Wikipedia

Hormilleja

conceyu de La Rioxa (España)

Hormilleja ye un conceyu de la comunidá autónoma de La Rioxa (España). Asítiase na contorna de Nájera, na confluencia de los ríos Najerilla y Tuertu. Llenda al norte y noroeste con San Asensio, al este cola xurisdicción de Somalo, y al sur y al oeste con Nájera.

Hormilleja
Alministración
País España
AutonomíaBandera de La Rioxa La Rioxa
Tipu d'entidá conceyu de La Rioxa
Alcalde de Hormilleja (es) Traducir Fernando Varela Treviño
Nome oficial Hormilleja (es)[1]
Códigu postal 26223
Xeografía
Coordenaes 42°27′20″N 2°43′51″W / 42.455555555556°N 2.7308333333333°O / 42.455555555556; -2.7308333333333
Hormilleja alcuéntrase n'España
Hormilleja
Hormilleja
Hormilleja (España)
Superficie 7 km²
Altitú 491 m
Llenda con Nájera, San Asensio, Uruñuela y Torremontalbo
Demografía
Población 131 hab. (2023)
- 65 homes (2019)
- 68 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.04% de La Rioxa
Densidá 18,71 hab/km²
hormilleja.org
Cambiar los datos en Wikidata

Historia

editar

En Hormilleja esisten muertes que demuestren l'antigüedá del poblamientu del so territoriu. Fueron topaos nos xacimientos celtibéricos y romanos asitiaos nel so términu municipal.

El conceyu perteneció al señoríu del Monesteriu de Cañes, siendo escoyíu l'alcalde pola monxes de dicha institución. Nel sieglu XVIII formó parte de la Xunta de Valpierre, perteneciente al partíu de Santo Domingo de la Calzada, nesa dómina parte de la provincia de Burgos.

La hestoria del pueblu de Hormilleja empieza en Cuetu Molín o El Risco, onde tribus indíxenes celtíberes asitiáronse sobre'l sieglu II a. C . hasta'l sieglu I d.C. Nesti asentamientu atopáronse buelgues arqueolóxiques como cerámica, molinos de mano y rotación, etc…

Darréu los pobladores mover hasta la zona de Ruegu, onde atopamos restos de cerámica romana, bien abondosa nel valle del ríu Najerilla. Sobre los sieglos VII y VIII los pobladores moviéronse a la parte de la Redonda. En 1970 afayóse una necrópolis con tumbes que daten del sieglu VII – VIII al XIII. Nesta dómina'l pueblu tien el nome de Formelleia.

A partir del sieglu XIII el pueblu de Ormillexa mover hasta la so situación actual. Les cases y el campusantu asitiar a la vera del ríu Tuertu.

Nel añu 1846, Ángel Casimiro de Govantes apuntaba yá nel so Diccionariu Xeográficu-Históricu de La Rioxa” que nel términu ven cachos de la calzada romana. Estos cachos taben nel actual camín de la Media Llegua. Reparando la topografía convida a pensar – según autores- que de Tricio, la calzada romana dirixir a la desaguada del ríu Tuertu pa siguir col escontra Hormilla.

Na zona de “El Sotu”, hasta 1960 aproximao, esistíen les ruines de la Ermita de San Pedro de Ruegu.

Hormilleja formó parte de la Xunta de Valpierre, y de la provincia de Burgos hasta la creación de Logroño pol R.D. de 30 de payares de 1833

Demografía

editar

El conceyu, que tien una superficie de 7,44 km²,[2] cuenta según el padrón municipal pa 2017 del INE con 141 habitantes y una densidá de 18,95 hab./km².

Gráfica d'evolución demográfica de Hormilleja ente 1842 y 2017

     Población de derechu según los censos de población del INE.[3]      Población según el padrón municipal de 2017.[4]

Economía

editar

Ta basada na agricultura, principalmente viñeos y ceberes. La uva comercializar en cooperatives de llocalidaes estremeres y bodegues de la llocalidá. La so proximidá a la llocalidá de Nájera facilita que sían munchos los habitantes que se muevan a trabayar nes sos industries.

Evolución de la delda viva

editar

El conceutu de delda viva contempla namái les deldes con caxes y bancos relatives a creitos financieros, valores de renta fixa y préstamos o creitos tresferíos a terceros, escluyéndose, poro, la delda comercial.

Gráfica d'evolución de la delda viva del conceyu ente 2008 y 2014

     Delda viva del conceyu en miles d'Euros según datos del Ministeriu de Facienda y Ad. Públiques.[5]

Llugares d'interés

editar
 
Ilesia de Santa Catalina.

Arte relixoso

editar
  • Ilesia de Santa Catalina. Construyida nel sieglu XVIII, ye d'estilu barrocu. Nel sieglu XX reconstruyóse'l bautisteriu. Ta construyida en sillería y mampostería y consta d'una única nave estremada en tres tramos y cabecera cuadrangular, cubierta aquella por lunetos y éstes por arestes. Coru alto a los pies. Ingresu adintelado, empobináu al sur.

El templu foi encargáu poles Monesteriu de Cañes monxes de Cañes. Nel so interior atopa la Virxe del Rosario, talla del sieglu XIV.

Arquiteutura civil

editar

Pueden reparase na llocalidá, asitiada en fastera, delles cases d'interés; asina na cai mayor allúgase una vivienda de dos plantes edificada en sillería nel sieglu XVII. Na mesma cai otru inmueble tien un escudu de la familia Fernández, fecháu tamién nel sieglu XVII.

Xacimientos

editar
  • Xacimientu prerromanu. Asitiáu na parte sur de la villa. Nél hanse atopáu cerámiques celtibériques y otros restos que demuestren qu'esistió una ciudá prerromana en dichu allugamientu.
 
Cuetu Molín tamién denomináu como "El Risco"
  • Cuetu Molín. Na redoma de Hormilleja atópase'l Cuetu Molín denomináu polos hormillejenses como "El Risco".

El Risco anque pertenez xeográficamente al conceyu de Nájera ye un elementu bien cercanu a Hormilleja y por tanto tien una fonda rellación colos sos habitantes. La paraxa denomada "El Cuetu Molín" o "El Risco" agospia los restos d'un pobláu prehistóricu y celtibéricu (berón) onde pueden apreciase restos arquiteutónicos y cerámicos.

  • Necrópolis medieval. Asitiada al norte de la llocalidá, nel términu conocíu como La Redonda.

Fiestes

editar

Dende primeros años del sieglu XX caltién la tradición de bendicir los campos cola agua del santu”. Dellos vecinos mover a la basílica del santu na llocalidá navarra de Sorlada a recoyer l'Agua de San Gregorio”. L'agua bendicida ye pasada per una cabeza de plata del santu en que'l so interior atópense parte de los sos restos óseos. Cola agua del santu”, el segundu sábadu del mes de mayu faen trés procesiones pa bendicir los cultivos; la primera, al cume de Valpierre; la segunda, en redol al pueblu, y la tercera, pel camín del campusantu al términu de Matarrucho.

  • Fiestes de Gracies Celebrar n'honor a la Virxe del Rosariu l'últimu fin de selmana d'agostu.
  • Santa Catalina d'Alexandría (patrona) - 25 de payares. Celébrase l'últimu sábadu de payares.
  • Romería de la Media Llegua - Domingo anterior al llunes de Pentecostés. Cincuenta díes dempués de Selmana Santa celébrase, coincidiendo col Domingu de Pentecostés, la Romería de "La Media Llegua". El trayeutu d'aproximao 2,5 km. (media llegua) llega hasta la llende de la xurisdicción de Hormilleja. Nos sos oríxenes tenía llugar el llunes dempués del Domingu de Pentecostés y dende 1988 celébrase siempres en Domingo.

Enllaces esternos

editar

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. ↑ Institutu Nacional d'Estadística (ed.): «Población, superficie y densidá por conceyos.». Archiváu dende l'orixinal, el 21 de setiembre de 2013.
  3. ↑ «Cifres de población y Censos demográficos». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-05-26.
  4. ↑ Institutu Nacional d'Estadística (ed.): «Nomenclátor: Población del Padrón Continuo por Unidad Poblacional».
  5. ↑ Delda Viva de les Entidaes Llocales



8. Juan José MARTÍN GARCÍA: Historia de Hormilleja ( I ). De la Edá del Fierro al sieglu XVII. Logroño, Gobiernu de La Rioxa, 2009.

9. Juan José MARTÍN GARCÍA: "La conformanza d'un cotu redondu monásticu na Rioja Alta mientres la Edá Media: Hormilleja so l'Abadía de Cañes", en Berceo, 156, 2009.

10. Juan José MARTÍN GARCÍA: "L'afitamientu del señoríu del monesteriu de Cañes nel baxu Najerilla na Edá Moderna (siglox XV-XVII)", en Berceo, 162, 2012.


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Hormilleja&oldid=4296670»