José Tadeo Monagas

José Tadeo Monagas Burgos (28 d'ochobre de 1784, Monagas – 18 de payares de 1868, Caraques) foi un militar y políticu venezolanu. Foi presidente de la república en dos periodos ente 1847 y 1851, ente 1855 y 1858, y gobernó indireutamente mientres el periodu ente 1858 y 1864. Foi miembru del Partíu Lliberal, y dirixó la Revolución Azul. Xunto col so hermanu José Gregorio Monagas, marcó una etapa de nepotismu en Venezuela conocida como la Oligarquía Lliberal o'l Monagato.

José Tadeo Monagas
Presidente de Venezuela presidente
Vida
Nacimientu	Monagas, 28 d'ochobre de 1784
Nacionalidá	Venezuela
Muerte	Caraques, 18 de payares de 1868 (84 años)
Sepultura	Panteón Nacional de Venezuela (es)
Causa de la muerte	neumonía
Familia
Fíos/es	José Ruperto Monagas
Hermanos/es	José Gregorio Monagas
Oficiu	políticu
Creencies
Partíu políticu	Partido Liberal (es)

Biografía

José Tadeo Monagas nació na Provincia de Cumaná, específicamente en Tamarindu de Amana, no que güei se conoz como la ciudá de Maturín, nel estáu que lleva'l so nome Estáu Monagas, el 28 d'ochobre de 1784. Fíu de Francisco José Monagas y de Perfecta Burgos Villana, quien lo bautizaron col nome de Judas Tadeo, sicasí, a midida que foi creciendo, acostumar a utilizar tan solo la inicial del so primer nome, polo que la xente identificólo cola “J” de José, nome col cual quedaría bautizáu y reconocíu.

El so primer combate foi nes Boques del Pao en 1813 y en Maturín contra Lorenzo Fernández del Focete, el 20 de marzu de 1813, so les órdenes de Manuel Piar, y depués contra Domingo de Monteverde, el 25 de mayu d'esi mesmu añu, na Batalla del Altu de Los Godos. En Cachipo, el 11 de setiembre de 1813, venció al pie del so hermanu José Gregorio Monagas y Antonio Freites, a les fuercies opositores que per primer vegada yeren comandadas por José Tomás Boves. Empecipió la so vida militar a los 26 años, col cargu d'alférez de caballería, nel exércitu patriota del xeneral Santiago Mariño. El 3 de febreru de 1814, sol mandu de Vicente Campo Elías, sufrió la derrota del sitiu de La Puerta. L'añu 1814 prosiguió con grandes aiciones como la batalla de Bocachica, la batalla de Aragua de Barcelona y la primera batalla de Carabobo el 28 de mayu de 1814. Depués d'esti últimu combate foi xubíu al grau de Coronel, a partir d'esti momentu lluchó pa defender Maturín de l'amenaza realista, tres estes batalles, prosiguió la célebre derrota de la Batalla de Urica onde morrió'l xefe realista José Tomás Boves, y que de resultes Maturín llogró ser tomada. En 1815, resultó vencedor en San Diego de Cabrutica, Peñes Negres y el Palmar, lo que-y fixo ganar gran prestíu militar. Xunir a les files de Simón Bolívar en 1816, participando a partir d'esi añu nes batalles d'Aguanegra, San Rafael, Arao, La Puerta y El Xuncal. En 1820 espulsó a los realistes de la provincia venezolana de Barcelona. Engarró contra Pablo Morillo na Batalla de Cuartón. Comandó el 2 de payares de 1820, l'ataque a les Trincheres de Quimiare, gracies a esti trunfu, en 1821, foi nomáu pol Llibertador Simón Bolívar, como Xeneral de División. En 1821 participó na segunda y definitiva batalla de Carabobo.

José Tadeo Monagas empecipió la so vida política cuando foi nomáu gobernador civil y militar de la ciudá de Barcelona, y comandante del departamentu del Orinoco nel añu 1822. En 1823 casóse con Luisa Oriach Ladrón de Guevara, abandonando l'actividá militar que reemplazó un tiempu pola vida llabradora.

En 1830, esistía un fuerte movimientu anti bolivariano que se desamarró gracies a José Antonio Páez, denomináu como “La Cosiata”, esti movimientu amenaciaba la estabilidá política y la unidá de la Gran Colombia, Monagas taba en contra de la separación de Venezuela de la unidá colombiana, nesti sentíu, participó na llamada Pacificación d'Oriente y en 1831 col sofitu del so hermanu José Gregorio, promueve un movimientu a favor de la reconstitución de la Gran Colombia, auspiciando l'adhesión de toles provincies orientales. Sicasí, contrariamente a los xestores del movimientu separatista que buscaben crear una república de tipu centralista nel antiguu territoriu de la República de Venezuela, Monagas promovió la conformanza d'un "Estáu d'Oriente", que taría integráu poles provincies de Cumaná, Margarita y Guayana. Coles mesmes, favoreció la implantación d'una gran confederación d'estaos, pa la cual convidó a les demás provincies de Venezuela, y a les de la yá desintegrada Gran Colombia, qu'asina lo deseyaren, a formar parte d'ella.

En mayu de 1831, axuntóse una xunta de 150 vecinos de la ciudá de Barcelona, pa investir provisionalmente col cargu de gobernador en xefe del Estáu d'Oriente al xeneral Santiago Mariño y al xeneral José Tadeo Monagas como segundu xefe provisional hasta la instalación del primer congresu que s'axuntaría darréu. A toes estes, el presidente José Antonio Páez llogró torgar l'intentu divisionista oriental, al axustar colos hermanos Monagas y convencelos de deponer les armes y sometese a l'autoridá central. El 23 de xunu de 1831 un indultu decretáu dende Valle de la Pascua, ufiertó les garantíes necesaries a los Monagas y a les demás persones comprometíes cola reunificación de la Gran Colombia pa tar seles. Pela so parte, José Tadeo Monagas retiróse una vegada más de la vida pública.

Pa 1834, abrióse'l periodu eleutoral y resultó electu José María Vargas, la reaición militar nun se fixo esperar, ye ellí cuando Monagas destácase nuevamente al dirixir n'oriente la insurrección armada que lleva'l nome de Revolución de les Reformes; encaloráu militarmente dichu movimientu, un nuevu indultu, dictáu nel cuartel de Pirital en payares de 1835, pon fin a la guerra n'oriente.

En 1846 foi designáu por Páez como candidatu, una y bones sorpresivamente finara'l xeneral Rafael Urdaneta, el xeneral Páez creyó que José Tadeo Monagas yera una persona fácil de manipoliar, yá que enantes convencer de deponer les armes, pero nun sería asina. Yá ratificáu como candidatu, postulóse y ganó la presidencia de la nación pal periodu 1847-1851, ganando al xeneral Bartolomé Salom por 107 votos a 97. Darréu foi confirmáu pol Congresu'l 20 de xineru de 1847 y tomó posesión en Caraques el 1 de marzu de 1847. Pa esti momentu Monagas cuntaba col sofitu y la simpatía del presidente saliente Carlos Soublette. Una vegada nel poder reformó toles instituciones venezolanes, desenvolviendo una especie de revolución que camudara l'esquema pro-colonial restablecíu polos conservadores, pa esto integró a les distintes instituciones y al so gabinete, a los sos compañeros del Partíu Lliberal, tamién perdonó la vida d'Antonio Leocadio Guzmán y Ezequiel Zamora, quien fueren condergaos a muerte por Soublette. Toos estos fechos traxeron de resultes el malestar de los conservadores, quien pretendíen que la sociedá siguiera desenvolviéndose como en dómines de la colonia, los conservadores queríen ente otres coses, que siguieren esistiendo los esclavos qu'entá quedaben en Venezuela.

En xineru de 1848, nel Congresu aldericábase enxuiciar al presidente José Tadeo Monagas por fechos violatorios de la Constitución. Acusábase-y d'exercer facultaes estraordinaries illegalmente, emplegar la fuercia armada ensin consentimientu del Conseyu de Gobiernu y d'exercer l'alministración fora de la capital. Esto traxo como resultáu una fuerte disputa política ente'l gobiernu de José Tadeo Monagas, del Partíu Lliberal, y José Antonio Páez, sofitáu pol Partíu Conservador, remató col asaltu al Congresu del 24 de xineru de 1848, fechu nel cual fueron asesinaos trés diputaos conservadores y unu lliberal, esto por causa de una violenta trifulca que s'amenó, ente los que perdieron la vida atopábense: José Antonio Salas, Juan García y Francisco Argote, y el célebre Santos Michelena que foi gravemente mancáu y morrería dos meses dempués. Hasta esi día'l Congresu Nacional tenía mayoría de representantes del partíu conservador, de los cualos munchos d'ellos, por mieu pidieron asilu a delegaciones estranxeres o partieron con camín de Curaçao. A partir d'esti momentu José Tadeo Monagas llogró gobernar ensin limitantes, armando'l so gabinete y al congresu con representantes del so partíu, el Partíu Lliberal. El so primer mandatu duró hasta'l 20 de xineru de 1851, cuando apurrió'l cargu al so hermanu José Gregorio Monagas. Esti primer mandatu carauterizar pol decretu de llei qu'ordenaba la realización d'un censu de población de la República, la creación de la Biblioteca Nacional, la llibertá d'imprenta, l'establecimientos de consulaos y axencies comerciales d'otros países, y una serie d'aiciones empobinaes a entamar l'alministración del país y de la so economía.

Una vegada rematáu'l periodu de gobiernu del so hermanu José Gregorio Monagas (1851-1855), José Tadeo foi escoyíu nuevamente pa exercer el so segundu periodu de gobiernu, que tenía de durar dende 1855 hasta 1859. Mientres esti periodu reformó la Constitución nel añu 1857, al traviés de la cual empezóse a dexar la reelección y allargóse el periodu presidencial dos años más. Otru cambéu que se realizó na reforma de la Constitución foi crear 21 provincies en cuenta de 13 que yeren les que funcionaben pa esi entós. Otros fechos importantes fueron l'establecimientu del sufraxu universal, la eliminación de la pena de muerte y la ratificación de l'abolición de la esclavitú. En 1856 defendió la soberanía d'Isla d'Aves, ante l'asediu del Reinu de los Países Baxos, que pretendía amestala al so territoriu. El 29 de mayu de 1856 introdució'l telégrafu al país, creando'l Serviciu de Telégrafos de Venezuela, cola llinia Caraques-La Guaira. Debíu al gran descontentu xeneral qu'esistía, debíu al continuismo de la mesma familia nel poder, y una fuerte oposición que nació nel senu del so mesmu partíu, surdió un alzamientu promovíu dende la ciudá de Valencia pol xeneral Julián Castro, conocíu como la Revolución de Marzu. Monagas solicitó sofitu al Congresu Nacional, pero foi-y negáu. Por esti motivu, José Tadeo Monagas el 15 de marzu de 1858, col enfotu de que nun hubiera derramamiento de sangre, ver na obligación d'arrenunciar a la presidencia, solicitando asilu na Llegación de Francia en Caraques, a partir del so exiliu, parte del pueblu empezó a solicitar que fuera prindáu, y la sociedá conservadora que-y fora aplicada la pena de muerte, lo que derivó nel posterior conflictu resultáu de la firma del "Protocolu Urrutia". Una vegada resueltu'l conflictu, partió exiliáu a esi país unes selmanes dempués. Hai de solliñar, que'l derramamiento de sangre foi inevitable, yá que el so derrocamientu foi una de les principales causes de la Guerra Federal.

Nel so arrenunciu espunxo lo siguiente:

“Yo pudiera combatir y vencer, faciendo usu de la facultaes que m'otorgó'l Congresu, y en que la so virtú formar diversos exércitos, de los cualos dalgunos salieron a engarrar. Sicasí, yo llamentaría un trunfu que costara'l sangre de los mios compatriotes y hermanos; y viendo que se da por sida de la discordia la mio presencia nel poder, resolví dixebrame del mandu. Enxamás tuvi otru pensamientu que'l de la felicidá de los venezolanos. A él fíxi-y el sacrificiu d'aceptar la Presidencia. Él ye tamién el que me decide a abandonala”.

En 1867 tornó a Venezuela, pa esi momentu cuntaba yá con 83 años d'edá, a la so retornó foi'l máximu dirixente de la llamada Revolución Azul, al traviés de la cual dirixó a un grupu de lliberales y conservadores que s'oponíen al presidente Juan Crisóstomo Falcón, esti grupu conocíu como los "Rebeldes Azules", derrocó a Manuel Ezequiel Bruzual quien yera socesor interín de Juan Crisóstomo Falcón, col so exércitu ocupó la ciudá de Caraques por aciu un reñíu combate en xunu de 1868. El 27 de xunu de 1868, José Tadeo Monagas nel so calter de Xeneral en Xefe de los Exércitos de la Revolución, dictó un decretu, reorganizando l'alministración executiva xeneral y el 30 de xunu dicta un nuevu decretu declarando vixente la Constitución Federal de 1864. Mientres esti periodu exerció'l poder indireutamente, yá que designó un gabinete qu'escoyó ente los sos miembros, tamién nomó una comisión por qu'escoyera un presidente provisional, resultando escoyíu Guillermo Tell Villegas, ente que él siguió tando a cargu del Comandu Xeneral del Exércitu. Convocó a eleiciones pa designar al nuevu presidente de la República, inscribiendo la so candidatura, sicasí, en mediu del procesu eleutoral morrió por cuenta de una pulmonía en Caraques el 18 de payares de 1868. Foi asocedíu nel poder pol so fíu, José Ruperto Monagas, que duraría bien pocu tiempu nel poder.

En 1876 foi aprobáu'l so ingresu al Panteón Nacional, onde reposen los sos restos dende'l 17 de mayu de 1877.

Ver tamién

• Presidentes de Venezuela
• José Gregorio Monagas
• Revolución Azul
• Partíu Lliberal
• Guerra Federal

Referencies

• Datos: Q970332
• Multimedia: José Tadeo Monagas