Chérifa
Ouardia Bouchemlal (9 de xineru de 1926, provincia de Bordj Bou Arréridj – 13 de marzu de 2014, Arxel) foi una música, cantautora arxelina, y intérprete de música kabyle. Compunxo centenares de cantares mientres los sos más de 40 años de vida artística.
Chérifa | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | provincia de Bordj Bou Arréridj, 9 de xineru de 1926[1] |
| Nacionalidá |
 Arxelia  Francia 31 avientu 1962) |
| Muerte | Arxel, 13 de marzu de 2014[1] (88 años) |
| Estudios | |
| Llingües falaes | árabe |
| Oficiu | cantante, compositora de cantares, escritora |
| Instrumentu musical |
bendir (es)  voz |
 | |
Biografía
editarNació en 1926, en Aït Topa, una pequeña llocalidá allugada na comuña d'El-Main. Güérfana de madre, tuvo baxu tutelar de los sos tíos cuando'l so padre volvió casase.
Debutó nel escenariu n'Arxel a la edá de 16 años, interpretando cantares tradicionales de la cabilia. En 1942, Chérifa, qu'escoyería esi pseudónimu como'l so nome artísticu, fixo'l so debú en Radio Kabyle. Asina, sería una de les pioneres d'esti mediu que camudaría los vezos y actitúes al introducir el cantar y la música nel corazón de les cases de Kabyle. Cherifa foi almitida nel repartu femenín de la radio; onde, el maestru Cheikh Nordine oficiaba, él mesmu de cantante y comodín de tolos oficios artísticos. Naquellos tiempos, inda se consideraba que les muyeres que cantaben públicamente yeren promiscues. De cutiu fueron prohibíes pola sociedá y desheredaes poles families. Los sos trabayos nun fueron reportaos a la Oficina de Derechos d'Autor, poro, nun recibió regalías poles sos composiciones. Na década de 1970, inclusive se vería obligada a realizar xeres doméstiques pa satisfaer les sos necesidaes. El so repertoriu personal sería escaláu y los sos cantares cubiertos ensin un centavu pagu a ella.
A principios de la década de 1990, fixo un cobarde regresu ya inclusive se presentó en Francia. En 2001 actuó en dos conciertos nos Estaos Xuníos con Naïma Ababsa y Zakia Kara Terki.[2]
En 2008, la wilaya de Bordj Bou Arreridj y l'Asociación Azel llogró llevar a N'Cherifa a la so ciudá natal dempués de 65 años d'exiliu. Y, depués foi soterrada ellí.
Discografía
editarCanciones
editarA lo llargo de la so carrera, Cherifa compusó más de 800 cantares.
- Abka Wala Khir Ai Akbou
- Aya Zerzour
- Azwaw (tamién iguáu ya interpretáu por Idir faltando'l cantar orixinal)
- Sniwa d ifendjalen
1) Tizlatin n Ddin
- A n zur lwali
- Am cafaɛ lluma
- Yá Muhamed
- Llah Llah yá Rabbi
- A Rabbi ferreǧ fellaγ
- Ala Rabbi im'ara tdum
- Saɛd n lḥyǧaǧ
- Salam oɛlikum
- Ssut Wartiran
2) Tizlatin n Trad
- Caɛb Lzzayer
- L'ayeri tamurt-nneɣ
- L'mussebblin
- Ifuk l'ḥif
- Ccaɛb aɛzizen
- Ṣḥab l'baruḍ
3) Tizlatin n lfarḥ
- Besm Llaḥ ad nebdu (akw d Ḥnifa, Lla Zina, Lla Yamina)
- Sers i wallen-im
- L'xux ažžayri
- Swiγ amen o karmus
- Icud tacacit
- Sniwa
- Baba i ḥeml-yi
- A laɛyun n ṭṭdir
- Aḥlil
- Mabruk ai isli
- Ilul weqcic di lḥara
4) Tizlatin nniden
- Ai aγrib
- Ṛṛai oɛkis
- Ai idurar d swaḥel
- A xali yá xali
Bibliografía
editar- Mahfoufi, Mehenna (2006). Chants de femmes en Kabylie (en francés), páx. 289.
- Parker Kitchell, Tema (1998). The development of Kabyle song during the twentieth century (n'inglés), páx. 324.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: SNAC. Identificador SNAC Ark: w62d5dh5. Apaez como: Cherifa. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Le porte-voix des femmes s’est éteint
- ↑ «La chanteuse Cherifa n’est plus» (francés). Liberte Algerie (15 de marzu de 2014). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-11-07. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ «Death of singer Chérifa, loss to the Algerian musical heritage» (17 de marzu de 2014). Consultáu'l 1 de payares de 2017.
Enllaces esternos
editar
Datos: Q2972083
