Huerta de Valdecarábanos

conceyu de la provincia de Cuenca (España)

Huerta de Valdecarábanos ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.

Huerta de Valdecarábanos
Alministración
País España
AutonomíaBandera de Castiella-La Mancha Castiella-La Mancha
Provincia provincia de Toledo
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde d'Huerta de Valdecarábanos Pedro Miguel García del Rincón Luján
Nome oficial Huerta de Valdecarábanos (es)[1]
Códigu postal 45750
Xeografía
Coordenaes 39°51′39″N 3°36′58″W / 39.860833333333°N 3.6161111111111°O / 39.860833333333; -3.6161111111111
Huerta de Valdecarábanos alcuéntrase n'España
Huerta de Valdecarábanos
Huerta de Valdecarábanos
Huerta de Valdecarábanos (España)
Superficie 83 km²
Altitú 620 m
Llenda con
Demografía
Población 1760 hab. (2023)
- 817 homes (2019)

- 832 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de provincia de Toledo
0.08% de Castiella-La Mancha
0% de España
Densidá 21,2 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
Cambiar los datos en Wikidata

Toponimia editar

El términu "Huerta de Valdecarábanos" ye un topónimu compuestu de Huerta, que deriva del llatín HORTVS 'xardín, güertu', y de Valdecarábanos. Esti segundu términu ye un nome compuestu de val, apócope llatín de valle, cola preposición de y la pallabra Carábanos que tien el raigañu karav-. Tal raigañu ye prerromana y débese emparentar cola base kar, 'piedra' [2]

Xeografía editar

El conceyu asítiase «á la falda S. d'una sierra»[3] na contorna de la Mesa de Ocaña. Atiesta colos términos municipales de Yepes, Ocaña y Cabañas de Yepes al norte, Dosbarrios al este, La Guardia, Villanueva de Bogas y Mora al sur, y Villamuelas y Villasequilla al oeste.

Historia editar

Tres la reconquista, en 1154 Alfonsu VII, concedió a los mozárabes malagueños dellos terrenes en Valdecarábanos pa la so repoblación. Apurríu'l territoriu a la Orde de Calatrava, a finales del sieglu XII; los sos Caballeros llevanten, sobre dominante cuetu, onde probablemente esistía una obra musulmana, el Castiellu de la Huerta que duraría hasta'l sieglu XVIII.

Carlos I d'España, vendió la población nel sieglu XVI a don Álvaro de Loaysa, un noble de Talavera.

A mediaos del sieglu XIX el presupuestu municipal xubía a 18 000 reales de los cualos 4400 yeren pa pagar al secretariu.[3]

Alministración editar

Alcaldes dende les eleiciones de 1979
Llexislatura Nome Partíu
1979-1983 Vicente López Adán AP/PDP/UL
1983-1987 Benito Adán García AP/PDP/UL
1987-1991 Miguel Martín Valero PSOE
1991-1995 Miguel Martín Valero PSOE
1995-1999 Miguel Martín Valero PSOE
1999-2003 Miguel Martín Valero PSOE
2003-2007 Miguel Martín Valero PSOE
2007-2011 Pedro Miguel García del Rincón Luján PP
2011-2015 Pedro Miguel García del Rincón Luján PP
2015-2019 Pedro Miguel García del Rincón Luján PP
2019-2023 n/d n/d
2023- n/d n/d

Demografía editar

Na siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2006 según datos del INE.

Evolución demográfica de Huerta de Valdecarábanos
1996199819992000200120022003200420052006
1,7151,6831,6851,6611,6841,7081,7191,7241,7631,784
(Fonte: INE [Consultar])

NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.

Gráfica d'evolución demográfica de Huerta de Valdecarábanos ente 1900 y 2006
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia

Monumentos editar

  • Castiellu de la Huerta: Foi construyíu a finales del XII pola Orde de Calatrava, quien caltuvieron bien el castiellu hasta 1538 en que'l rexidor talaverano Álvaro de Loaysa mercó la Encomienda de Huerta, desmantelando l'edificiu, qu'en 1575 yá taba casi abandonáu. Nel sieglu XVIII descríbese-y como ensin puertes, madera nin techu y ensin rexes. La so planta ye de forma exagonal y bien allargada (60 metros por 15) conforme al cuetu onde s'asitia, y con estremos en curva. Tuvo dos recintos esteriores al principal y un foso, y queden nicios nel so centru d'un barcal, o quiciabes la entrada a un soterrañu, non esploráu. Atopar n'estáu de ruina avanzada. Foi vendíu y abandonáu del tou a finales del sieglu XIX, y parte de les sos piedres fueron llevaes a Huerta de Valdecarábanos pa construyir el campusantu municipal.
  • Ermita de la Virxe del Rosariu de Pastores: d'estilu modernista, construyida por Jesús Carrasco-Muñoz y Encina (España, 1869-1957) en 1910.

Fiestes editar

Referencies editar

  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. Jairo Javier García Sánchez, Toponimia mayor de la provincia de Toledo (zones central y oriental), Toledo, 2004, Institutu provincial d'investigaciones y estudios toledanos, páxs. 199 y 200, ISBN 84-95432-05-6.
  3. 3,0 3,1 Madoz, Pascual (1845-1850), Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar, 16 tomos, Madrid: Establecimiento literario-tipográfico de P. Madoz y L. Sagasti .

Enllaces esternos editar