Rudakí

Rudakí
Vida
Nacimientu	Panjrūd (en) , 860
Nacionalidá	Imperio samánida
Muerte	Panjrūd (en) , 941 (80/81 años)
Estudios
Llingües falaes	persa
Oficiu	poeta, escritor, cantante, rapsoda (es)
Seudónimos	Рудаки
Xéneru artísticu	Ruba'i (es) ; Casida (es) ; gazal (es)

Abdullah Jafar Ibn Mohammad Rudaki (859-c.941), (en taxicu Абӯабдуллоҳ Ҷафар Ибн Муҳаммад Рӯдакӣ; en persa ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم‌بن عبدالرحمن‌بن آدم رودکی) — conocíu a cencielles como "Rudaki", tamién escritu como Rudagi o Rudhagi, foi un poeta persa y el primer xeniu lliterariu del idioma persa modernu que compunxo poemes nel alfabetu arábigu.

Rudaki ye consideráu'l fundador de la lliteratura persa clásica.

Nació en Rudak, un pueblu de Transoxiana, no qu'anguaño se conoz como Panjakent en Taxiquistán. La mayoría de los sos biógrafos informa de que yera totalmente ciegu, anque non de nacencia. Foi'l poeta de la corte del emir samánida Nasr II (914-943) en Bukhará, pero créese que perdió depués los sos favores y ésti condergar a la pena de ceguera por motivos relixosos.^[3] D'ende l'acertada conocencia de los colores qu'amuesa na so poesía.

Obra

Rudaki escribió en tolos estilos poéticos, anque la so temática preferida yera la bucólica: na so obra prevalez l'allegría y l'optimismu. Considerar a "Kalila wa Dimna", de la que se caltienen namái fragmentos, la so obra más destacada.

Vive felizmente coles de güeyos negros que'l mundu nun ye namás que vientu y fábula. Allégrate de lo que consiguisti y nun recuerdes el pasáu. Pal mio aquel rizáu y arumáu pelo, pal mio aquella cara de lluna que ye de raza d'ánxeles. Afortunáu ye'l qu'utiliza y agasaya, desafortunáu'l que nun utiliza y nin ufrienda. Esti mundu de pruyimientu ye como'l vientu y la nube, avera'l vinu, ¡pase lo que pase!	شاد زي با سياه چشمان شاد كه جهان نيست جز فسانه و باد زآمده شادمان ببايد بود وز گذشته نكرد بايد ياد من و آن جعد موي غاليه بوي من و آن ماهروي حور نژاد نيكبخت آن كسي كه داد و بخورد شور بخت آن كه او نخورد و نداد باد و ابر است اين جهان افسوس باده پيش آر، هرچه بادا باد

Ver tamién

Lliteratura persa

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Rudaki. Llingua de la obra o nome: inglés.
↑ ^2,0 ^2,1 «Gran Enciclopedia rusa» (rusu). Большая Российская энциклопедия (ensin valor). Consultáu'l 17 abril 2019.
↑ (2003) «Omar Jayyam y el so mundu», Rubaiyyat, Introducción y traducción de Carlos Areán, 5ª (en castellanu), Madrid: Visor Libro, páx. 39. ISBN 84-7522-125-4.

Bibliografía

E.G. Browne. Literary History of Persia. (Cuatro volúmenes, 2,256 páxines), 1998, ISBN 0-7007-0406-X
Jan Rypka, History of Iranian Literature. Reidel Publishing Company, 1968, ISBN 90-277-0143-1
Varios autores (1910-1911), «Rūdagī», en Chisholm, Hugh (n'inglés), Encyclopædia Britannica. A Dictionary of Arts, Sciences, Literature, and General information (11.ª edición), Encyclopædia Britannica, Inc.; anguaño en dominiu públicu

Enllaces esternos

Forensic sculpture of Rudaki by M.M. Gerasimov
Rudaki, Abu Abd Allah, bioghrafía por Iraj Bashri, University of Minnesota. (n'inglés)
Rudaki nes páxines marielles iranines

[0b31969cd23d14e79c75b36ce02a264ddd52a0aa-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Rudaki. Llingua de la obra o nome: inglés.

[1cc4c120254c0eaa9969390a162743fc1268450f-2] 2,0 ^2,1 «Gran Enciclopedia rusa» (rusu). Большая Российская энциклопедия (ensin valor). Consultáu'l 17 abril 2019.

[3] (2003) «Omar Jayyam y el so mundu», Rubaiyyat, Introducción y traducción de Carlos Areán, 5ª (en castellanu), Madrid: Visor Libro, páx. 39. ISBN 84-7522-125-4.

[1]

[2]

[3]

Rudakí

Vida
Nacimientu	Panjrūd ^(en) ^[1], 860^[2]
Nacionalidá	Imperio samánida ^[1]
Muerte	Panjrūd ^(en) ^[1], 941^[2] (80/81 años)
Estudios
Llingües falaes	persa^[1]
Oficiu	poeta, escritor, cantante, rapsoda ^(es)
Seudónimos	Рудаки
Xéneru artísticu	Ruba'i ^(es) Casida ^(es) gazal ^(es)