Les consonantes palatales son consonantes articulaes col cuerpu de la llingua alzáu contra'l cielu la boca duru (la parte media del cuévanu cimeru de la boca). Les consonantes articulaes col ápiz de la llingua curvada hacia tras escontra'l cielu la boca llámense retroflexes.

Les consonantes palatalizaes son consonantes con otra articulación primaria que tienen como articulación secundaria l'articulación palatal, esto ye, estes consonantes pronúnciense amás de cola obstrucción o estrechamientu nel puntu d'articulación primariu articular cola elevación de la parte media de llingua escontra'l cielu la boca duru. Esti tipu d'articulación palatalizada ye común en munchos fonemes de les llingües eslaves y en munches consonantes palato-alveolares d'otres llingües.

Les consonantes palatales que tienen signos específicos nel Alfabetu Fonéticu Internacional son:

AFI Descripción Exemplu
Llingua Ortografía AFI Significáu
Nasal palatal Español año [aɲo] 'Añu'
Oclusiva palatal sorda Húngaru haittyú [] 'cisne'
Oclusiva palatal sonora Margi ɟaɗí [ɟaɗí] 'chepa d'una vaca'
Fricativa palatal sorda Alemán nincht [çt] 'non'
Fricativa palatal sonora Español rayo [raʝo] 'rayu'
Aproximante palatal Inglés yye [jɛs] 'sí'
Aproximante llateral palatal italianu gli [ʎi] 'los' (masculín plural)
Implosiva palatal sonora Suaḥili hujambo [huʄambo] 'hola'

Alvertencia sobre la trescripción editar

Hai de solliñar que los signos del AFI <c, ɟ> úsense comúnmente non solo pa consonantes palatales puramente diches, sinón tamién pa oclusives velares palatalizaes como [kʲ, ɡʲ], p'africaes palatales [c͡ç, ɟ͡ʝ] (la segunda d'elles apaez na mayoría de dialeutos del español en <yo> y <cónyuge>), p'africaes alveopalatales [t͡ɕ, d͡ʑ], o inclusive p'africaes postalveolares [t͡ʃ, d͡ʒ] (la primera d'elles correspuende al español <ch>). Esta ye una vieya tradición nel usu del AFI, especialmente nes trescripciones fonolóxiques más que nes fonétiques. Les consonantes palatales son relativamente infrecuentes nes llingües del mundu, por eso cuando s'esamina una trescripción fonética ye importante verificar si realmente tase usando pa una oclusiva palatal auténtica o pa dalguna africada con traza [+ palatal].

Ver tamién editar


Referencies editar

Enllaces esternos editar