Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu
El Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu, asitiáu n'aldea de Montoubu, na parroquia del mesmu nome, nel conceyu asturianu de Miranda, ye una unidá constituyía pola ilesia parroquial y un texu, elementos ente los qu'esiste una amestanza cultural ya histórica, que xustifiquen la so calificación como Bien d'Interés Cultural.
| Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu | |
|---|---|
| ilesia | |
.jpg) | |
| Llocalización | |
| País |  España |
| Autonomía |  Principáu d'Asturies |
| Provincia | provincia d'Asturies |
| Conceyu |  Miranda |
| Coordenaes | 43°12′18″N 6°13′19″W / 43.205°N 6.2219°O |
  Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu (Asturies) | |
| Patrimoniu | |
 | |
Campu d'Ilesia
editarLos Campos d'Ilesia n'Asturies, son conxuntos formaos por un texu y un elementu del patrimoniu cultural material. El texu ye un árbol con gran relevancia cultural na rexón, exerciendo un papel simbólicu a lo llargo de la historia. Protagonista n'antigües creyencies precristianes, col tiempu convertirase nun iconu representativu de la comunidá parroquial, y a ser consideráu anguaño como l'alcordanza d'un pasáu míticu, d'una identidá asturiana afitada na tradición y nun conxuntu de valores ecoloxistes y ambientales.
La fonda amestanza ente estos dos elementos, faise evidente na esistencia n'Asturies de doscientos quince grupos constituyíos per un edificiu relixosu y un texu. D'ente toos estos, y poles sos especiales carauterístiques, el Principáu d'Asturies, declaró a dolce d'ellos, ente los que s'atopa'l Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu, como Bien d'Interés Cultural, cola categoría de Sitiu Históricu, por Decretu 61/2017, de 20 de setiembre.
Ilesia
editarLa primer anuncia escrita sobro la ilesia fechase en 1236 y correspuende a una donación fecha por Teresa Fernández en favor del Monesteriu de Santa María de Balmonte de tola so ración na ilesia de San Xuan de Montoubu. Darréu, esti templu apaez recoyíu na rellación de parroquies mandada faer pol obispu Gutierre de Toledo ente 1385 y 1386, onde consta “Santianes de Molenes de Montoyo; húsala apresentar l'abá de Balmonte”. Per desgracia, nun se caltién dengún niciu d'esta primitiva construcción medieval, afarada nes igües que ficiéronse na ilesia nos sieglos postreros, anque ye posible que nun afeutaren al diseñu cruciforme de la so planta. La ilesia ta cercana a los edificios más antiguos y prestixosos del pueblu, la torre (sieglos XIII-XV) y la Casa'l Terrao (sieglu XVI), formando toos ellos un conxuntu qu'entestaba'l poder llaicu y relixosu d'antaño.
.jpg)
El nucleu central de la ilesia ta formáu per una nave rectangular con testeru reutu y dos capielles llaterales dedicaes a San Antonio de Padua ya la Virxe del Rosariu, ufiertando asina una planta cruciforme. Tiempu dempués añadióse un cabildru[n 1] pequeñu na fachada, dende'l que s'apuerta al campusantu, y tamién una sacristía nel costáu nordés del ábside. Ye posible qu'estes reformes asocedieren en 1893, añu nel que llevantose la espadaña, y que, de xuru, implicaren tamién igües d'otres partes del templu. La entrada a la ilesia faise per una cenciella puerta n'arquitrabe[n 2] abierta nel imafronte[n 3], na que s'encaxa un bloque de caliar rosa llabráu n'alturrelieve con una cruz sobro una llomba, xunto a una palma y un cayáu o espada nos llaterales, elementos que fadríen referencia a San Xuan Bautista, patrón de la ilesia.
El retablu mayor ufierta unes carauterístiques estilístiques bien asemeyaes a les del asitiáu na capiella de la Virxe del Rosariu (del 1790), polo que ye d'albidrar que construyose alredor d'esi añu, y tamién atribuyilo al mesmu taller escultóricu. La estructura del retablu ye de trés cais d'un solu pisu con áticu con forma semicircular pa encaxar cola bóveda que cubre l'ábside. Nos llaterales de la nave hai dos capielles, a les qu'apuertense por dos arcos apainalaos[n 4]. La capiella de la epístola ta dedicada a la Virxe del Rosariu y tien un cenciellu altar de madera sobro'l que sofita un espléndidu retablu rococó de perfil semicircular adautáu a la bóveda de la capiella, con una policromía d'azules, colloraos, verdes y doraos pa crear complexes filigranes, trazar volutes[n 5] y pintar motivos vexetales. La Capiella'l Evanxeliu ta dedicada a San Antonio de Padua y alluga un retablu fecháu alredor de 1709, de dimensiones bien pequeñes y arquiteutura bien simple. Consta d'una fornica central con cuatro columnes llaterales agordonaes, que caltienen un tímpanu[n 6] con volutes, anque nestes la so policromía, ta abondo escolorida.
De los oxetos llitúrxicos de la ilesia, hai que mentar el sagrariu doráu qu'ocupa una de les forniques del altar mayor, ya'l cepu asitiáu nel altar de la capiella de la Virxe del Rosariu, decoráu con una pintura de Xesús y la talla de dos ánxeles.
La espadaña de la ilesia construyose en 1893, según la inscripción grabada nel chapitel[n 7] que la remata. Tien trés campanes en dos altures, les dos grandes asitiaes na baxera y la pequeña na cimera, usándose les primeres para llamar a misa, anunciar les fiestes, comunicar l'entierru de dalgún vecín, alloñar la ñube o dar avisu d'una quema.
Pola so antigüedá, la ilesia ta incluyía nel Inventariu del Patrimoniu Cultural d'Asturies, en virtú de la Disposición Transitoria Tercera de la Llei de Patrimoniu Cultural d'Asturies, qu'asina lo establez pa “les edificaciones y polo xeneral los inmuebles construyíos con anterioridá al añu 1800”, qu'espresamente nun tengan abierta una ficha en dichu Inventariu.
Apegáu al costáu septentrional de la ilesia alcuéntrase'l campusantu, de pequeñes dimensiones, que cola ilesia y el texu forma un conxuntu d'innegable valir cultural ya imposible de dixebrar, pol so simbolismu.
Texu
editar.jpg)
El texu de Montoubu ye un exemplar masculín con un tueru de tres metros y mediu de perímetru, y constitúi un casu esceicional dientro de los dolce Campos d'Ilesia, que foron declaraos Bien d'Interés Cultural, porque ye l'únicu del que se conoz la fecha del so plantíu y el nome de quien mandó facelo. Nel Llibru de Casaos y Difuntos de la parroquia de Lleiguarda, figura una anotación, escrita pol so párrocu, que diz: “yo, Domingo d'Alba de la Vega, natural de Quintana, cura de Lleiguarda, llanté un texu delantre la puerta la ilesia ya fícelu la nueche de Santa Oblalia del añu de mil y setecientos y diez, y conociendo el gran adornu que yera, unvié … otru, a mio costa, al llugar de Montoubu, conceyu de Grau, el venti de febreru de mil y setecientos y venti y unu”. Nesti casu, el plantíu del texu nun se venceya a dengún socedíu relevante, como seríen l'entamu o la igua de la ilesia, sinón qu'obedez namái a razones estétiques.
El so allugamientu, dalgo separtáu de la ilesia y del campusantu, axudó al so bon caltenimientu, presentando una abondosa copa de gran verdor y un tueru ensin resquiebres, aspeutos dambos qu'amosen la so bona salú.
Notes
editar- ↑ Cabildru: Sitiu techáu y zarráu con columnes que se constrúi delantre de la puerta d'una ilesia.
- ↑ Arquitrabe: Elementu arquiteutónicu horizontal que s'asitia sobre les columnes.
- ↑ Imafronte: Fachada principal d'un templu.
- ↑ Arcu apainaláu: tamién nomáu carpanel, ye un arcu dibuxáu con tres o más circunferencies consecutives ya impares, de les que resulta un arcu de forma achatada.
- ↑ Voluta: Adornu con forma espiral que se pon nos capiteles de les columnes.
- ↑ Tímpanu: Espaciu semicircular enriba d'un pórticu.
- ↑ Chapitel: Elementu arquiteutónicu asitiáu na parte cimera d'una torre, campanariu o cruceru d'ilesia, a mou de remate.
Referencies
editarEsti artículu ye una obra derivada de la disposición relativa al procesu de declaración d'un bien cultural o natural, asoleyada nel BOPA númberu 239, de 16 d'ochobre de 2017, testu que ta llibre de restricciones conocíes, en virtú del derechu d'autor de conformidá col artículu 13 del Testu Refundíu de la Llei de Propiedá Intelectual (BOE númberu 97, de 22 d'abril de 1996).
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Campu d'Ilesia de San Xuan Bautista de Montoubu.- https://sede.asturias.es/bopa/2017/10/16/2017-10983.pdf Archiváu 2020-07-17 en Wayback Machine
- https://sigvisor.asturias.es/SITPA/?webmap=602e40708f1b4fd9812c2e40c6e02b20&locale=es Archiváu 2020-08-09 en Wayback Machine
Datos: Q56220720- Multimedia: Field of church of San Juan Bautista de Montoubo
