Diferencies ente revisiones de «San Xuan (Puertu Ricu)»

{{cita riquida|Nel planu económicu, ye'l más importante centru económicu ya industrial de Puertu Ricu, y la so área metropolitana concentra la mayor parte de l'actividá económica de la islaislla.}} Ye la segunda ciudá llatinoamericana con mayor [[ingresu per cápita]] (US$ 25,451 en 2012), solo detrás de [[Brasilia]].<ref name="RankingCiudadesLatinoamericanas"/> Ye la decimoséptima ciudá pol tamañu del so [[productu internu brutu]] en Llatinoamérica (d'unos US$ 34&nbsp;460 millones), siendo una de les más curioses pa invertir na América hispanofalante.<ref name="RankingCiudadesLatinoamericanas">{{Cita web |autor=Centro de Pensamientu n'Estratexes Competitives CEPEC ya Intelixencia de Negocios IdN |títulu=Ranking de ciudaes llatinoamericanes pa l'atracción d'inversiones |url=http://www.urosario.edu.co/competitividad/documento/docuemntoranking2012.pdf |fechaacceso=22 de xineru de 2013 |fecha=mayu de 2012}}</ref>Ye la ciudá más cosmopolita de too el Caribe, y la Ciudá más antigua de los Estaos Xuníos col cascu historico más grande.

Rápido, San Xuan convertir nel puestu militar español más importante d'América. En 1508, [[Juan Ponce de Llión]] foi nomáu pol gobiernu español primer gobernador de la islaislla. Foi él quien fundó l'establecimientu orixinal, Caparra, al oeste de l'actual área metropolitana. La ciudá foi construyida nuna isleta escontra [[1521]]. España, pa defender la islla de los intentos de conquista per parte d'ingleses y holandeses, construyó los fuertes militares de San Felipe del Morru y San Cristóbal. Dambes construcciones son güei llugares d'atracción turística. En [[1595]], el británicu [[Francis Drake]] foi ganáu na badea de San Xuan polos cañones del Morru, nel intre de la que sería [[Espedición de Drake y Hawkins contra l'América Española (1595-1596)|la so última espedición contra América]], finando pocu dempués en siendo ganáu de nuevu polos españoles en [[Panamá]].

En [[1898]], Puertu Ricu pasó a ser botín de guerra de los [[Estaos Xuníos]] mientres la [[Guerra Hispanu-Americana|Guerra hispanu-estauxunidense]]. De magar, Puertu Ricu tuvo sol control de los Estaos Xuníos. En [[1917]], la [[Ley Jones]] confirió a los puertorriqueños una ciudadanía americana incompleta<ref>{{Cita llibru|apellíos=de Jong |nome=Lammert |títulu=Estendéi Statehood in the Caribbean: paradoxes of quasi colonialism, local autonomy, and estendéi statehood in the USA, French, Dutch, and British Caribbean |añu=2005 |editorial=Rozenberg |isbn=90-5170-686-3 |allugamientu=Ámsterdam|apellíos2=Kruijt |nome2=Dirk |url=http://books.google.es/books?id=blMkVA3VlNUC |fechaacceso=18 de marzu de 2013 |páxina=40 |idioma=inglés}}</ref> y l'islaislla pasó a ser territoriu oficial de los Estaos Xuníos, con gobernadores estauxunidenses nomaos pol Presidente.

Cerca d'El Condao ta la zona de [[Santurce (San Xuan)|Santurce]] Centru y [[Miramar (Santurce)|Miramar]]. Miramar ye principalmente una área residencial alcontrada al sur de la Llaguna del El Condao. Anexu a Miramar alcuéntrase'l vieyu barriu de [[IslaIslla Grande (Santurce)|Miraflores]], d'antiguo un platanal desaguado y un vertideru onde se construyó'l primer aeropuertu de Puertu Ricu, l'Aeropuertu Fernando Luis Ribas Dominicci (Aeropuertu d'IslaIslla Grande). Miramar recibe al Centru de Convenciones de Puertu Ricu según dalgunos de los muelles de los barcos del Puertu de San Xuan.

El '''Viejo San Xuan''' ye'l nome con que se conoz al distritu históricu de San Xuan. Ta alcontráu na [[Isleta de San Xuan]], que ta conectada a la islla principal de Puertu Ricu por pontes. La ciudá caracterizar poles sos cais d'[[adoquín|empedries]] y edificios coloríos que se remonten a los sieglos [[sieglu XVI|XVI]] y [[sieglu XVII|XVII]], cuando la islla yera una [[Imperiu español|colonia española]]. La pequena islaislla, qu'entiende una área de 47 milles cuadraes (120 km2), tamién alluga'l barriu de clase obrera de [[Puerta de Tierra (Puertu Ricu)|Puerta de Tierra]] y la mayoría de los [[Departamentos Executivos del Gobiernu de Puertu Ricu|edificios centrales del gobiernu de Puertu Ricu]], incluyendo'l [[Capitoliu de Puertu Ricu|Capitoliu]] del [[Estáu Llibre Acomuñáu]]. La principal parte central de la ciudá caracterizar por cais estreches feches d'adoquinos azules y pintorescos edificios coloniales, dalgunes de les cualos daten del sieglu XVI y XVII. Secciones de l'antigua ciudá tán arrodiaos por enormes [[muralla|muralles]] y delles estructures defensives y fortaleces notables. Estos inclúin el [[Fuerte San Felipe del Morru]] del sieglu XVI y el [[Castillo San Cristóbal|Fuerte San Cristóbal]] del sieglu XVII, dambes parte del [[Sitiu Históricu Nacional de San Xuan]], y del sieglu XVI el [[La Fortaleza (Puertu Ricu)|Palaciu de Santo Catalina]], tamién conocíu como [[La Fortaleza (Puertu Ricu)|La Fortaleza]], que sirve de casona del gobernador.<ref>{{Cita web |url=http://www.cr.nps.gov/nr/twhp/wwwlps/lessons/60sjspanish/60sanjuan.htm |títulu=Los Castiellos del Viejo San Xuan |editorial=Serviciu de Parques Nacionales |fechaacceso=6 de mayu de 2007}}</ref>

L'antiguu Conceyu de Río Piedres, incorporáu a San Xuan en 1951, constituyía la tercer ciudá más poblada de Puertu Ricu al momentu de l'anexón. El so estratéxicu allugamientu al sur de la capital, sirviólu como puntu d'alcuentru de toles víes de tresporte principal na IslaIslla y como antoxana xeográfica a San Xuan. Ésti foi tan solo unu de los factores qu'impulsaron el so dramáticu desenvolvimientu urbanísticu mientres el sieglu XX, reflexáu nel más amplia medría poblacional reparáu en rexón dalguna en tou Puertu Ricu mientres esti periodu. La población d'esta antigua municipalidá previa a l'anexón y d'alcuerdu al postreru s'evidencia na siguiente tabla comparativa.

* [[IslaIslla Verde, Puertu Ricu|IslaIslla Verde]]

El segundu de los aeropuertos ye'l [[Aeropuertu Fernando Luis Ribas Dominicci]], que s'atopa asitiáu frente al regueru de San Antonio o [[Caño San Antonio]] del [[Viejo San Xuan (Puertu Ricu)|Viejo San Xuan]], nel distritu d'[[IslaIslla Grande (Santurce)|IslaIslla Grande]].<ref>{{Cita web |url=http://www.prpa.gobierno.pr/APMain.aspx |títulu=Sitio oficial de l'Autoridá de puertos de Puertu Ricu |editorial=Autoridá de Puertos de Puertu Ricu |fechaacceso=8 de mayu de 2007 |urlarchivo=http://web.archive.org/web/http://www.prpa.gobierno.pr/APMain.aspx|fechaarchivo=26 de payares de 2015}}</ref> Ye utilizáu principalmente por aeronaves d'aviación xeneral, vuelos chárter, y dellos vuelos comerciales nacionales. Yera l'aeropuertu principal antes de l'apertura del nuevu. Na actualidá tamién s'usa llargamente pola Escuela de Vuelo IslaIslla Grande y el Centru de vuelu del Caribe, la única escuela d'aviación na islaislla.

[[Archivu:Coliseo de Puerto Rico.jpg|thumb|225px|Vista del [[Coliséu de Puertu Ricu José Miguel Agrelot|Coliseo José Miguel Agrelot]], el mayor pabellón cubiertu de la islaislla.]]

El [[San Xuan Natatorium]] apocayá construyíu con un costu 28 millones de dólares ta empezando a espertar l'interés pola natación na islaislla; amás sirve como centru d'entrenamientu ivernizu de los meyores centos educativos y universidaes de los [[Estaos Xuníos]] continentales, incluyendo la [[Academia Militar de los Estaos Xuníos]] en West Point y la [[Academia Naval de los Estaos Xuníos]] en Annapolis.