Bernaldo de Quirós
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Bernaldo (o Bernardo) de Quirós (1678, La Pola – 1710, Zaragoza) ye'l nome pol que lliterariamente se conoz a Francisco Bernardo de Quirós y Benavides, l'únicu escritor n'asturianu del sieglu XVII, con Antón de Marirreguera, de los que se conserva dalguna obra.
Bernaldo de Quirós | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | La Pola, 1678[1] |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | Zaragoza, 1710[1] (31/32 años) |
| Estudios | |
| Llingües falaes |
castellanu asturianu |
| Oficiu | escritor, oficial |
 | |
Ye perimportante nun tracamundialu col autor de teatru, en castellán, Francisco Bernardo de Quirós (1580 - 1668), nin col militar del mesmu nome (1650 - 1708).
La vida de Bernaldo de Quirós ye escura abondo, anque pertenecía a una de les families de mayor nombradía de l'Asturies del sieglu XVII. Ye probable que'l nuestru autor seya'l Bernaldo de Quirós que nació en Ḷḷena hacia 1675, participó na guerra de socesión con Felipe V y morrió inda mozu na batalla de Zaragoza.
Paez que foi poeta nomáu na so dómina y que compunxo un númberu importante d'obres. Asina, González de Posada cuenta que siendo estudiante llegó a copiar un volume enteru coles obres suyes, "toes elles romances". Sicasí solo llegó hasta nós el poema "El caballu".
"El caballu" ye un romance de 330 versos qu'adopta la forma epistolar. L'autor empondera les cualidaes d'un caballu que'l narrador quier vende-y al alférez mayor d'Uviéu pa que lu monte nes funciones reales y lleve'l pendón de la ciudá. Nel poema destaca'l tonu paródicu y la ironía que, con otros recursos como les hipérboles o les imáxenes forzaes, conviértenlu nun exemplu típicu de la estética barroca, a dicir del profesor Ramos Corrada.
Xuicios sobre l'autor
editarLa obra de Bernaldo de Quirós recibió emponderances de varios autores, ente elles les del Padre Feijoo y, más cerca de nós, les de Xuan Xosé Sánchez Vicente:
Yera suxetu d'esquisita puxanza y penetración, de portentosa facilidá y elegancia n'esplicase, d'almirable facultá de memora, insigne Poeta, Historiador, Humanista, Matemáticu, Filósofu. Sobremanera, la valentía de la so inspiración poética, y la gracia y agudez de la so conversación, tantu no festivo como no serio, entepasaben a cuanto yo puedo esplicar. Certifico, que les poques vegaes que llogré sentílu, teníame embaíu y ensin aliendu pa falar una pallabra, tanto por non atayar la corriente de les preciosidaes qu'arramaba, cuanto por conocer que tou lo que yo podría dicir paecía cosa llaina a vista de la variedá y fermosura de les sos noticies, xuntes cola facilidá, enerxía, y delicadeza de les sos espresiones.Benito Jerónimo Feijóo: Teatro crítico universal, tomu 4, discursu 14, seición XXIII
Esti ye'l meyor poema, quiciabis, de la lliteratura asturiana. Ye dende llueu el más llibre d'influyencies castellanes, non polos aspectos esternos, sinón fondamentalmente por razones de mena interna; porque'l mundu referencial y conceptual de la llingua ye talamente bable, anque'l tema seya netamente ciudadanu.Xuan Xosé Sánchez Vicente, prólogu a la Esvilla de poesíes en llingua asturiana, 1979
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 URL de la referencia: http://datos.bne.es/persona/XX5552722.html. Data de consulta: 30 xunetu 2018.
Enllaces esternos
editar
Datos: Q5196640
