Diferencies ente revisiones de «Llista d'universidaes más antigües»

Esti artículu recueye en forma de tabla una llista de les '''universidaes más antigües del mundu''', la mayoría de les cualos entá perviven na actualidá. La [[universidá]], el so orixe, formación y trayeutoria histórica, ta considerada como una institución europea clásica.<ref>{{citation |nome1=Nuria |apellíu1=Sanz |nome2=Sjur (eds) |apellíu2=Bergan |títulu=The Heritage of European Universities |publisherpublicación=Council of Europe Publishing |añu=2002 |isbn=92-871-4960-7}}: {{quote|In many respects, if there is any institution that Europe can justifiably claim as one of its own inventions, it is the university. As proof thereof and without wishing here to recount the whole history of the birth of universities, it will suffice to describe briefly how the invention of universities took the form of a polycentric process of specifically European origin.}}</ref><ref>Rüegg, Walter: "Foreword. The University as a European Institution", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): ''A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages'', [[Cambridge University Press]], 1992, ISBN 0-521-36105-2, pp.&nbsp;XIX–XX: {{quote|The university is a European institution; indeed, it is the European institution par excellence. There are various reasons for this assertion. As a community of teachers and taught, accorded certain rights, such as administrative autonomy and the determination and realization of curricula (courses of study) and of the objectives of research as well as the award of publicly recognized degrees, it is a creation of medieval Europe, which was the Europe of papal Christianity...Non other European institution has spread over the entire world in the way in which the traditional form of the European university has done. The degrees awarded by European universities – the bachelor's degree, the licentiate, the master's degree, and the doctorate – have been adopted in the most diverse societies throughout the world. The four medieval faculties of artes – variously called philosophy, letters, arts, arts and sciences, and humanities –, law, medicine, and theology have survived and have been supplemented by numerous disciplines, particularly the social sciences and technological studies, but they remain none the less at the heart of universities throughout the world. Even the name of the universitas, which in the Middle Ages was applied to corporate bodies of the most diverse sorts and was accordingly applied to the corporate organization of teachers and students, has in the course of centuries been given a more particular focus: the university, as a universitas litterarum, has since the eighteenth century been the intellectual institution which cultivates and transmits the entire corpus of methodically studied intellectual disciplines.}}</ref><ref name="Makdisi 1970">George Makdisi: "Madrasa and University in the Middle Ages", ''Studia Islamica'', Non. 32 (1970), pp. 255-264 (264): {{quote|Thus the university, as a form of social organization, was peculiar to medieval Europe. Later, it was exported to all parts of the world, including the Muslim East; and it has remained with us down to the present day. But back in the Middle Ages, outside of Europe, there was nothing anything quite like it anywhere.}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | — || bgcolor=#d8d8d8 | 859 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Qarawiyyin]] || [[Dinastía Idrisí|Estáu Idrisí]] || [[Fez (Marruecos)|Fez]] || {{MAR}} || Reconocida como la universidá más antigua nel mundu pol [[Llibru Guinness de los Récores]],<ref>''The Guinness Book Of Records'', Published 1998, ISBN 0-553-57895-2, p. 242.</ref> la [[UNESCO]]<ref>[UNESCO World Heritage Center,''The Medina of Fez'' http://whc.unesco.org/es/list/170]</ref> y dellos historiadores <ref name="EB">{{cita web |idioma=en |títulu=Qarawiyin |url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/485494/Qarawiyin| editorial=Encyclopedia Britannica|fechaaccesu=8 d'avientu de 2011}}</ref> <ref name="oxford">The Report: Morocco 2009 - Page 252 Oxford Business Group "... yet for many Morocco's cultural, artistic and spiritual capital remains Fez. The best-preserved ... School has been in session at Karaouine University since 859, making it the world's oldest continuously operating university. "</ref><ref name="founding">{{ouvragecita llibru |apellíu=Esposito |nome=John |enllaceautor=John L. Esposito |títulu=The Oxford Dictionary of Islam |añu=2003 |editorial=[[Oxford University Press]] |isbn=0-1951-2559-2 |pagepáxina=328 }}</ref><ref>''Illustrated Dictionary of the Muslim World'', Publisher: Marshall Cavendish, 2010 [https://books.googleco.uk/books?id=8Zp_5IydPGgC&pg=PA161#v=onepage&q&f=false] p.161</ref><ref>''Hidden Giants'', 2nd Edition, by Sethanne Howard, Publisher: Lulu.com 2008 [https://books.googleco.uk/books?id=5yKGa8WLirkC&pg=PA60#v=onepage&q&f=false] p. 60.</ref><ref>''Civilization: The West and the Rest'' by Niall Ferguson, Publisher: Allen Lane 2011 - {{ISBN|9781846142734}}</ref> <ref>''The marketisation of higher education and the student as consumer'' by Mike Molesworth & Richard Scullion, Publisher: Taylor & Francis 2010 [https://books.googleco.uk/books?id=o457urHK09YC&pg=PA26#v=onepage&q&f=false] p. 26.</ref><ref>''Frommer's Morocco'' by Darren Humphrys, Publisher: John Wiley & Sons 2010 [https://books.googleco.uk/books?id=OfcnGQxF42wC&pg=PA223#v=onepage&q&f=false] p. 223.</ref>, esta reconocencia nun tien consensu; historiadores tales como [[:en:Abu al-Hasan Ali al-Jaznai|al-Jaznai]]<ref>Al-Jaznaï, Zahrat al-Âs, trad. Alfred Bel, Publ. Faculté des lettres d'Alger, F59, 1923, p. 7.</ref> (sieglu XIV) y [[Évariste Lévi-Provençal|Lévi-Provençal]]<ref>Évariste Lévi-Provençal, Les historiens deas Chorfas suivi de La fondation de Fès, Maisonneuve, París, 2001.</ref> (sieglu XX) consideren qu'en realidá nun se convirtió nuna universidá hasta'l sieglu XIII, cuando la educación xeneralizóse y menos centrada en [[fiqh|religón islámica]] y cuando al-Quaraouiyine formó munchos filósofos y pensadores, munchos non musulmanes. Dellos historiadores, teniendo en cuenta'l conceutu de la universidá como puramente eurocristiano <ref>Rüegg, Walter: "Foreword. The University as a European Institution", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 1992, ISBN 0-521-36105-2, pp. XIX–XX</ref><ref>Verger, Jacques: "Patterns", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 2003, ISBN 978-0-521-54113-8, p. 35–76.</ref><ref>Makdisi, George: "Madrasa and University in the Middle Ages", Studia Islamica, Non. 32 (1970), p.&nbsp;255–264 </ref> y que se nieguen a considerar como tal institución universitaria cualquier tipu fuera del espaciu cristianu, consideren que al-Quaraouiyine nun puede considerase como una universidá hasta'l sieglu XX.

| bgcolor=#bebebe | — || bgcolor=#d8d8d8 | sieglu IX || bgcolor=#d8d8d8| 1811 || [[Escuela Médica Salernitana]]<ref>{{Citacita web |url=http://www.museovirtualescuolamedicasalernitana.beniculturali.it/it/la_scuola_mélica|títulu=Scuola Mélica Salernitana}}</ref> || [[Principáu de Salerno]] || [[Salerno]] || {{ITA}} || Nun algamar la reconocencia internacional hasta'l sieglu XI con [[Constantino l'Africanu]] y [[Alfano de Salerno]]<ref>{{cita publicación | autor=Jacqueline Brosselet| títulu = École de médecine de Salerne|publicación=Encyclopædia Universalisaño=2012|}}</ref>. Cerrada'l 29 de payares de 1811, en 1968 diverses personalidaes nacionales, rexonales y universitaries roblen el protocolu de recreación de l'antigua [[Universidá de Salerno]]

| bgcolor=#bebebe | cl. || bgcolor=#d8d8d8 | 962<br/>1502 || bgcolor=#d8d8d8 | 1322 || [[Universidá de Parma]] || [[Archivu:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|15px]] [[Sacru Imperiu Romanu]] || [[Parma]] || {{ITA}} || La Universidá de Parma<ref>{{Internetquelle|url=http://www.unipr.it/atenéu/chi-siamo/la-storia-delluniversita-di-parma|títulu =La storia dell'Università di Parma {{!}} Università degli Studi di Parma|fechaaccesu=20 de febreru de 2017}}</ref> tien los sos raigaños antes del añu mil: el decretu imperial de 962,<ref>{{cita llibru |títulu = Diplomata Otonis |títulu= Monumenta Germaniae Historica|capítulu = Sectio diplo, Reg. Imp. Ger. I}}</ref> dau pol emperador [[Otón I]] al obispu de Parma Uberto (anguaño calteníu nel archivu obispal) establez la institucionalización en Parma una escuela cimera de derechu, dirixida a la formación del oficiu notarial.<ref>{{cita llibru |autor = Ugo Gualazzini |curatore = Frank Micolo |títulu = L'Università di Parma dalle origini al 1545 |añu = 2001 |editorial= Centru Grafico dell'Università <!-- di Parma --> |sitiu= Parma |pagina = 9 |sbn = IT\ICCU\MIL\0564103}}</ref> Na Edá Media, la ciudá allugó estudios de sonadía y atraxo a estudiantes de países más allá de los Alpes. Les diverses redacciones de los estatutos municipales medievales apurren en más puntos la regulación de les actividaes d'escolares, docentes y médicos, dando testimoniu de la guañadura na ciudá del ''Studium'' parmense. Primeramente foi un centru d'estudiu d'artes lliberales xenerales de la dómina medieval. Les facultaes de derechu y medicina amestar nel sieglu XIII. El papa Juan XXII cerró la escuela en 1322, y mientres los siguientes cien años de cutiu reabrióse y cerró. Convertir nuna universidá en 1502, y dempués de 1545 sol patrociniu de la casa ducal de Farnese.

| bgcolor=#bebebe | 001 || bgcolor=#d8d8d8 | 1088 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Boloña]]<ref>{{en}} [http://www.eng.unibo.it/PortaleEn/University/Our+History/default.htm Histoire de l'université de Bologne.]</ref><ref>[http://www.unibo.it/Portale/Atenéu/La+nostra+storia/default.htm La nostra storia - Università di Bologna]</ref> || [[Archivu:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|15px]] [[Sacru Imperiu Romanu]] || [[Boloña]] || {{ITA}} || La primer universidá nel sentíu d'un institutu d'estudios cimeros y de llogru de títulos, la pallabra universidá foi acuñada na so fundación. La so fundación non puede datase esautamente; oficialmente indícase 1088 (tien carta garantizada de 1158). Empieza con estudios de Derechu y vase desenvolviendo hasta convertise n'universidá. La enseñanza ellí empezó muncho primero yá que, por casu, [[Gerard Sagredo]], nacíu en 980, aprendió artes lliberales ellí y la ciudá yá tenía una corporación de ''legis doctores'' y de ''causidici''<ref>{{cita llibru |títulu=Ecoles et enseignement dans le haut moyen age |publisherpublicación=Editions Picard|autor=Pierre Riché|añu=1999 |pagepáxina=176}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 002 || bgcolor=#d8d8d8 | 1096 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá d'Oxford]]<ref name="Ruegg2003p62-63">{{cita llibru |idioma=en |títulu=A history of the University in Europe |volume=1|capítulu=Universities in the middle ages |nome=Walter |apellíu=Ruegg |nome2=Hilde |apellíu2=de Ridder-Symoens |añu=1992 |isbn=0-521-36105-2 |páxines=62-63}}</ref> || [[Archivu:Flag of England.svg|15px]] [[Reinu d'Inglaterra]] || [[Oxford]] || {{ENG}} || «Reclama ser la universidá más antigua nel mundu de fala inglesa, nun hai una fecha clara de fundación de la Universidá d'Oxford, pero la enseñanza esistió en Oxford de dalguna forma en 1096 y desenvolvióse rápido a partir de 1167 cuando Henry II prohibió a los estudiantes d'inglés asistir a la Universidá de París.»<ref name="OxHist">"Claimed to be the oldest university in the English speaking world, there is non clear date of foundation of Oxford University, but teaching existed at Oxford in some form in 1096 and developed rapidly from 1167 when Henry II banned English students from attending the University of Paris." {{citecita web |url=http://www.ox.ac.uk/about/organisation/history |títulu=Introduction and history |publisherpublicación=University of Oxford |fechaaccesu=18 de xunu de 2014}}</ref> Enseñanza suspendida en 1209 (por cuenta de la execución de dos eruditos na ciudá) y 1355 (por cuenta de la revuelta de Santa Escolástica), pero foi continua mientres la [[Guerra Civil Inglesa]] (1642-1651): la Universidá yera realista. Tolos Souls College y University College reclamaron repetidamente que tienen documentos que prueben que la enseñanza en Oxford empezó nel añu 825, pero estos documentos nunca vieron la lluz público (supuestamente, John Speed ​​fechó los sos famosos mapes de Oxford de 1605 basándose ​​nestos documentos). Sicasí, nun foi hasta 1254 cuando'l [[papa Inocencio IV]] dio a Oxford la carta de la Universidá por bulda papal ("Querentes n'agru"). (carta garantizada de 1248).<ref>{{cita llibru |url=https://books.google.com/books?id=2Qc2l3vpLagC&pg=PA222&lpg=PA222|títulu= British Borough Charters 1216–1307 |publisherpublicación=Cambridge University Press|autor=Adolphus Ballard, James Tait.|añu=2010}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 003 || bgcolor=#d8d8d8 | 1150 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de París]] || [[Archivu:Royal Standard of the King of France.svg|20px]] [[Reinu de Francia]] || [[París]] || {{FRA}} || La ''universitas magistrorum et scholarium Parisiensis'' ye primero una corporación de maestros y estudiantes qu'apaez en París alredor de 1150, en complementu de la escuela de teoloxía de Notre-Dame. El primer actu que-y da un estatus oficial ye una carta del 15 de xineru de 1200 del rei Felipe Augusto que concede a la «communauté» (ye la invención de la pallabra «Université» nel sentíu d'establecimientu d'enseñanza) de los sos miembros el «for ecclésiastique», esto ye, el privilexu de ser xulgáu por un tribunal eclesiásticu y non civil: tolos miembros de la universidá yeren consideraos clérigos, lo que nun-yos torgar ser alborotadores y causar incidentes en París. La Universidá foi reconocida por una bulda de 1215 d'[[Inocencio III]], confirmada por Gregorio IX en 1231.<br/>La escuela ye anterior a la fundación de la Universidá puramente felicidá y ta certificada en 1045.<ref>{{cita llibru |títulu=Ecoles et enseignement dans le haut moyen age |publisherpublicación=Editions Picard|autor=Pierre Riché|añu=1999 |pagepáxina=184}}</ref><br/>Tenía cuatro facultaes: Artes, Medicina, Derechu y Teoloxía. La Facultá d'Artes yera la más baxa en rangu, pero tamién la más grande una y bones los estudiantes teníen que graduase ellí pa ser almitíos nuna de les facultaes cimeres. Los estudiantes estremar en cuatro ''nationes'' según l'idioma o l'orixe rexonal: Francia, Normandía, Picardía ya Inglaterra. El postreru aportó a conocíu como la nación ''Alemannian'' (alemana). El reclutamiento pa cada nación yera más ampliu de lo que los nomes pudieren implicar: la nación inglés-alemana incluyía estudiantes d'Escandinavia y Europa del Este. El sistema de facultaes y naciones de la Universidá (xuntu col de Bolonia, ''universitas scholarium'') convertir en modelu de toles universidaes medievales.<br/>Suprimida en 1793 y recreada en 1896, dempués de les reformes de [[1968]]–[[1971]] la universidá estremar en trece universidaes independientes.

| bgcolor=#bebebe | 005 || bgcolor=#d8d8d8 | 1222 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Padua]]<ref name="Ruegg2003p62-63"/><ref>{{cita web |url=http://www.unipd.it/universita/storia-y-valori/storia|títulu=Storia|editorial=Università di Padova|fechaaccesu=24 settembre 2013}}</ref> || [[Comuña de Padua]] || [[Padua]] || {{ITA}} || Primer mención documental, non puede determinase l'añu de fundación esactu (probablemente más antigua). Fundada por estudiantes y profesores dempués de salir de Bolonia.

| bgcolor=#bebebe | 008 || bgcolor=#d8d8d8 | 1240 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Siena]]<ref name="Ruegg2003p62-63"/><ref>{{cita llibru |títulu=Cultura y Università a Siena: epoche, argomenti, protagonisti |autor = Baccio Baccetti|editorial =Nuova Immagine |llugar= Siena|añu = 1993|páxina =74 |cita =Nel 1240 esiste lo studio di Siena vero y proprio, finanziato dal Comune, come attesta il Podestà di Siena Ildebrando Cacciaconti, in un documentu del 26 dicembre 1240 |fechaaccesu =3 de mayu de 2014 }}</ref><ref>{{Citacita web |títulu = Università di Siena. Storia dell'Atenéu|sitio =http://www.unisi.it/atenéu/storia-dellateneo|cita =La storia dell'Università di Siena si è sviluppata lungo la tradizione culturale della Toscana, a partire dal Medioevo. Il primu documentu rintracciato è un decretu podestarile del 26 dicembre 1240 y rivela il particolare modello giuridico dell'Atenéu senese, che non si basava sull'iniziativa degli studenti come a Bologna, né sull'amministrazione dei docenti come a Parigi, ma sulla diretta organizzazione del Comune.}}</ref> || [[Archivu:Bandera de Siena.png|20px]] [[República de Siena]] || [[Siena]] || {{ITA}} || Orixinalmente llamáu ''Studium Senese'', foi fundáu pola Comuña de Siena en 1240. En 1321, l'estudiu pudo atraer a un mayor númberu d'alumnos por cuenta de un éxodu masivu de la vecina y prestixosa Universidá de Bolonia. El 16 d'agostu de 1357, l'emperador Carlos IV, reconoció l'estudiu de Siena como un ''Studium Generale'' y asitiar so la so proteición, reconociéndolo ente les Universidaes del Sacru Imperiu Romanu.<ref>{{cita llibru |títulu =Lo Studio di Siena nei secoli XIV-XVI: documenti y notizie biografiche|autor =Giovanni Minnucci, Leo Košuta|editorial = Giuffrè|añu = 1989|llugar=Milano |páxina = 13|cita =Il 16 agostu 1357 Carlo IV di Lussemburgu conferì allo Studio di Siena la qualifica ed i privilegi di Studio generale (...) Il testo del diploma imperiale, più volte edito, si legge, infine, nel Chartularium Studii Senensis, 1 (1240-1357)}}</ref> Cerráu temporalmente en 1808-1815 cuando les fuercies napoleóniques ocuparon la Toscana); dempués fundida con Pisa en 1851, de nuevu independiente en 1859. El 7 de payares de 1990, la universidá celebró la so 750º aniversariu.

| bgcolor=#bebebe | 012 || bgcolor=#d8d8d8 | 1284 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Cambridge]]<ref name="Ruegg2003p62-63"/> || [[Archivu:Flag of England.svg|15px]] [[Reinu d'Inglaterra]] || [[Cambridge]] || {{ENG}} || La lleenda diz que la universidá foi fundada por académicos qu'abandonaron Oxford dempués d'una disputa causada pola execución de dos eruditos en 1209, y la carta real foi dada en 1231.<ref>{{cita llibru |autor=[[Hilde De Ridder-Symoens]]|títulu=A History of the University in Europe: Universities in the Middle Ages|volume=1|añu=2003|editor=Cambridge University Press |pagepáxina=89|isbn=978-0-521-54113-8}}</ref> La universidá toma 1209 como'l so aniversariu oficial. (Anque la fecha oficial de fundación ye la de la primer universidá, [[Peterhouse]], en 1284.)

| bgcolor=#bebebe | 017 || bgcolor=#d8d8d8 | 1308 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Perugia]]<ref>{{cita web |url=http://www.unipg.it/atenéu/storia|títulu=Storia - Università degli Studi di Perugia|fechaaccesu=25 maggio 2017}}</ref> || [[Archivu:Flag of the Papal States (pre 1808).svg|15px]] [[Estaos Pontificios]] || [[Perugia]] || {{ITA}} || Atestiguada por bulda del papa Clemente V; dende'l sieglu XII, dellos ''universitates scholiarum'' con ''studium generale''; otres buldes papales ente 1316 y 1321; el 19 de mayu de 1355 confirmación del estáu universitariu per parte del emperador Carlos IV y declaración como universidá imperial.

| bgcolor=#bebebe | 019 || bgcolor=#d8d8d8 | 1321 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Florencia]]<ref>{{cita llibru |títulu =Guida d'Italia. Firenze y provincia|autor =VV.AA. |url =https://books.googleit/books?id=-KcSPmzkGakC&pg=PA306 |editorial =Touring Editore |llugar= Milano|anno = 1993|p =306 |cita =L'Università di Firenze hai -y sue origini nello « Studium Generale » che la Repubblica Fiorentina creò nel 1321. -y discipline allora insegnate erano il diritto, civile y canonico, -y lettere y la medicina. |fechaaccesu=3 de mayu de 2014 }}</ref><ref>{{Citacita web |títulu = Università di Firenze. Storia y profilo dell'Atenéu|url =http://www.unifi.it/vp-5123-storia-y-profilo.html |cita =L'Università degli Studi di Firenze hai -y sue origini nello Studium Generale che la repubblica fiorentina volle far nascere nel 1321. -y discipline allora insegnate erano il diritto, civile y canonico, -y lettere y la medicina. Come docenti furono chiamati molti nomi famosi: Giovanni Boccaccio fu incaricato di tenere lezioni sulla Divina Commedia.}}</ref> || [[Archivu:Flag of Florence.svg|15px]] [[República de Florencia]] || [[Florencia]] || {{ITA}} || La Universidá de Florencia desenvolver a partir del ''Studium Generale'' establecíu pola República de Florencia en 1321. El Studium convertir nuna universidá imperial en 1364, pero treslladar a Pisa en 1473 cuando Lorenzo'l Magníficu llogró'l control de Florencia. Carlos VIII devolver a partir de 1497-1515, pero mover a Pisa otra vegada cuando la familia Medici volvió al poder.

| bgcolor=#bebebe | 022 || bgcolor=#d8d8d8 | 1343 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Pisa]]<ref>{{cita llibru |títulu =Cesara Borgia: la sua vita, la sua famiglia, i suoi tempi|autor =Gustavo Sacerdote |editorial =Rizzoli |llugar= Milano|añu = 1950|p =84 |cita =Fondato da Clemente VI nel 1343, lo Studio di quella potente città toscana yera stato anch'esso vittima della politica y delle guerre della repubblica pisana ed aveva perduto ogni importanza, quando Lorenzo de' Medici lo rimise in fiore.|accesso =3 maggio 2014 }}</ref><ref>{{Citacita web |títulu = Università di Pisa, presentazione dell'Atenéu|url=http://www.unipi.it/index.php/presentazione |cita =L'Università di Pisa fu fondata il 3 settembre 1343 quando Papa Clemente VI emise a Villanova presso Avignone la bolla "In supremae dignitatis" con cui concedeva allo Studio Pisano il riconoscimento di Studio Generale }}</ref> || [[Archivu:Flag of the Republic of Pisa.svg|15px]] [[República de Pisa]] || [[Pisa]] || {{ITA}} || Foi fundada formalmente'l 3 de setiembre de 1343, por un edictu del papa Clemente VI, anque dende'l sieglu XI hubo conferencies sobre la llei en Pisa. Anguaño ye una de les universidaes más importantes d'Italia. Fundida con Siena en 1851, vuelta ser independiente en 1859.

| bgcolor=#bebebe | 025 || bgcolor=#d8d8d8 | ? || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Sankore|Universidá de Tombuctú]] || {{yes}} || [[Tombuctú]] || {{MLI}} || Fecha de fundación precisa non determinada<ref>{{cita web |autor=Bakari Kamian|url=http://sankore.org/fr/pourquoi--y-nom-de-sankore|títulu=Pourquoi le nom de Sankoré ?|obra=http://sankore.org|editorial=-y portail de l'éducation numérique llibre en partage|fechaaccesu= 22 de xunetu de 2012}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 026 || bgcolor=#d8d8d8 | 1361 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Pavía]]<ref>{{cita web |url=http://www-4.unipv.it/webcesup/index.php?option=com_content&task=view&id=5&Itemid=26|títulu=Storia dell'Atenéu - Cenni storici|fechaaccesu=25 de mayu de 2017}}</ref> || [[Archivu:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|15px]] [[Sacru Imperiu Romanu]] ([[Ducáu de Milán]]) || [[Pavía]] || {{ITA}} || Fundada por eel emperador Carlos IV el 13 d'abril de 1361, treslladada a Piacenza en 1398; Reapertura 1412. Zarrada por periodos curtios mientres les guerres italianes, les guerres napoleóniques y les revoluciones de 1848.

| bgcolor=#bebebe | 028 || bgcolor=#d8d8d8 | 1364 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Angers]] || [[Archivu:Royal Standard of the King of France.svg|20px]] [[Reinu de Francia]] || [[Angers]] || {{FRA}} || En 1080, el ''Studium'' o la Escuela de Angers yá yera una institución académica de sonadía. Reconocencia como ''studium generale'' en 1337.<ref>{{cita web |idioma=fr|nom1=d.boisdron|títulu=L'Université d'Angers : 1000 ans d'histoire|url=http://www.univ-angers.fr/fr/universite/historique.html|url=www.univ-angers.fr |datefecha=28 de payares de 2012|fechaaccesu=2 d'abril de 2017}}</ref> Recibió'l títulu de "universidá" en 1356, y en 1364, Carlos V dio a la universidá la so autonomía y privilexos.<ref>{{cita llibru |títulu=Histoire de l'université D'Angers du Moyen-Age à nos jours.|editorial=PU Rennes |datefecha=1 de xineru de 2012|isbn=9782753518117|oclc=793494317|url=https://www.worldcat.org/oclc/793494317}}</ref> Cerrar en 1793 y se reestableció en 1971.

| bgcolor=#bebebe | cl. || bgcolor=#d8d8d8 | 1380 || bgcolor=#d8d8d8 | 1396 || [[Universidá de Dyrrachium]] || [[Reinu d'Albania (medieval)|Reinu d'Albania]] || [[Durrës]] || {{ALB}} || Establecida en 1380, yera una universidá teolóxica (''Studium generale'') en Durrës (Dyrrhachium), Albania.<ref>Hajrullah Koliqi: Hestoria y arsimit dhe y mendimit pedagogjik shqiptar, Universiteti i Prishtinës & Libri shkollor, Prishtinë, 2002, fq. 53. </ref> Foi tresferida a Zadar en 1396, metanes les crecientes amenaces turques n'Europa sudoriental, convirtiéndose asina na Universidá de Zadar.<ref>{{citecita web |url=http://www.unizd.hr/Aboutus/tabid/5239/language/en-US/Default.aspx |títulu=University of Zadar : About us |website=Unizd.hr |fechaaccesu=8 de marzu de 2016}}</ref><ref>[http://www.radiandradi.com/universiteti-i-durresit-i-themeluar-rreth-vitit-1380-nga-jahja-drancolli/testata-kryesore/gazeta/ Jahja Drançolli: Universiteti i Durrësit, i themeluar rreth vitit 1380] 25 mars 2016, RadiandRadi, Vizituar më 30.09.2016.</ref> <ref>Dr. Jahja Drançolli: Universiteti i Durrësit (Shek. XV), Buletin i Fakultetit Filozofik, Nr. XXIII/1993, Prishtinë, 1995, fq. 108</ref>

| bgcolor=#bebebe | 036 || bgcolor=#d8d8d8 | 1391 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Ferrara]]<ref>{{Citacita web |url= http://www.unife.it/atenéu/unife_si_presenta/storia/|títulu=La storia - Unife|fechaaccesu=25 maggio 2017}}</ref> || {{yes}} || [[Ferrara]] || {{ITA}} || Fundación el 4 de marzu de 1391 pol marqués Alberto d'Este. Reapertura 1430.

| bgcolor=#bebebe | 037 || bgcolor=#d8d8d8 | 1392 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Erfurt]] || [[Archivu:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|15px]] [[Sacru Imperiu Romanu]] || [[Erfurt]] || {{ALE}} || Fundación pela ciudá de Erfurt (privilexos de fundación del papa Clemente VII del 16 de setiembre de 1379 y siguíos pol papa Urbanu VI del 4 de mayu de 1389); en 1392 empiezu de la enseñanza. Suprimida en [[1816]] y reabierta en [[1994]]). Les primeres universidaes nel mundu de fala alemana fueron Praga (1348), Viena (1365) y Erfurt (1379). Erfurt afirma ser la universidá más antigua na Alemaña actual, anque tuvo cerrada mientres 178 años.<ref>https://www.uni-erfurt.de/en/university-of-erfurt/portrait/history-and-buildings/timeline/</ref> La Universidá de Heidelberg (fundada en 1386, primero que la verdadera enseñanza empezara en Erfurt) tamién afirma ser la universidá más antigua d'Alemaña.<ref>{{Citecita web |url=http://www.uni-heidelberg.de/university/history/history.html|títulu=History – Heidelberg University |lastapellíu=Watzke |firstnome=Christian|website=www.uni-heidelberg.de |languageidioma=en|access-date=18 de xunetu de 2017}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 038 || bgcolor=#d8d8d8 | 1396 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Zadar]] || [[Croacia mientres la unión con Hungría|Reino de Croacia]] || [[Zadar]] || {{CRO}} || Fundada por Raimund de Vineis, por dominicanos en 1396 como ''Universitas Iadertina'', un seminariu teolóxicu (Iadera ye Zadar en llatín). La universidá yera una continuación de la Universidá de Dyrrachium, en Durrës (Dyrrhachium), Albania, entós el [[Reinu d'Albania (medieval)|reinu medieval d'Albania]], que se creara alredor de 1380, y depués tresferida a Zadar en 1396, metanes les crecientes amenaces turques n'Europa sudoriental, convirtiéndose asina na Universidá de Zadar.<ref>{{citecita web |url= http://www.unizd.hr/Aboutus/tabid/5239/language/en-US/Default.aspx |títulu=University of Zadar : About us |website=Unizd.hr |fechaaccesu =8 de marzu de 2016}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 044 || bgcolor=#d8d8d8 | 1412 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de St. Andrews]] || [[Archivu:Flag of Scotland.svg|20px]] [[Reinu d'Escocia]] || [[Saint Andrews]] || {{SCO}} || Universidá más antigua d'Escocia y la tercer universidá de fala inglesa más antigua. Fundada como universidá per bulda papal en 1413 de l'antipapa Benedicto XIII., dempués de que la enseñanza empezara en 1410 y l'institutu fuera incorporáu per una carta del obispu [[Henry Wardlaw]] en 1411. La universidá usa 1413 como la so fecha de fundación.<ref>{{citecita web |url=http://www.st-andrews.ac.uk/about/history/brief/|títulu=A brief history of the University – University of St Andrews|work=st-andrews.ac.uk}}</ref> Carta Real en 1532.<ref>{{citecita web |url=http://www.newadvent.org/cathen/13332a.htm|títulu=CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: University of Saint Andrews |publisherpublicación=newadvent.org}}</ref><ref>http://www.explore-st-andrews.com/study/st-andrews-university-history/</ref>

| bgcolor=#bebebe | 054 || bgcolor=#d8d8d8 | 1451 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Glasgow]] || [[Archivu:Flag of Scotland.svg|20px]] [[Reinu d'Escocia]] || [[Glasgow]] || {{SCO}} || Fundada por suxerencia del rei James II con bulda papal de Nicolás V de 7 de xineru de 1451.<ref>{{citecita web |url=http://www.universitystory.gla.ac.uk/papal-bull/|títulu=University of Glasgow :: Story :: The Papal Bull |publisherpublicación=University of Glasgow}}</ref> Carta Real en 1453.<ref>{{citecita web |url=http://www.newadvent.org/cathen/06577b.htm|títulu=CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Glasgow |publisherpublicación=newadvent.org}}</ref> 2ª universidá más antigua d'Escocia y 4ª de Gran Bretaña.

| bgcolor=#bebebe | 076 || bgcolor=#d8d8d8 | 1495 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá de Aberdeen]] || [[Archivu:Flag of Scotland.svg|20px]] [[Reinu d'Escocia]] || [[Aberdeen (Escocia)|Aberdeen]] || {{SCO}} || Fundada por bulda papal en 1495 y una carta del obispu [[William Elphinstone]] en 1505 como [[King's College, Aberdeen]], col estatus d'una universidá.<ref name="Abdn2">{{citecita web |url=http://www.abdn.ac.uk/noblecollege/building.htm |archiveurlurlarchivu=https://web.archive.org/web/20130508105123/http://www.abdn.ac.uk/noblecollege/building.htm|títulu=This Noble College: Building on the European tradition |archivedatefechaarchivu=8 de mayu de 2013|work=abdn.ac.uk}}</ref> Una carta real tamién foi emitida en 1495.<ref>{{citecita web |url=http://www.newadvent.org/cathen/01042a.htm|títulu=CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: The University of Aberdeen |publisherpublicación=newadvent.org}}</ref> La universidá usa 1495 como la so fecha de fundación. Fundir col [[Marischal College]] (fundáu en 1593) por una llei del parllamentu pa formar la Universidá de Aberdeen en 1860, calteniendo explícitamente la precedencia de King's College.<ref name="Abdn">{{citecita web |url=http://www.abdn.ac.uk/about/history/index.php|títulu=History|work=abdn.ac.uk}}</ref>><ref name="Abdn2" /><ref>{{citecita web |url=http://www.gla.ac.uk/media/media_302697_en.pdf|títulu=Universities (Scotland) Act 1858 |pagepáxina=1|quote=The University and King's College of Aberdeen, and Marischal College and University of Aberdeen shall be united and incorporated into one University and college, in all time coming, under the style and title of the "University of Aberdeen"; and the said united University shall take rank among the Universities of Scotland as from the date of erection of King's College and University, viz., the year one thousand four hundred and ninety-four; and all the funds, properties, and revenues now pertaining or belonging in any manner of way to the University and King's College, or to Marischal College and University, shall in time coming pertain and belong to the University of Aberdeen.|fechaaccesu=27 d'agostu de 2017}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | 125 || bgcolor=#d8d8d8 | 1583 || bgcolor=#d8d8d8 | {{yes}} || [[Universidá d'Edimburgu]] || [[Archivu:Flag of Scotland.svg|20px]] [[Reinu d'Escocia]] || [[Edimburgu]] || {{SCO}} || Permisu concedíu a la Corporación d'Edimburgu per carta real de [[Xacobu I d'Inglaterra|Xacobu I]] en 1582 pa establecer una universidá, anque Edimburgu usa la so apertura en 1583 como fecha de fundación. Ratificáu por llei del parllamentu en 1621. Los intentos nel sieglu XVII de llograr una carta real pa la mesma universidá (n'oposición a la corporación) fallaron debíu al derrocamientu de [[James II d'Inglaterra|James II y VII]].<ref>{{cita llibru | títulu=The Story of the University of Edinburgh during its first Three Hundred Years | autor=[[Sir Alexander Grant, 10th Baronet|Sir Alexander Grant]] | url=https://archive.org/details/storyuniversity07grangoog | datefecha=1884 }}</ref> Incorporada y fechu independiente de la Corporación por una llei del parllamentu en 1858.<ref>{{citecita web |url=http://ourhistory.is.ed.ac.uk/index.php/Town_Council|títulu=Town Council |publisherpublicación=University of Edinburgh}}</ref><ref>{{citecita web | url=http://www.ed.ac.uk/home | quote=Influencing the world since 1583 | títulu=Edinburgh University home page | accessdatefechaaccesu=12 de setiembre de 2015}}</ref>

| bgcolor=#bebebe | cl. || bgcolor=#d8d8d8 | 1592 || bgcolor=#d8d8d8 | 1605 || [[Universidá de Fraserburgh]] || [[Archivu:Flag of Scotland.svg|20px]] [[Reinu d'Escocia]] || [[Fraserburgh]] || {{SCO}} || Fundáu cola garantía del Parllamentu d'Escocia concedida a sir Alexander Fraser. En 1597 l'Asamblea Xeneral de la Ilesia d'Escocia encamentó que'l reverendu Charles Ferme fuera'l so primera (y únicu) direutor.<ref>(ed.) [[Thomas Thomson (advocate)|Thomson, Thomas]], ''Acts and Proceedings of the General Assemblies of the Kirk of Scotland'', Church of Scotland Xeneral Assembly, Edinburgh, 1845.</ref> Foi cerrada dempués de que Ferme fuera arrestáu y encarceláu por "axuntase illegalmente contra les cartes y los cargos de la so maxestá". <ref>"unlawfully assembling against the letters and charges of his majesty".{{citecita web |url=https://archive.org/stream/fastiacademiaema01univuoft/fastiacademiaema01univuoft_djvu.txt|títulu=Full text of "Fasti Academiae Mariscallanae Aberdonensis : selections from the records of the Marischal College and University, MDXClll-MDCCCLX" |publisherpublicación=archive.org}}</ref>