Diferencies ente revisiones de «Jan van Eyck»
Contenido eliminado Contenido añadido
mSin resumen de edición |
m Estilu habitual na nuesa wiki |
||
Llinia 1:
{{
'''Jan van Eyck''' (o '''Johannes de Eyck''') {{nym}} foi un [[Pintura artística|pintor]] [[Flandes|flamencu]] que trabayó en [[Bruxes]]. Ta consideráu unu de los meyores pintores del Norte d'Europa del [[sieglu XV]] y el más célebre de los [[Primitivos Flamencos]]. [[Robert Campin]], que trabayó en [[Tournai]] y los hermanos Van Eyck en [[Flandes]], fueron les figures de transición dende'l [[góticu internacional]] hasta la [[escuela flamenca]]. L'estilu flamencu que se dio nos [[Países Baxos]] nel [[sieglu XV]] consideróse tradicionalmente como la última fase de la [[pintura gótica]]. Otra corriente enmarcar no que se dio en llamar [[Prerrenacimientu]]. A esti estilu pictóricu del [[góticu tardíu]] nel [[sieglu XV]], qu'anuncia'l [[Renacimientu Nórdicu]] d'[[Europa]], tamién se-y llama [[Ars Nova (pintura)|Ars nova]].
Llinia 9:
El documentu más antiguu qu'esiste d'él ye de la corte de [[Juan de Baviera]], [[príncipe-obispu]] de [[Liexa]], conde d'[[Condáu d'Holanda|Holanda]] y de [[Zelandia]], en [[L'Haya]], onde se fixeron pagos a Jan van Eyck ente ochobre de 1422 y setiembre de 1424 como pintor de corte,<ref>{{Cita llibru |apellíu=Laclotte |nome=Michel |apellíu2=Cuzin |nome2=Juan-Pierre |títulu= Dictionnaire de la peinture |url= |idioma=francés |añu=1996 |editorial= Éditions Larousse |allugamientu=París |isbn=2037500114 |páxines=705-708 }}</ref> col rangu cortesanu d'[[ayuda de cámara]], y primeru unu y depués dos asistentes.<ref>{{Cita llibru |apellíu=Châtelet |nome=Albert |títulu=Early Dutch Painting, Painting in the Northern Nertherlands in the fifteenth century |url= |idioma=inglés |añu=1980 |editorial= Montreux |allugamientu=Lausana |isbn=2882600097 |páxines=27-28}}</ref> Esto suxure una fecha de nacencia nel añu [[1395]], como mui tarde, y de fechu posiblemente enantes. La edá qu'aparenta nel so probable [[autorretratu]] suxure a la mayor parte de los estudiosos una fecha más temprana que 1395.<ref>[http://www.knight.org/advent/cathen/05732a.htm Enciclopedia Católica (n'inglés)]</ref>
[[
Los sos primeros pasos dar nel mundu de la [[miniatura]], na dómina apoderada pola tradición [[tardogótico|tardogótica]] francesa. D'esti primer periodu namái queden les miniatures nel ''[[Llibru d'Hores de Turín]]''. El so datación y comitente nun queda claro. Apuntóse la posibilidá de que lo encargara'l duque [[Guillermu IV de Baviera]] enantes de [[1417]]. Sicasí, xeneralmente entiéndese que fueron executaes en [[L'Haya]] pal conde d'Holanda, Juan de Baviera ente [[1422]] y [[1424]]. La mayor parte d'estes fueron destruyíes pol fueu en 1904, anque esisten fotografíes, pero otra parte del manuscritu caltener nel [[Muséu civico d'arte antica]] de [[Turín]]. Nos meyores folios del llibru miniado, atribuyíos por [[Huelin de Loos]] al maestru G» (posiblemente, Jan van Eyck) les figures son yá dafechu integraes nun espaciu realista, con una lluz qu'unifica la representación y delinea con gran precisión y detalles diminutos de la sala y de les ocupaciones de los personaxes. Queda claro que Van Eyck plantegábase, como [[Masaccio]], el problema de la realidá: pero mientres l'italianu faía una síntesis qu'acoyía la sola esencia de les coses, esmoleciéndose d'asitiala nun espaciu con [[perspeutiva]] unitaria y racional, el flamencu procedía en llugar d'ello analizando con lucidez y atención los singulares oxetos como se presenten ante los nuesos sentíos.
Llinia 24:
==== Polípticu de Gante ====
{{AP|Polípticu de Gante}}
[[
Hubert morrió'l [[18 de setiembre]] de [[1426]], y Jan prosiguió cola gran obra de la pintura flamenca de principios del [[sieglu XV]], el [[Polípticu de Gante]], qu'acabó en 1432. Foi un encargu de Jodocus Vijdts y la so esposa Isabel Borluut. Ta formáu por numberoses tables. Cuando se cierra presenta l'[[Anunciación]]. Cuando ta abiertu apaez, na parte cimera, lo que se llama la [[Déesis]], esto ye, Xesucristo nel centru como [[Pantocrátor]] y a los llaos la [[María (madre de Jesús)|Virxe María]] y [[San Juan Evanxelista]], ente qu'a la izquierda atópense los ''Ánxeles cantores y Adán'' y a la derecha los ''Ánxeles músicos y Eva''. Debaxo alcuéntrase un gran panel cola tema del [[Agnus Dei|Corderu Místicu]] en praos verdes, y averábense a adoralo diversos grupos sociales. A los llaos atopen los ''Caballeros de Cristu y de Xueces íntegros'' (a la izquierda) y los ''Eremitas y los pelegrinos'' (a la derecha). Tamién s'incluyía alegoríes de [[virtú]]es, la [[Xusticia (virtú)|Xusticia]], la [[Fortaleza (virtú)|Fortaleza]], la [[Prudencia (virtú)|Prudencia]] y la [[Templanza (virtú)|Templanza]]. Nesta obra pueden apreciase dalgunos de los calteres típicos de la pintura de Van Eyck: [[Naturalismu (arte)|naturalismu]] analíticu, usu de colores lluminosos, curiáu pola representación del paisaxe y gran llirismu, toos elementos que se representen inclusive nes pintures executaes a pocos años de distancia del ''Polípticu de Gante''.
Llinia 30:
=== Ésitu mundanu ===
[[
Tres la muerte de [[Juan de Baviera]], en xineru de [[1425]] realcontrar en [[Condáu de Flandes|Flandes]] col so hermanu, [[Hubert van Eyck]], igualmente pintor. Entró entós al serviciu del poderosu ya influyente príncipe [[Valois]], [[Felipe'l Bonu]], [[Ducáu de Borgoña|duque de Borgoña]] el 19 de mayu de 1425, como pintor y ''valet de chambre'', esto ye, ayuda de cámara, con un salariu añal fixu que primeramente foi de 100 [[Llibra (divisa)|llibres]]. Foi'l so pintor oficial hasta la so muerte. El centru artísticu de los duques de Borgoña, que fueren [[París]] y [[Dijon]], pasó con Felipe'l Bonu a [[Flandes]] y [[Ducáu de Brabante|Brabante]]. Felipe nun tuvo una capital fixa y movía la corte ente diversos [[palaciu|palacios]], principalmente nes ciudaes de [[Bruxeles]], [[Bruxes]] o [[Lille]]. Nesta última llocalidá vivió Van Eyck aparentemente ente 1426 y 1429.
Llinia 43:
El 20 d'agostu de 1436, foi remunerado por ciertos viaxes alloñaos en tierres estranxeres». Trátase probablemente d'una misión en tierres non cristianes, rellacionada colos proyeutos de [[cruzada]] de Felipe'l Bonu, quiciabes un viaxe por [[Bizanciu]] o [[Xerusalén]]. Nun puede escluyise que Van Eyck tuviera que faer reconocencies de caminos y territorios y reflexalos nun planu.
[[
Según una cuenta pa los funerales na [[Antigua catedral de San Donaciano de Brujo|ilesia de San Donaciano en Bruxes]], cuenta cerrada'l 23 de xunu de [[1441]], morrió poco primero de esa fecha. En calidá de miembru de la familia ducal, foi soterráu nel claustru anexu a esta ilesia; en 1442, por intervención del so hermanu Lambert, la so tumba foi tresferida al interior de la ilesia. La llábana nel centru de la cual taben grabaes les armes de la corporación de los pintores sumió en 1800 cola destrucción de la ilesia (cf. El dibuxu de P. De Molo escontra 1785).<ref>Bruxes, Stadsarchief, ms. 595</ref> Un epitafiu de [[cobre]] de principios del [[sieglu XVI]] sumió mientres les guerres de relixón. Púnxose un nuevu epitafiu, en madera pintada, en 1768; sumió dende 1782. [[Lucas de Heere]] y [[Marcus Van Vaernewijck]] precisen que Van Eyck morrió nuevu.
Llinia 51:
=== Principales obres ===
{{AP|Categoría:Cuadros de Jan van Eyck}}
[[
Dexando a un llau la so obra más conocida, el [[Polípticu de Gante]], la obra de Jan van Eyck ta formada sobremanera por representaciones de [[Virxe María]] y de [[Semeya pictórica|semeyes]].
;Les Vírxenes Una de les principales tables de Van Eyck ye la so ''[[La Virxe nuna ilesia Virxe nuna ilesia]]'' (h. 1438), caltenida na [[Gemäldegalerie de Berlín]], que remembra un interior allumáu con una lluz precioso ya inmaterial qu'amenó gran almiración; hubo dos copies d'esta obra, que se debe a [[Gossaert]] y el conocíu como [[Maestru de 1499]].
[[
La Virxe María protagoniza dos notables paneles conmemorativos: la ''[[Virxe del Canciller Rolin]]'' que s'atopa nel [[Louvre]] de [[París]] y la ''[[Virxe del canónigu Van der Paele]]'' que se caltién nel [[Muséu Groeninge]] de [[Bruxes]]. La ''Virxe del Canciller Rolin'' foi executada ente [[1434]] y [[1435]], y munchos rellacionar cola [[paz de Arrás]] axustada nel añu 1435. Foi un encargu del canciller del duque de Borgoña y tenía como destino la so capiya na [[catedral de Autun]]. La escena desenvolver nel interior d'un ambiente zarrao pero con una amplia arcada no fondero que crea un complexu xuegu de lluces y de solombres. Los dos figures principales, la Virxe y el donante, tán perfectamente equilibraes y dispuestes una frente a la otra; la ropa del canciller n'adoración ta decoráu con preciosos bordaos, ente que'l Neñu tien na mano una cruz lluminosa y la Virxe ta vistida con un llargu ropaje coloráu sobre'l que tán recamadas lletres de oto los pasos del oficiu matutín recitáu mientres la misa celebrada delantre del canciller.
Llinia 83:
Los [[Arte de paisaxes|paisaxes]] representar con detalle dempués de ser en tientes reparaos. Y apaez en Jan van Eyck, como se ve nel ''[[Semeya de Giovanni Arnolfini y la so esposa|Retrato del matrimoniu Arnolfini]] '', una representación fiel y lleal d'un interior burgués colos sos oxetos cotidianos. Tamién ye bien detallista y minuciosu cuando representa les xoyes y los texíos de los sos modelos. Inaugura'l [[semeya pictórica|semeya]] modernu que procura reflexar fielmente al modelu.
[[
El tratamientu que Van Eyck da a la lluz, por cuenta del so dominiu de la téunica al oliu, fai abondo correcta la siguiente opinión del críticu Stirling: «Van Eyck redescubre la verdá entrevista na pintura helenística, pero depués escaecida, según la cual les solombres atópense inclusive nes claridaes, y la lluz perdayuri, inclusive nes solombres».
Llinia 98:
== Obres principales ==
[[
* Fueyes de ''Llibru d'Hores de Turín'' (1422-1424)-<small>Miniatura, [[Muséu cívicu d'arte antiguo]], [[Turín]].</small>
* [[Dípticu: La Crucifixón y el Xuiciu Final|''La Crucifixón'' y el ''Xuiciu Final'']] (¿Hubert van Eyck?, 1420–1425? – h. 1430) -<small> Oliu sobre tabla tresferíu a llenzu, 56,5 x 19,5 cm (cada pintura), [[Muséu Metropolitanu d'Arte]], [[Nueva York]].</small>
| |||