Eloísa Díaz
Eloísa Díaz Riquelme (25 de xunu de 1866, Santiagu – 1 de payares de 1950, Osorno) foi la primer muyer estudiante de medicina de la Universidá de Chile y foi la primer muyer médicu de Chile y América del Sur.[1][2]
Eloísa Díaz | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Santiagu, 25 de xunu de 1866 |
Nacionalidá | Chile |
Muerte | Osorno, 1 de payares de 1950 (84 años) |
Estudios | |
Estudios |
Universidá de Chile Isabel Le Brun (es) |
Llingües falaes | castellanu |
Oficiu | médica, ciruxana |
Primeros años de vida
editarEloísa Díaz nació en Santiago de Chile, fía d'Eulogio Díaz Vares y Carmela Insunza.[3] Llevó a cabu los sos primeros estudios nel colexu empobináu por Dolores Cabrera Martínez, cursando les humanidaes nel colexu fundáu y empobináu por Isabel Le Brun de Pinochet y nel Institutu Nacional José Miguel Carrera.[2]
Yá en 1881, con namái 15 años d'edá, Eloísa Díaz llogró valtar prexuicios y sorprendió mientres el so exame de bachiller; yera necesariu cuntar con gran valor pa dar el Bachilleratu a los 15 años d'edá, frente a un numberosu públicu y énte una mesa d'importantes esaminadores qu'incluyía a Diego Barros Arana, pero foi aprobada por unanimidá.[4]
Ingresu a la universidá
editarEn 1880 postuló a la Escuela de Medicina de la Universidá de Chile, tres la promulgación d'una llei precursora del Ministru d'Educación Miguel Luis Amunátegui Aldunate en 1877, que dexaba l'ingresu de muyeres al centru d'estudios.[1][2]L'ambiente nacional nesi momentu atopábase revueltu porque poco enantes inscribiérase una muyer, Domitila Silva, nel Serviciu Eleutoral, argumentando que cumplía con tener nacionalidá chilena y saber lleer y escribir; tuvieron qu'aceptala, pero dempués prohibiríase espresamente'l votu femenín.
Por cuenta de los prexuicios sociales imperantes na so dómina, Eloísa Díaz tenía d'asistir a clases acompañada de la so madre; tuvo que vencer munches resistencies hasta consiguir el ciñu de los sos condiscípulos y profesores.[5]
Graduóse en Medicina Ciruxía'l día 27 d'avientu de 1886, presentando como tesis un manuscritu tituláu "Curties observaciones sobre l'apaición de la pubertá na muyer chilena y les predisposiciones patolóxiques del sexu".[1][6]Recibió'l so títulu profesional el 3 de xineru de 1887,[7] convirtiéndose asina na primer muyer de Chile y América del Sur en graduase y llograr un grau en Medicina.[2] Al pie de ella empecipió los sos estudios Ernestina Pérez, quien foi la segunda muyer n'entrar a la facultá de Medicina y titulase de médicu ciruxanu na historia de Chile, llográndolo una selmana dempués d'Eloísa.
Vida profesional
editarDíaz trabayó nel Hospital San Borja en xineru de 1891, exerciendo amás como profesora y médicu na Escuela Normal de Preceptores del sur de 1889 a 1897. En 1898 convirtióse n'inspeutora médicu escolar de Santiago, asumiendo más tarde, mientres trenta años, el mesmu cargu a nivel nacional.<refname="memoria"/> Como filántropa, fundó dellos xardinos d'infancia, policlíniques y campamentos escolares
En 1888 celebróse'l Primer Congresu Médicu Chilenu, y nél inscribiéronse 128 profesionales de Santiago y 118 del restu del país. Na llista de los asistentes, apréciase la participación de toles grandes figures chilenes de la medicina y la bioloxía de la dómina. Nesti alcuentru la única muyer foi la médicu Díaz Insunza.
Tres el so importante llogru, Eloísa empezó a exercer na clínica xinecolóxica del médicu Roberto Moericke nel Hospital San Borja Arriarán en xineru de 1891, trabayando amás como profesora y médicu na Escuela Normal de Preceptores del sur, de 1889 a 1897. Mientres el so exerciciu como médicu, sobresal pola so molición, propuestes y realizaciones no referente a la salú d'alumnos y maestros y les condiciones hixéniques de los equipos materiales y l'infraestructura onde s'imparte la enseñanza.
En 1910 participó nel Congresu Científicu Internacional de Medicina ya Hixene de Buenos Aires, au foi nomada "Muyer Pernomada d'América".[2] Foi designada primera direutora del Serviciu Médicu Escolar de Chile en 1911.[8]
Metanes la llamada cuestión social, en 1911 creóse'l Serviciu Médicu Escolar de Chile, del qu'Eloísa foi la so primer direutora. Intentó afitar como obligatoriu l'almuerzu escolar colos sos propios recursos económicos, favoreció la vacunación masiva d'escolares y lluchó encarecidamente escontra'l raquitismu y la tuberculosis. Ye según esti ampliu llabor, que valió-y la reconocencia en Chile y en toa Llatinoamérica.
Carauterizar por ser una muyer que participa viviegamente a midida que trescurre'l so llabor como profesional yá que forma parte, como direutora, de l'Asociación de señores contra la tuberculosis, na Lliga Chilena d'Hixene Social y na Lliga contra l'Alcoholismu. Amás, integra'l Conseyu d'Instrucción Primaria y la Sociedá Científica de Chile, como asina mesmu'l Conseyu Nacional de Muyeres, inauguráu'l 12 d'ochobre de 1918.
Díaz retiróse de l'actividá profesional en 1922. Finó depués d'una llarga enfermedá, nel Hospital de San Vicente de Paúl en 1950 na so ciudá natal, Santiago de Chile, a los 84 años.[3]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Eloísa Díaz. Muyer Pernomada d'América» (castellanu). Nuesu.cl. Consultáu'l 28 d'agostu de 2010.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Eloísa Díaz y Amanda Labarca» (castellanu). Memoria Chilena. Consultáu'l 28 d'agostu de 2010.
- ↑ 3,0 3,1 «Personaje de La nuesa Historia - Díaz, Eloísa» (castellanu). EducarChile. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-04-24. Consultáu'l 28 d'agostu de 2010.
- ↑ Sepúlveda, Cecilia (2010). «Per primer vegada en Chile una estudiante del sexu femenín». Revista Añales de la Universidá de Chile. http://www.anales.uchile.cl/index.php/ANUC/article/viewFile/3079/10687. Consultáu'l 29 de marzu de 2017.
- ↑ www.biografiadechile.cl Historia de Chile: Biografíes. Eloísa Díaz Insunza: 1866-1950.
- ↑ Díaz, Eloísa (1887). «Curtios observaciones sobre l'apaición de la pubertá na muyer chilena i de les predisposiciones patolójicas propies del sexu». Revista Añales de la Universidá de Chile. http://anales.uchile.cl/index.php/ANUC/article/viewFile/23758/25082. Consultáu'l 29 de marzu de 2017.
- ↑ «Eloísa Díaz Insunza - Universidá de Chile» (castellanu). Consultáu'l 29 de marzu de 2017.
- ↑ «Eloísa Díaz, la primer muyer médica de Chile y Llatinoamérica - Universidá de Chile» (castellanu). Consultáu'l 29 de marzu de 2017.