1889
añu
1889 (MDCCCLXXXIX) foi un añu común entamáu en martes del calendariu gregorianu, y un añu común entamáu en domingu del calendariu xulianu.
Añu 1889 
| |
| Años: | 1886 1887 1888 - 1889 - 1890 1891 1892 |
| Décades: | Años 1850 Años 1860 Años 1870 - Años 1880 - Años 1890 Años 1900 Años 1910 |
| sieglos: | sieglu XVIII - sieglu XIX - sieglu XX |
| Calendariu gregorianu | 1889 MDCCCLXXXIX |
| Ab urbe condita | 2642 |
| Calendariu armeniu | 1338 |
| Calendariu chinu | 4585 – 4586 |
| Calendariu hebréu | 5649 – 5650 |
| Calendarios hindús - Vikram Samvat - Shaka Samvat |
1944 – 1945 1811 – 1812 |
| Calendariu persa | 1267 – 1268 |
| Calendariu islámicu | 1307 – 1308 |
| Calendariu rúnicu | 2139 |
Abreviatures
° : fecha de nacencia
† : fecha de la muerte
Fechos
editar- 11 de febreru - Proclámase la Constitución Meiji en Xapón.
- 22 de febreru - El presidente Grover Cleveland robla'l decretu pol que Dakota del Norte, Dakota del Sur, Montana y Washington se convierten n'estaos de los Estaos Xuníos.
- 4 de marzu - Benjamin Harrison conviértese nel ventenu tercer presidente de los Estaos Xuníos.
- 9 de marzu - Yohannes IV, emperador d'Etiopía, muerre en combate na batalla de Metemma a manes de les tropes sudaneses a les que s'enfrentaba. Yohannes, que ye probablemente'l caberu rei o emperador muertu en batalla, foi sustituyíu nel tronu por Menelik II, autoproclamáu emperador el 25 de marzu.
- 31 de marzu - Inaugúrase, en París, la torre Eiffel, qu'ha abrir al públicu'l 6 de mayu. Los sos 300 m d'altor ficieron que fuera 130 m más altu que'l edificiu más altu del mundu hasta entonces.
- 20 d'abril - Data de nacimientu d'Adolf Hitler, cabezaleru del Partíu Nacional Socialista de los Trabayadores Alemanes (NSDAP) y Führer de l'Alemaña Nazi dende 1933 a 1945.
- 2 de mayu - Menelik II, emperador d'Etiopía, firma un tratáu d'amistá con Italia que cede a esti país el control sobre la fastera del so territoriu qu'ha convertise n'Eritrea.
- 6 de mayu - Inaugúrase, en París, la Esposición Universal; la torre Eiffel, construyida con motivu d'ella, fai les veces d'arcu d'entrada al recintu ferial.
- 31 de mayu - Reinu Xuníu: L'Acta de la Defensa Naval (Naval Defence Act) estabez que la capacidá de combate de l'Armada británica (Royal Navy) ha ser igual a la capacidá de combate, sumada, de cualesquier otros dos países xuntos.
- 8 de xunu - Fúndase'l periódicu The Wall Street Journal, qu'entama a vendese nos quioscos el 8 de xunetu.
- 19 de xunu - Un panaderu napolitanu, Raffaele Esposito, inventa la pizza Margarita, nomada asina n'honor de la reina consorte d'Italia, Margarita de Saboya. Esta considérase la precursora de la pizza moderna.
- 6 d'ochobre - Abre les sos puertes, en París, el cabaret Moulin Rouge.
- 14 de payares - La periodista Nellie Bly (nomatu d'Elizabeth Cochrane) intenta, inspirándose na obra de Jules Verne, dar la vuelta al mundu en menos de 80 díes. Habrá facelo en 72 díes, 6 hores y 11 minutos.
- 15 de payares - Brasil: El mariscal Deodoro da Fonseca dirixe un golpe militar que derroca al emperador Pedro II y declara abolida la monarquía. Proclama la República Brasilana y forma un gobiernu provisional.
- 17 de payares - La familia imperial brasilana ye forciada a exiliase, y cola pa Francia.
- 20 de payares - Arxentina ye'l primer país que reconoz oficialmente l'abolición de la monarquía en Brasil.
- 23 de payares - Entama a funcionar la primer jukebox del mundu nel Palais Royale Saloon de San Francisco.
- 23 d'avientu - Fúndase'l Real Club Recreativo de Huelva, el club de fútbol más antiguu d'España d'esistencia ininterrumpida.
Nacencies
editar- 3 de febreru - Juan Negrín, fisiólogu y políticu español († 1959).
- 3 de febreru - Carl Theodor Dreyer, direutor de cine danés († 1968).
- 19 de febreru – Ernest Marsden, físicu británicu († 1970).
- 22 de febreru - R. G. Collingwood, filósofu ya historiador británicu († 1943).
- 23 de febreru – Victor Fleming, direutor de cine d'Estaos Xuníos († 1949).
- 1 de marzu - Watsuji Tetsuro, filósofu xaponés († 1960).
- 21 de marzu - W. S. Van Dyke, direutor de cine d'Estaos Xuníos († 1943).
- 7 d'abril - Lucila de María del Perpetuo Socorro Godoy Alcayaga, conocida como Gabriela Mistral, poeta chilena, Premiu Nobel de Lliteratura en 1945 († 10 de xineru de 1957).
- 14 d'abril - Arnold J. Toynbee, historiador británicu († 1975).
- 16 d'abril - Charles Chaplin, actor y direutor de cine británicu († 1977).
- 20 d'abril - Adolf Hitler, dictador alemán nacíu n'Austria († 1945).
- 21 d'abril - Paul Karrer, químicu suizu, premiu Nobel de Química en 1937 († 1971).
- 21 d'abril - Manuel Prado y Ugarteche, políticu peruanu, presidente de Perú ente 1939 y 1945 y ente 1956 y 1962 († 1967).
- 26 d'abril - Ludwig Wittgenstein, filósofu austriacu († 1951).
- 26 d'abril - Anita Loos, novelista y guionista d'Estaos Xuníos († 1981).
- 28 d'abril - António de Oliveira Salazar, dictador portugués († 1970).
- 25 de mayu - Igor Sikorsky, inxenieru d'Estaos Xuníos nacíu en Rusia, que desarrolló l'helicópteru († 1972).
- 23 de xunu – Anna Ajmátova, poeta rusa († 1966).
- 5 de xunetu – Jean Cocteau, escritor francés († 1963).
- 14 de xunetu – Ante Pavelić, dictador fascista croata († 1959).
- 17 de xunetu – Erle Stanley Gardner, escritor d'Estaos Xuníos († 1970).
- 11 de setiembre – Suzanne Duchamp, pintora francesa († 1963).
- 11 de setiembre – Martin Heidegger, filósofu alemán († 1976).
- 10 de payares – Claude Rains, actor inglés († 1967).
- 14 de payares – Jawaharlal Nehru, primer ministru de la India de 1947 a 1964 († 1964).
- 16 de payares – George S. Kaufman, dramaturgu d'Estaos Xuníos († 1961).
- 18 de payares – Zoltán Tildy, políticu húngaru, presidente d'Hungría ente payares de 1945 y febreru de 1946 († 1961).
- 20 de payares - Edwin Hubble, astrónomu d'Estaos Xuníos († 1953).
- 30 de payares - Edgar Douglas Adrian, fisiólogu inglés, premiu Nobel de Medicina en 1932 († 1977).
Muertes
editar- 9 de marzu – Yohannes IV, emperador d'Etiopía (º 1837]]).
- 21 d'abril – Sebastián Lerdo de Tejada, políticu mexicanu, presidente de Méxicu de 1872 a 1876 (º 1823).
- 19 de mayu - Máximo Santos, militar y políticu uruguayu, presidente del Uruguái ente 1872 y 1876 (º 1847).
- 16 de xunu - Domingo Santa María, políticu chilenu, presidente de Chile ente 1881 y 1886 (n. 1824).
- 1 de xunetu - José Joaquín Pérez, políticu chilenu, presidente de Chile ente 1861 y 1871 (º 1801).
- 11 d'ochobre - James Prescott Joule, físicu británicu (º 1818).
- 19 d'ochobre - Lluis I, rei de Portugal (º 1838).
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre 1889.
