Rabat
Rabat (árabe: الرباط, tr.: Ar-Ribāṭ) ye la capital del Reinu de Marruecos y de la rexón Rabat-Salé-Zemmour-Zaer. La ciudá ta asitiada na mariña atlántica, na oriella sur y na desaguada del ríu Bu Regreg, que la dixebra de la vecina ciudá de Salé. Según el censo de 2004 tenía una población de 1.622.860 habitantes, lo que la convierte na segunda ciudá más populosa del país tres Casablanca.[2][3] Estos dos ciudaes xunto con Témara faen una población de 2 millones d'habitantes.
 Rabat | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| Monarquía constitucional |  Marruecos | ||
| Rexón | Rabat-Salé-Kénitra (es)  | ||
| Prefeutura | prefeutura de Rabat | ||
| Tipu d'entidá | ciudá | ||
| Cabezaleru/a del gobiernu |
Fatiha El Moudni (en) (Agrupación Nacional de los Independientes (es) ) | ||
| Nome oficial | الرباط (ar) | ||
| Nome llocal | رباط (ar) | ||
| Códigu postal |
10000–10220 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 34°01′31″N 6°50′10″W / 34.0253°N 6.8361°O | ||
  Rabat Rabat (Marruecos) | |||
| Superficie | 118 km² | ||
| Altitú | 87 m[1] y 135 m | ||
| Demografía | |||
| Población | 572 717 hab. (2014) | ||
| Porcentaxe | 100% de prefeutura de Rabat | ||
| Densidá | 4853,53 hab/km² | ||
| Viviendes | 156 398 (2024) | ||
| Más información | |||
| Fundación | 1146 | ||
| Prefixu telefónicu |
537 | ||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| Llocalidaes hermaniaes | |||
 | |||
El so alcalde en 2009 ye Fathallah Oualalou, de la USFP, escoyíu'l 23 de xunu de 2009 gracies a una atípica alianza colos islamistes del PJD, los lliberales del Istiqlal, los comunistes del PPS y los centristes del RNI.
Historia
editarLa hestoria de Rabat empezó con un asentamientu conocíu como Chellah na ribera del Bu Regreg,[4] nel sieglu III e. C. Nel 40 d. C., los romanos fixéronse cargu de Chellah y convertir nel asentamientu romanu de Sala Colonia. Roma caltuvo la colonia hasta'l 250 d. C., cuando la abandonó a los gobernantes bereberes, quien desempeñaron un papel importante na España musulmana.
El nucleu orixinal de la ciudá foi'l campamentu fortificáu o ribat construyíu pol sultán almohade Abd Al-Mumin en 1146, aprovechando una alta paré predresa qu'apodera la desaguada del ríu. El llugar foi base pa incursiones almohades na Península Ibérica y foi bautizáu como Ribat al-Fath, traducíu como «Campamentu de la Victoria» o «Fortaleza de la Victoria».[5][6]
En 1195 el so nietu Yaqub al-Mansur proyeutó la construcción d'una gran ciudá que s'estendía sobre más de cuatrocientes hectárees, arrodiada de pimpanes muralles y fortificaciones con cinco grandes puertes. Nella tenía d'alzase una gran mezquita con cuatrocientes columnes pa superar a la Giralda de Sevilla y a la Koutoubia de Marrakech, pero les obres fueron deteníes tres la so muerte en 1199.[6] D'ella namái sobrevivió la Torre Hasan de 44 metros, venti menos que'l proyeutu orixinal.[6] Tres la so muerte la ciudá foi práuticamente abandonada y en 1260 el rei español Alfonsu X conquistó y amburó la ciudá.[5][6] La ciudá nun llegó a allugar el númberu d'habitantes pa la que foi construyida, y dende el fin del imperiu almohade, a finales del sieglu XIII, hasta'l sieglu XVII la so importancia escayó considerablemente. Contribuyó a esta decadencia la conquista benimerina de la zona, quien escoyeron a Fez como la so capital. D'esti periodu data la necrópolis de Chellah, asitiada extramuros de la ciudá.
Nun foi hasta 1610 cuando la ciudá y la vecina Salé revitalizar tres la instalación de numberosos refuxaos moriscos espulsaos d'España. Na fortaleza de los Udaia, la parte más antigua de la ciudá, instalóse la mayor parte de los trés mil habitantes del pueblu estremeñu de Hornachos, que se caltuvieron xuníos tres la espulsión y acabaron llogrando del sultán Mulay Zaydan l'encargu de reconstruyir y curiar la vieya alcazaba. Nos años siguientes desenvolvieron una nutrida y eficaz flota de barcos y en 1627, aprovechando les lluches internes de los poderes marroquinos, y col sofitu de Sidi Ayachi, gobernador de Salé, proclamaron la so independencia política fundando la República de los Dos Orielles en Rabat (conocida n'Europa como «Salé la Nueva») y Salé, dedicada fundamentalmente a l'actividá corsaria contra barcos cristianos.[7][6] Terminó en 1666, al ser tomáu l'estuariu polos alauíes, dinastía que gobernaría Marruecos en delantre. Salé caltuvo l'actividá corsaria hasta 1829.[5][8]
Col establecimientu del protectoráu de Marruecos, la ciudá quedó sol control alministrativu francés. En 1912 el mariscal Lyautey escoyó Rabat como capital alministrativa del Protectoráu francés de Marruecos y en 1956, tres la independencia de Marruecos, la ciudá convertir na capital del país.
Dempués de la Segunda Guerra Mundial, los Estaos Xuníos llograron presencia militar en Rabat tomando l'antigua base aérea francesa. A principios de la década de 1950, la base aérea Rabat-Salé yera una instalación de la Fuercia Aérea de los Estaos Xuníos (USAF) qu'allugaba a la 17ª fuercia aérea y a la 5ª división aérea, que supervisó la llegada a la base del B-47 Stratojet de la SAC (Strategic Air Command). Cola desestabilización del gobiernu francés en Marruecos y la independencia del país en 1956, el gobiernu de Mohammed V quixo que los Estaos Xuníos retiraren les bases de la SAC de Marruecos, aportunando en dicha aición dempués de la intervención d'Estaos Xuníos n'El Líbanu en 1958. Los Estaos Xuníos alcordaron abandonar el país n'avientu de 1959, un procesu que se completó en 1963. El SAC sintió que les bases marroquines yeren muncho menos crítiques por cuenta de la capacidá del llargu algame de los Boeing B-52 Stratofortress, que reemplazaben a los B-47, y pola finalización de les instalaciones de la USAF n'España en 1959.[9] Cola retirada de la USAF de Rabat-Salé, el complexu convertir na instalación principal de la Real Fuercia Aérea Marroquina, conocida como la Base Aérea n°1, que'l so estatus entá sigue.
Xeografía
editarBarrios
editarLos barrios de Rabat (quartiers, en francés) partir en forma d'abanicu y tán socialmente bien estremaos.
De primeres, Uday y Medina asítiense como exa central pal alcuentru del Bu Regreg y del océanu Atlánticu. Al oeste asoceden una serie de barrios populares y de clase media a lo llargo de la mariña, como Akkari, Yacoub El Mansour, Massa y el Fath. Un segundu grupu de barrios modestos disponer a lo llargo de les ramblas, bordiando'l Bu Regreg, ya inclúi Youssoufia, Takadoum y Hai Nahda. Ente estos dos radios de los barrios de clase media, sicasí, alcuéntrase una amplia diagonal de prósperos barrios como les Orangers, Aviation, Mabel, Hassan o Agdal Hai Riad, y ello refléxase nes viviendes de luxu qu'hai nos barrios Souissi y Embaxadores. Este ye'l llugar d'eleición pa les residencies diplomátiques. Esti vastu planu urbanu, ventiláu, con abondosa vexetación y borrines procedentes del Océanu, oldea notablemente colos castros más estrechos y mestos que lu encuadren.
Amás, dos grandes proyeutos tán camudando la cara de la ciudá: el proyeutu Amwaj, que'l so oxetivu ye la organización de la desaguada del ríu Bo Regreg sobre los sos dos orielles, con hoteles, residencies de luxu d'estilu árabe-andaluz; y el proyeutu Sephira, que pretende entamar la cornisa de la mariña atlántica por aciu la construcción de hoteles, un teatru, un complexu deportivu y residencies de luxu d'estilu contemporaneu.
Clima
editarEl clima de la ciudá ye clima templáu mediterraneu. Polo xeneral, l'iviernu ye frescu, la temperatura medio en xineru, el mes más fríu, ronda los 12 °C. Pel hibiernu y primavera les precipitaciones son abondoses y frecuentes, casi siempres acompañaes por rabaseres de vientu. Pel branu, l'oral del océanu Atlánticu anidia la temperatura de la ciudá. La temperatura n'agostu, el mes más calorosu, ye de 22 °C.
Los meses más prestosos pa visitar Rabat son ochobre y mayu, cuando la temperatura diurno va de 17 °C a 23 °C. Les hores de sol al día añales son de cuatro hores y media con una temperatura medio añal de 17 °C.[10]
 Parámetros climáticos permediu de Rabat, Marruecos 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima absoluta (°C) | 30.0 | 31.0 | 35.8 | 37.6 | 43.0 | 43.7 | 47.2 | 45.8 | 42.3 | 38.0 | 35.1 | 30.0 | 47.2 |
| Temperatura máxima media (°C) | 17.2 | 17.7 | 19.2 | 20.0 | 22.1 | 24.1 | 26.8 | 27.1 | 26.4 | 24.0 | 20.6 | 17.7 | 21.9 |
| Temperatura media (°C) | 12.2 | 12.7 | 14.2 | 15.2 | 17.4 | 19.8 | 22.3 | 22.6 | 21.5 | 19.0 | 15.9 | 13.2 | 17.2 |
| Temperatura mínima media (°C) | 7.2 | 7.8 | 9.2 | 10.4 | 12.7 | 15.4 | 17.6 | 17.7 | 16.7 | 14.1 | 11.1 | 8.7 | 12.4 |
| Temperatura mínima absoluta (°C) | -3.2 | -2.6 | -0.4 | 3.8 | 5.3 | 9.0 | 10.0 | 11.0 | 10.0 | 7.0 | 0.0 | 0.3 | -3.2 |
| Lluvia (mm) | 77.2 | 74.1 | 60.9 | 62.0 | 25.3 | 6.7 | 0.5 | 1.3 | 5.7 | 43.6 | 96.7 | 100.9 | 554.9 |
| Díes de lluvia (≥ 1 mm) | 9.9 | 9.8 | 9.0 | 8.7 | 5.7 | 2.4 | 0.3 | 0.4 | 2.4 | 6.4 | 10.2 | 10.4 | 75.6 |
| Hores de sol | 179.8 | 183.6 | 232.5 | 255.0 | 291.4 | 288.0 | 316.2 | 306.9 | 261.0 | 235.6 | 189.0 | 179.8 | 2918.8 |
| Humedá relativa (%) | 82 | 82 | 80 | 78 | 77 | 78 | 78 | 79 | 80 | 79 | 80 | 83 | 79.7 |
| Fonte: HKO[11] | |||||||||||||
Llugares d'interés
editar| Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO | |
|---|---|
| Llugar | Marruecos |
| Criterios | Cultural: ii, iv |
| Referencia | 1401 |
| Inscripción | 2012 (XXXVI Sesión) |
| Área | Estaos árabes |
| | |
El centru históricu de la ciudá, qu'inclúi los principales edificios y places, foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 2012.[12] En Rabat vamos atopar dellos llugares d'interés, como por casu la Torre Hassan, el Mausoléu de Mohamed V, la casba o la medina de la ciudá.
- Casba de los Udayas: rábida qu'apodera la desaguada del uadi Bu Regreg onde s'atopa'l muséu de Udayas: la rábida foi concebida de primeres como l'abelugu del muséu nacional Xoyes.
- Torre Hasán: les ruines de la mezquita edificada por Yá'qub al-Mansūr, destruyida nel momentu del terremotu de Lisboa de 1755 y el Mausoléu de Mohamed V, onde reposa'l difuntu rei Mohamed V y los sos dos fíos, el rei Hasán II y el so hermanu menor Mulay Abdellah.[13]
- La necrópolis de Chella: edificada en 1339, Chella foi un antiguu pobláu feniciu, cartaxinés y romanu.[14]
- La mezquita de Agdal.
- La catedral San Pedro de Roma: asitiada na Plaza de Golan. Esti edificiu, siempres destináu al cultu católicu, foi completáu en 1930.[15]
- Dâr-al-Mahkzen: el palaciu real y la sede del gobiernu onde trabayen y moren más de dos mil persones. Aportar al palaciu por una vasta escampada, el "Méchouar".[16]
- Bab ar-Rouah y l'avenida de les Fuercies Armaes Reales (FAR).
Tresportes
editarAereu
editarRabat coneutar por vía aérea por aciu l'aeropuertu de Rabat-Salé, allugáu a unos 7 quilómetros del centru de la ciudá. P'aportar a él utilízase namái'l serviciu de taxis y esiste un serviciu d'autobuses que coneuta cola estación central de Rabat-Ville. Amás alcuéntrase a unos 100 quilómetros l'aeropuertu de Casablanca, que tien mayor cantidá de destinos internacionales, y una rápida conexón por aciu tren.
Tren
editarLa ciudá ye sirvida por dellos trenes interurbanos escontra otres rexones del país como Casablanca, Fez y Tánxer; por aciu servicios espresos en trenes de doble trío llétricos, qu'algamen los 160 km/h. Estos servicios pueden tomase dende la estación central de Rabat Ville. Estos mesmos trenes tienen estaciones nos suburbios de la ciudá, específicamente les estaciones son: Salé, Rabat Agdal y Tabriquet.[17] Anguaño tase construyendo un serviciu de tranvíes ente Rabat y Salé que va cuntar con 32 estaciones y espérase que pueda empecipiar operaciones nel añu 2010.[18]
Automotor
editarLos taxis son el mediu más cómodu y rápido de percorrer la ciudá, son pequeños automóviles que se caractericen por tar pintaos d'azul y gris, atopándose en paraes de la zona céntrica de la ciudá. Los sos precios difieren según la hora del día, aumentando considerablemente mientres la nueche, estos taxis conócense como petit taxi. Esiste otru serviciu llamáu grand taxi, brindáu por automóviles grandes capaces de llevar hasta 6 pasaxeros, utilizar pa viaxar a ciudaes cercanes y n'ocasiones al aeropuertu. Les llinies d'autobuses tradicionales percuerren la ciudá con bones frecuencies y percorríos.
Deportes
editarLa ciudá cunta col estadiu nacional de Marruecos Moulay Abdellah, construyíu en 1983. Los equipos de fútbol de Rabat son los siguientes:
Los equipos de balonmano son los siguientes:
- FUS Rabat
- Stade Marocain
- FAR Rabat
Los equipos locales de baloncestu son los siguientes:
- FUS Rabat
- FAR Rabat
- Moghreb Rabat
La equitación ye una disciplina bien apreciada pola familia real alauí, la FRMSE (Real Federación Marroquina de Deportes Ecuestres) ta presidíu por SAR la Princesa Lalla Amina. Nel Real Club Ecuestre de Dar es Salam de Rabat, añalmente llévase a cabu la selmana del caballu animáu polos campeonatos particular de Marruecos.
La ciudá de Rabat cunta tamién con tres asociaciones de carreres con palombos.
Ciudaes hermaniaes
editarLes siguientes ciudaes tán hermaniaes con Rabat:
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-fq6c4s/Rabat/?zoom=19¢er=33.97666%2C-6.82515&popup=33.97664%2C-6.82509.
- ↑ Error de cita: La etiqueta
<ref>nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaescensu - ↑ World Gazetteer (ed.): «Marruecos: Les ciudaes más grandes con estadístiques de población». Consultáu'l 22 d'avientu de 2008.
- ↑ C. Michael Hogan. The Megalithic Portal (ed.): «Chellah - Ancient Village or Settlement in Morocco» (inglés). Consultáu'l 23 d'avientu de 2008.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Rabat. Portail sur la Capitale du Maroc. «RABAT en langues» (varios idiomes). Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 23 d'avientu de 2008.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Javier Mazorra. El Mundo viaxes (ed.): «Na República de los dos orielles». Consultáu'l 28 d'avientu de 2008.
- ↑ Conceyu de Hornachos. «Historia de Hornachos». Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 23 d'avientu de 2008.
- ↑ José Manuel Fajardo, La sienda de los moriscos: en busca de los otros españoles, barcelona: Lunwerg, 2009, p. 26.
- ↑ Global Security. «Sidi Slimane Air Base, Morocco» (inglés). Consultáu'l 23 d'avientu de 2008.
- ↑ «Le climat de Rabat sur l'Internaute.com]» (francés). Consultáu'l 22 d'avientu de 2008.
- ↑ «Climatological Information for Rabat, Morocco». Hong Kong Observatory. Consultáu'l 1 de payares de 2011.
- ↑ Unesco (2 de xunetu de 2012). «Twenty-six new sites inscribed on UNESCO World Heritage List this year» (inglés). Unesco.org. Consultáu'l 3 de xunetu de 2012.
- ↑ -y mausolée sur Rabat-Maroc.net. rabat-maroc.net. 22 d'avientu de 2008. http://www.rabat-maroc.net/lemausolee.htm.
- ↑ La tour sur Rabat-Maroc.net. rabat-maroc.net. 22 d'avientu de 2008. http://www.rabat-maroc.net/la_tour_hassan2.htm.
- ↑ L'église de Rabat. marocantan.com. 22 d'avientu de 2008. http://www.marocantan.com/2006/02/lglise_de_rabat.html.
- ↑ -y palais royal sur Rabat-Maroc.net. rabat-maroc.net. 22 d'avientu de 2008. http://www.rabat-maroc.net/decouverte%20de%20rabat%202005/Dar-al-Mahkzen.htm.
- ↑ Office National des Chemins de Fer.
- ↑ «Cegelec Transport.». Archiváu dende l'orixinal, el 2009-12-23.
- ↑ Canaries Agora (ed.): «Les Palmes Gran Canaria y Rabat, hermaniaes pa promover desenvolvimientu social». Consultáu'l 29 d'avientu de 2008.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Rabat.
