06-30 en Wayback Machine Inclúi l'Estatutu y el Reglamentu de la CIJ, según un resume de los sos fallos, opiniones consultives y providencies, ente otros documentos.
- Organigrama de les Naciones Xuníes