Fernán Pérez de Oliva
Hernán o Fernán Pérez d'Oliva (Córdoba, ¿1494? - Ibíd. 1531), inxenieru, humanista y escritor español, tíu d'Ambrosio de Morales. Autor de los siete emblemes del patiu de la Universidá de Salamanca.
Fernán Pérez de Oliva | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Córdoba, 1494[1] |
Nacionalidá | España [2] |
Muerte | Medina del Campo, 3 d'agostu de 1531 (greg.)[3] (36/37 años) |
Estudios | |
Estudios |
Universidá de Salamanca Universidá d'Alcalá |
Llingües falaes |
castellanu llatín |
Oficiu | escritor |
Emplegadores | Universidá de Salamanca |
Biografía
editarDe noble familia andaluza, cursó tres años na Universidá de Salamanca y unu na d'Alcalá. Amplió conocencies nel estranxeru: dos años en París (onde tuvo como profesor a Juan Martínez Xilizu, unu de los protagonistes de los sos diálogos) y trés en Roma, onde'l papa Lleón X protexólu. Foi caderalgu de filosofía (filosofía natural y filosofía moral) y teoloxía y rector (1529) de la Universidá de Salamanca y morrió en plena mocedá. El so llabor na universidá inclinar escontra les ciencies esperimentales: hacia 1530, dende la so cátedra salmantina, ocupóse, según mesma declaración, de coses bien nueves y de pergrande dificultá, cualos fueron los trataos que yo lleí a los mios oyentes escritos D'opere intellectus, De lumine et specie, De magnete y otros do bien puede habese conocíu qué noticia tengo de la filosofía natural. Les sos obres quedaron inédites a la so muerte, pero'l so sobrín, el tamién humanista Ambrosio de Morales, editar en Córdoba en 1586.
Escribió comedies inspiraes nel teatru clásicu, en realidad traducciones nuna prosa escelente. La vengación de Agamenón ye un arreglu de la Electra de Sófocles; la Hécuba murniu asonsaña la Hécuba d'Eurípides y el so Comedia de Anfitrión ye una adautación del Anfitrión de Plauto.
Como humanista resulta bien modernu porque valoró bien positivamente la ciencia y la teunoloxía. Escribió bastantes diálogos, ente los que destaquen Dialogus inter Siliceum, Arithmeticam et Famam y el bien famosu Diálogu de la dignidá del home (escritu enantes de 1531), publicáu y siguíu por Francisco Cervantes de Salazar en 1546 y traducíu al italianu y al francés. Nél, de forma asemeyada a como fixo Picu della Mirandola nel diálogu homónimu, afirmó que l'home ye un proyeutu de faese a sigo mesmu, non una naturaleza prefijada, y que "el llibre albedríu ye aquel por que'l so poderíu ye'l xéneru humanu señor de sigo mesmu y cada home talo como él quixera faese", de forma que los nuesos artificios (inventos, recursos téunicos) son gloria del home y manifiesten el so valor intrínsecu. Dexó ensin terminar un Diálogu del usu de les riqueces y un Diálogu de la castidá. Tamién escribió discursos, esto ye, lo que llamaríamos agora ensayos, como'l Discursu sobre la llingua castellana. De calter más doctrinal son un Razonamientu sobre la navegación pol Guadalquivir (1524) y un Tratáu en llatín sobre la piedra imán bien modernu, yá que llegó inclusive a imaxinar la posibilidá d'utilizar el magnetismu pa la comunicación a distancia ente persones. Autobiográficu ye'l so Rasonamiento que fizo en Salamanca'l día de la lición d'oposición a la cátedra de Philosophia moral. Fixo dellos intentos nel campu de la hestoria y, polos índices de la Biblioteca Colombina, sábese qu'escribió una biografía de Cristóbal Colón que se perdió y que, como pensó Bartolomé José Gallardo, seique utilizó'l so fíu Fernando Colón como fonte pa componer la so mendaz Historia del S.D. Fernando Colombo; Nelle quali s’hai particolare, y vera relatione della vita, y de’fatti dell' Ammiraglio D. Cristoforo Colombo, suo padre. Et dello scoprimento, ch’egli fece dell'Indie Occidentali, dette Mondu Nuovo, hora possedute del Sereniss. Re Católicu: Nuevamente di lingua Spagnnola tradotte nell'Italiana del S. Alfonso Ulloa. Venecia, 1571.
Dacuando compunxo dellos poemes, como Llamentu al saquéu de Roma, puesta en boca de Clemente VII, en qu'adopta la forma d'una elexía en coples de pies quebráu.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: idRef. Identificador de referencia de idRef SUDOC: 050717855. Data de consulta: 7 xineru 2024. Editorial: Agencia Bibliográfica de Enseñanza Superior. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ Identificador GND: 119056615. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 7 xineru 2024. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 135409342. Data de consulta: 7 xineru 2024. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.