José Manuel Castañón

escritor asturianu

José Manuel Castañón (10 de febreru de 1920La Pola – 6 de xunu de 2001Madrid) foi un escritor asturianu. Lluchó nel bandu subleváu, pero bien llueu se desilusionó del réxime de Franco, y en 1957 se exilió voluntariamente en Venezuela. Moletú-Volevá, la so novela más conocida, espublizóse en Madrid en 1956.

José Manuel Castañón
Vida
Nacimientu La Pola[1]10 de febreru de 1920[2]
Nacionalidá España
Muerte Madrid[3]6 de xunu de 2001[2] (81 años)
Estudios
Estudios Universidá d'Uviéu
Llingües falaes castellanu[4]
Oficiu escritorxurista
Serviciu militar
Lluchó en Guerra Civil Española
guerra Xermano-Soviética
Cambiar los datos en Wikidata
José Manuel Castañón nel Hospital, Galicia, 1937.

Biografía

editar

José Manuel Castañón yera'l terceru de siete fíos del abogáu Guillermo Castañón, y de Berta de la Peña. Pasó una niñez feliz; esfrutaba de la llectura na biblioteca del so padre, y yá a bien temprana edá empezó sentir la vocación d'escritor.

Al españar la Guerra Civil Española Castañón abandonó de callao la casa paternal pa dir incorporase al bandu subleváu nun batallón d'infantería. Mientres la toma d'Uviéu, en 1937, foi mancáu gravemente nel brazu y perdió l'usu de la mano derecha, sicasí dempués de recuperase de les firíes, tornó al frente y foi xubíu al grau d'alférez.

En 1941 apuntar na División Azul. Al so regresο, terminó los sos estudios de derechu y graduóse pola Universidá d'Uviéu en 1945. En 1942 casóse cola so prima Nieves Esguilada, cola cual tuvo cinco fíos. Perteneciente a l'ala radical de Falanxe, Castañón exerció la carrera d'abogáu per dellos años n'Uviéu, pero llueu se desilusiona del réxime de Francisco Franco y empieza a protestar abiertamente en contra de la dictadura, esixendo un xustu tratu pa los republicanos y abogando por procedimientos llegales menos discriminatorios pa los familiares de los republicados cayíos y pa los tullíos republicanos. En 1953 foi acusáu de ser un subversivu y foi encarceláu.

Na cárcel escribió la so primer novela, Moletu-Voleva, o la novela de la llocura dolarista, una sátira tragicómica inspirada na desequilibrada personalidá d'unu de los recluyíos y na so busca desenfrenada por algamar la fortuna xugando a la llotería y rellenando quinieles. La novela foi publicada en 1956, escapando a la censura. En 1957 Castañón publicó tamién Bezana Colorada. Por esi entós, Castañón yá decidiera dise al exiliu por considerar incompatible'l so oficiu d'escritor cola dictadura de Franco. Arrenunciu al so grau de Capitán y, nuna carta empobinada al gobiernu, pide que'l so sueldu de Tullíu de Guerra sía destináu a un tullíu republicanu y fuxe a Francia. D'ellí vase a Venezuela onde la so muyer y los sos cinco fíos axuntar con él dos años más tarde. En Venezuela caltuvo a la so familia exerciendo puramente l'oficiu d'escritor y ye en Caraques onde publica la mayor parte de la so obra. En 1987, el Gobiernu de Venezuela otorgar la Orde d'Andrés Bello de la Cultura.

Na División Azul escribió un diariu que permaneció inéditu per munchos años. Publicar en 1991 sol títulu de El Diariu d'una Aventura.

José Manuel Castanón yera un gran apasionáu de la poesía y tenía la estraordinaria habilidá de recitar de memoria centenares de poemes.Sobre'l so bien almiráu poeta peruanu, César Vallejo, escribió Pasión per Vallina. En 1983 foi nomáu fíu adoptivu de Santiago de Chuco, llugar de nacencia de Vallina. Castanón escribió tamién llibros sobre la so ideoloxía, los sos convencimientos políticos y la so llucha interna.

En 1978, cuando n'España yá sumiera la dictadura franquista, tornó a Madrid, onde morrió'l 6 de xunu del 2001.

Castañón perdió a la so esposa en 1983, y al so únicu fíu en 1997. Sobrevíven-y el so cuatro fíos.

Obres principales

editar
  • Moletu-Voleva (1956)
  • Bezana colorada (1957)
  • Andrés cunta la so hestoria (1962)
  • Alcuentru con Venezuela (1962)
  • Confesiones d'un vivir absurdu (1959)
  • Una balandra llanca en tierra firme (1958)
  • Cuba, falo contigo (1989)
  • Cuba, sigo falando contigo (1993)
  • Pasión per Vallina (1963)
  • Ente dos orielles (1975)
  • Confieso bolivarianamente (1982)
  • Cuentos vivíos (1976)
  • Diariu d'una aventura. Memories sobre'l so pasu pola División Azul (1991)
  • Nel mio sentir revueltu (1992)
  • El mio padre y Ramón Gomez de la Serna

Enllaces esternos

editar

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 1051248108. Data de consulta: 14 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  4. Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: mub2010598880. Data de consulta: 1r marzu 2022.