Hamani Diori
Hamani Diori, (6 de xunu de 1916, Soudouré (en) 
y Departamento de Boboye (es) – 23 d'abril de 1989, Rabat), políticu de Níxer, presidente del so país ente 1960 y 1974.
Hamani Diori | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
10 payares 1960 - 15 abril 1974 - Seyni Kountché →
10 payares 1946 - abril 1951
| |||||||||
| Vida | |||||||||
| Nacimientu |
Soudouré (en) y Departamento de Boboye (es) [1], 6 de xunu de 1916[2] | ||||||||
| Nacionalidá |
 Níxer  Francia | ||||||||
| Llingua materna | francés | ||||||||
| Muerte | Rabat[3], 23 d'abril de 1989[2] (72 años) | ||||||||
| Familia | |||||||||
| Casáu con |
Aïssa Diori (es) | ||||||||
| Estudios | |||||||||
| Estudios |
École normale supérieure William Ponty (en) | ||||||||
| Llingües falaes | francés[4] | ||||||||
| Oficiu | políticu, profesor | ||||||||
| Llugares de trabayu | Estrasburgu y Bruxeles | ||||||||
| Creencies | |||||||||
| Relixón | islam | ||||||||
| Partíu políticu |
Rassemblement Démocratique Africain (es) | ||||||||
 | |||||||||
Fíu d'un funcionariu de salú pública djerma de l'alministración colonial francesa, nació nun pobláu a 12 quilómetros de la ciudá de Niaméi. Tres los sos estudios de formación como profesor na Escuela William Ponty (Escuela Normal Federal de la AOF), en Dakar, Senegal, trabayó como profesor nes escueles rexonales del so país ente 1936 y 1938, y dempués foi instructor de les llingües zarma y ḥausa nel Institutu d'Estudios d'Ultramar en París, Francia.
En 1946 foi unu de los fundadores del Partíu Progresista nixerín, caña llocal del Rassemblement démcoratque africain (RDA). Nel cursu d'esi mesmu añu, foi escoyíu diputáu en representación del Níxer na Asamblea Nacional francesa. Nes eleiciones de 1951, Diori conoció la derrota a manes del so primu y rival políticu, Djibo Bakary, y dempués foi reelixíu nuevamente pa l'Asamblea en 1956, siendo'l diputáu escoyíu por amplia ventaya polos eleutores.
En 1958, nel momentu del referéndum qu'alcordó a les comunidaes d'ultramar poner en funcionamientu un gobiernu responsable del territoriu, Diori fixo campaña pol Sí, y convirtióse en presidente del gobiernu provisional, y dempués en primer ministru en 1959. Nesa dómina, el gobiernu francés prohibió tolos partíos políticos, y el PPN-RDA, llevó conducentemente a Níxer al estáu de partíu únicu.
El 11 de payares de 1960, l'Asamblea Nacional nixerina (onde namái se topaba representáu'l so partíu) otorgó'l puestu de presidente de la República a Diori, depués de la independencia del país el 3 d'agostu d'esi añu. Mientres el so réxime, el gobiernu de Diori favoreció a los samaria (estructures tradicionales que reagrupaben a moces de dambos sexos) y a los intereses del partíu, calteniendo al empar estrechos llazos económicos con Francia. Foi reelecto ensin oposición en 1965 y 1970.
Ganó'l respetu del mundu pol so rol como voceru de los asuntos africanu y árbitro popular nos conflictos qu'implicaben a otres naciones d'esi continente. Sicasí, la so alministración tuvo enllordiada por una fuerte corrupción. Una catastrófica fame espandida por tol país foi la resultancia del deterioru del Sahel a empiezos de la década del 70. Los desórdenes civiles fueron siguíos por acusaciones d'esviaciones de los stocks d'ayuda alimentaria por dellos ministros. Per otra parte, el gobiernu nun podía poner n'aplicación les reformes tan necesaries nin solliviar la fame presente nel país dende 1968. Diori foi, ensin dulda, víctima de la desatamañada importancia qu'asignaba a les cuestiones internacionales, que distraxeron la so atención de les temes interiores inmediatos. Lo que verdaderamente contribuyó a entainar a los militares pa faer cayer el so réxime.
El 15 d'abril de 1974, un golpe d'Estáu derrocó al réxime de Diori, lleváu a cabu pol llugarteniente-coronel Seyni Kountché, daquella xefe del Estáu mayor. Tolos responsables del so réxime fueron deteníos. La primer dama, Aïchatou Diori, foi asesinada, y Diori foi encarceláu mientres 6 años en Zinder, y dempués calteníu so llibertá xixilada en Niamey ente 1980 y 1987.
Foi lliberáu en 1987 pol socesor de Kountché, Ali Seibou, pocu dempués del so accesu al poder. Diori dexó'l so país ya instalóse en Marruecos, onde morrió dos años más tarde.
| Predecesor: Nengunu |
Presidente de Níxer 1960-1974 |
Socesor: Seyni Kountché |
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Dictionary on African Biography. Editorial: Oxford University Press. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2012.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12004061m. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Hamani Diori.
Datos: Q314355- Multimedia: Hamani Diori
