Epinete
El epinete o epinete de los Vosgos ye un tipu de instrumentu musical tradicional, de cuerda pulsiada de la familia de les cítules, que'l so usu tuvo confináu a dos zones de los Vosgos en Francia alloñaes ente si unos 50 km: Val-d'Ajol y Gérardmer.[1]
| Epinete | ||
|---|---|---|
 | ||
| [editar datos en Wikidata] |
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Orixe
editarEsisten rexistros que se remonten al sieglu XVIII qu'indiquen que'l epinete yá s'usaba nes rexones de Val-d'Ajol y Plombières-les-Bains nel sur de los Vosgos. Sicasí los raigaños de epinete son desconocíes, anque hai quien consideren que'l preséu foi introducíu na rexón polos suecos mientres la guerra de los trenta años. Anque tamién ye posible que baxe del salteriu medieval.
Tipos de epinetes
editarLos preseos d'esta familia, d'antiguo taben bien espublizaos por toa Europa, na actualidá atópase en Noruega (el langeleik), Islandia (el langspil), Flandes (l'Hummel), Hungría y Francia. Un preséu asemeyáu'l dulcémele de los Apalaches ye utilizáu nes zones rurales montascoses del este d'Estaos Xuníos.
El epinete de Val-d'Ajol
editarLos rexistros más antiguos d'esti preséu remontar a 1730. La versión primitiva con cuatro cuerdes evolucionó escontra un modelu de cinco cuerdes. El epinete de Val-d'Ajol ye de dimensiones pequeñes midiendo ente 50 y 60 cm, con forma d'un paralelogramu con una base ancha. Orixinalmente tenía catorce trastes, aumentando'l númberu a diecisiete nel sieglu XIX. Utiliza un esquema diatónicu, afináu en C mayor. Les cuerdes son triaes colos deos de la manzorga, o con un cachu pequeñu de madera blando. La mano derecha riesga les cuerdes col deu, una pluma de gansu o una uña.
El luthier más prolíficu de epinetes foi Amé Lambert (1843–1908), quien llegó a fabricar unos 500 epinetes per añu.
El epinete de Gérardmer
editarLos rexistros más antiguos d'esti preséu remontar a 1723. Ye un preséu simple construyíu por luthiers, o polos mesmos músicos. El preséu cayó en desusu, y sábese pocu del mesmu hasta que foi resucitáu depués de 1945.
El epinete de los Vosgos del norte ye grande, midiendo unos 80 cm. La cantidá de cuerdes ye variable ente trés y ocho, con trastes diatónicos.
Ejecutantes de epinete
editar- Jean-François Dutertre
- Jean-Loup Baly
- Christophe Toussaint
- Patrice Gilbert
- Jacques Leininger
Constructores contemporáneos
editar- Christophe Toussaint, Dommartin-lès-Remiremont
- Jean-Claude Condi, Mirecourt
Discografía
editar- Jean-François Dutertre Rondar des Milloraines
- Jean-François Dutertre Si l'amour prenait racine
- Jean-François Dutertre L'épinette des Vosges
- Christophe Toussaint Terra Incognita
- Association de l'épinette des Vosges, Plombières-les-Bains A la découverte de l'épinette des Vosges
- Association de l'épinette des Vosges, Plombières-les-Bains Trois dames à table
Bibliografía
editar- L'instrument de musique populaire, usage et symboles, musée des arts et traditions populaires, 1980, ISBN 2-7118-0172-1
- Méthode d'épinette par Christophe Toussaint. Édition princeps 2004. 2ème édition 2007.
Enllaces esternos
editarVer tamién
editarReferencies
editar- ↑ L'instrument de musique populaire, usage et symboles, musée des arts et traditions populaires, 1980 (ISBN 2-7118-0172-1).
Datos: Q17074660
Multimedia: Épinette des Vosges
