Limnoloxía
La limnoloxía (del Griegu λίμνη, límnē, "llagu" y λόγος, lógos, "estudiu") ye la caña de la ecoloxía qu'estudia los ecosistemes acuáticos continentales (llagos, llagunes, ríos, llamargues, marismes y estuarios), les interacciones ente los organismos acuáticos y el so ambiente, que determinen la so distribución y bayura en dichos ecosistemes. La limnoloxía nun foi considerada como ciencia hasta la publicación de L'orixe de les especies, de Charles Darwin, a mediaos del sieglu XIX[ensin referencies]. Nun principiu el términu limnoloxía cinxíase solo al estudiu de llagos y mases d'agua continental, hasta 1922[1] nel que l'Asociación Internacional de Limnoloxía incluyó a les agües epicontinentales.
Les mases d'agua continental son de gran importancia pal ser humanu, una y bones munches son fonte de recursos básicos pa la economía (agua potable, alimentu,...) o desempeñen un papel (depuración d'agües). Esto amás tiense que compatibilizar cola convivencia d'especies de flora y fauna que subsisten nel mediu, o dependen d'él. Por estes razones la limnoloxía convirtióse nuna ciencia más importante, necesaria pa la xestión y caltenimientu de los medios acuáticos.
Escueles
editarNa limnoloxía moderna pueden reconocese dos escueles.
Escuela europea
editarLa so primer figura importante foi'l suizu François-Alphonse Forel (1841-1912), consideráu'l padre de la limnoloxía moderna, concentra'l so estudiu nel llagu Lemán (Suiza). Considera que ye una ciencia qu'integra distintes disciplines. En 1892 publica'l so primer estudiu sobre la xeoloxía del llagu Lemán (carauterístiques físicu-químiques) y organismos qu'habiten nel llagu. Einar Naumann (1891-1974) estudió los llagos oligotróficos de Suecia (llagos bien fondos, probes en nutrientes, agües fríes a bien so desenvolvimientu del fitoplancton, agües bien tresparentes). August Thienemann (1882-1960), alemán estudió los llagos mesotróficos y eutróficos d'Europa Central. Menos fondos y más templaos, con más nutrientes, tresparencia menor.
Esa diferencia ente llagos oligotróficos del norte y llagos meso-eutróficos del sur lleva a la limnoloxía rexonal (qu'anguaño yá nun tien sentíu por cuenta de la alteración de los ecosistemes naturales que reciben gran cantidá de nutrientes y tresfórmense en eutróficos independientemente del so orixe a problema bien grave qu'afecta a tol mundu, non yá a Europa).
En 1922 fúndase la Sociedá Internacional de Limnoloxía. A partir d'esta fecha celebren congresos añales que les sos actes publicar.
Escuela americana
editarEl naturalista Stephen Alfred Forbes (1844-1930) decantar polos llagos maraviáu pola rellación funcional que representaben. En 1887 publica The lake as a microcosm. Nél describe'l llagu como un microcosmo, una unidá sistémica n'equilibriu dinámicu condicionáu polos intereses de cada organismu na so llucha pola vida, gobernáu pola seleición natural.
Chance Juday estudió los llagos de Wisconsin y el llagu Mendota. Una de les sos conclusiones alcanzaes ye qu'esiste un equilibriu dinámicu basáu en que la entrada d'enerxía y materiales permediar col gastu y la salida.
G.Y. Hutchinson foi'l responsable de la formación de grandes limnólogos y ecólogos estauxunidenses. Tratáu de limnoloxía en 4 volumes centraos sobremanera nos llagos (xeoloxía, físicu–química y bioloxía).
Raymond Lindemen centrar nel estudiu d'un llagu y defendió la teoría de Forbes del equilibriu dinámicu.
En 1936 constitúyese la Sociedá Americana de Limnoloxía que depués se convierte na Sociedá Americana de Limnoloxía y Oceanografía. Publicar una revista de limnoloxía y oceanografía.
La limnoloxía n'España
editarNun principiu Europa diba a la cabeza, pero tres la Segunda Guerra Mundial, Estaos Xuníos supéra-y n'investigaciones, publicaciones y cantidá de limnólogos. N'España tarda n'asitiase la disciplina. Destaquen dos personalidad nel campu de la hidrobioloxía (bioloxía d'agües duces): Celso Arévalo y Luis Pardo. Arévalo na primer década del sieglu XX funda'l Llaboratoriu Nacional de Hidrobioloxía en Valencia. Centrar nel estudiu de les llagunes. Pardo foi discípulu de Arévalo escontra los años 1920-1930 y publicó trabayos divulgativos sobre les agües duces.
Nos años 1950 Ramón Margalef (ecoloxía, limnoloxía, oceanografía) estudia ecoloxía acuática polo xeneral. Tamién estudia hipótesis d'ecoloxía xeneral. Ye reconocíu internacionalmente. Arriendes de Margalef surden munchos discípulos, estudiantes de la Universidá de Barcelona.
En 1981, un grupu d'estudiosos de l'agua, formaron l'Asociación Española de Hidrobioloxía, intentando arrexuntar a tolos comenenciudos españoles en Limnoloxía y los ecosistemes acuáticos. Sicasí, un par d'años dempués, camudó'l nome pol d'Asociación Española de Limnoloxía. Darréu, en 2006 camudó'l nome a Asociación Ibérica de Limnoloxía, col fin d'axuntar los comenenciudos tanto españoles como portugueses ya iberoamericanos na Limnoloxía.
Organizaciones
editar- American Society of Limnology and Oceanography
- Asociación Ibérica de Limnoloxía
- Australian Society for Limnology
- European Society of Limnology and Oceanography
- Society of Limnology
- Italian Association for Oceanology and Limnology (AIOL)
- Sociedá de Limnoloxía Xaponesa *
International Society of Limnology
- Brazilian Society of Limnology
- New Zealand freshwater Sciences society
- Southern African Society of Aquatic Scientists
- Balaton Limnological Research Institute
- Polish Limnological Society
- Society for Freshwater Science (formarlmente North American Benthological Society)
- Seición Limnoloxía, Facultá de Ciencies, Universidá de la República, Uruguái
- [1]
Ver tamién
editarEnllaces esternos
editar- ↑ Eloísa Colmenar. «Un termómetru pa enaguar».
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Limnoloxía.
