Lan Xang
Lan Xang (tamién Lang Xang) o El Reinu del Millón d'Elefantes foi un reinu del Sureste Asiáticu constituyíu y el sieglu XIV D.C. pola etnia lao, qu'algamó la so máxima rellumanza nel sieglu XVI. Fundar tres el matrimoniu del príncipe lao, Fa Ngum y una fía del rei jemer d'Angkor.
| ||||
|---|---|---|---|---|
| estáu desapaecíu | ||||
| Alministración | ||||
| Capital |
Luang Prabang (de 1354 a 1560) Vientián (de 1560 a 1707) | |||
| Forma de gobiernu | monarquía | |||
| Llingües oficiales | laosianu | |||
| Xeografía | ||||
| Coordenaes | 19°N 102°E / 19°N 102°E | |||
 | ||||
 | ||||
Historia
editarA mediaos del sieglu XIV, les tribus lao que s'asitiaren nel cursu mediu del Mekong algamaren un estáu más avanzáu d'organización política, dexando de llau'l so tradicional orde basáu en clanes. Esti fechu foi paralelu nel tiempu a un debilitamientu del Imperiu jemer, basáu na actual Camboya, polo cual l'aristocracia jemer trató de contener el poderíu de los lao.
Ante ello, el rei jemer d'Angkor, Jayavarman Paramesvara, casó a una de les sos fíes col príncipe lao, Fa Ngum, y ésti, dotáu yá d'una organización militar fuerte, aprovechó la situación pa unificar a les restantes tribus lao so la so égida y en 1353 llogró fundar el reinu independiente de Lang Xang, el Reinu del Millón d'Elefantes, y que la so capital atópase en Muong Swa, anguaño la ciudá de Luang Prabang.
Fa Ngum foi un gran líder guerreru que xunió los esvalixaos principaos de Laos, y bien de cutiu atopábase en guerra col reinu d'Annam (sector norte del actual Vietnam) y el reinu de Ayutthaya (centru y sur de l'actual Tailandia). El reinu adoptó como relixón el budismu theravada, por causa de ser ésta la relixón de los sos reis. Cuando Fa Ngum foi destituyíu en 1373, sustituyó-y el so fíu Samsenethai, qu'entamó'l reinu y consolidar.
El reinu de Lan Xang sostuvo grandes guerres contra Annam en 1478-1480, y nesa fecha la cayida de la capital del reinu, fueron el productu de les hostilidaes con Annam, sicasí, los anammeses fueron espulsaos del reinu darréu, y surdió un periodu de paz. Nel sieglu XVI diose la máxima espansión del reinu, cuando'l rei laosianu reclamó y ganó la corona de Chiang Mai, en venciendo a Siam en 1536.
Pero darréu, en 1571, los laosianos tuvieron una intensa guerra colos birmanus, periodu mientres el cual, la ciudá de Luang Prabang dexó de ser la capital del reinu al ser treslladada a la ciudá de Vientián. En 1574, el reinu foi destruyíu polos birmanos, y les guerres contra éstos nun acabaron sinón en 1621. Tres un periodu d'anarquía, el príncipe Souligna Vongsa aportó al tronu y llogró caltener la paz colos sos vecinos. Tres la muerte de Souligna Vongsa, en 1700, un sobrín so aportó al tronu con ayuda vietnamita.
Decadencia y división
editarLos parientes del rei nun toleraron la intervención vietnamita y surdieron graves guerres intestinas que remataron en 1707 cuando s'estableció un reinu laosianu separáu en Luang Prabang. Yera'l fin del Reinu de Lang Xang como estáu unificáu: Laos estremar nos estaos, de Luang Prabang, Champasak y Vieng Chan.
Les hostilidaes ente Siam, actual Tailandia y Vientián, acabaron na conquista de Vientián nel añu de 1778 y Luang Prabang viose forzáu a reconocer la soberanía siamesa. En 1828, Vientián trató d'asitiar el so independencia, lo que condució a que les fuercies siameses destruyeren por completu dichu reinu. De fechu los trés reinos laosinaos nun volvieron ser gobernaos conxuntamente sinón hasta 1893, pero esta vegada Laos quedaba convertíu nun protectoráu de Francia
Bibliografía
editar- Sarassawadee Ongsakul: History of Lan Na. Chiang Mai: Silkworm Books 2005. ISBN 974-9575-84-9.
Ver tamién
editarReferencies
editarEnllaces esternos
editar
