Wikipedia

Llingües d'Angola

Les llingües d'Angola son predominantemente llingües bantús y el portugués, con una pequeña minoría de falantes de !kung y khoe. Cerca de 39 llingües son falaes n'Angola.[1]

Angola

Llingües europees

editar
 
Dialeutos africanos del portugués.

El portugués ye l'únicu idioma oficial. Por cuenta de los mecanismos culturales, sociales y políticos que se remonten a la historia colonial, la cantidá de falantes nativos de portugués ye grande y ta creciendo.[2] Un estudiu de 2012 del Institutu Nacional d'Estadística d'Angola atopó que'l portugués ye la llingua materna del 39% de la población.[1][3] Fálase como un segundu idioma por munchos más en tol país, y les xeneraciones urbanes más nueves tán moviéndose escontra l'usu dominante o esclusivu del portugués. El censu de población de 2014 atopó qu'alredor del 71% de los casi 25,8 millones d'habitantes d'Angola falen portugués en casa.[4][5][6][7]

Nes zones urbanes, el 85% de la población declaró falar portugués nel llar nel censu de 2014, frente al 49% nes zones rurales.[6] El portugués foi rápido adoptáu polos angoleños a mediaos del sieglu XX como una llingua franca ente los diversos grupos étnicos. Dempués de la Guerra civil angolana, munches persones camudar a les ciudaes onde aprendieron portugués. Cuando tornaron al campu, más persones falaben portugués como primer idioma. La variante del idioma portugués utilizáu n'Angola conozse como Portugués angoleñu. Fonéticamente, esta variante tien delles carauterístiques notables.[8] En dellos aspeutos, el portugués angoleñu asemeyar al d'un pidgin.[9]

Sicasí, na Provincia de Cabinda, encaxáu ente dos países de fala francesa - la República Democrática d'El Congu y la República del Congo - munches persones falen francés a un nivel equivalente o meyor que portugués. Ello ye que de la población alfabetizada, el 90 per cientu fala francés, ente que el 10 per cientu fala portugués.[10] Amás, los angoleños Bakongo que fueron exiliaos na República Democrática d'El Congu polo xeneral falen meyor francés y lingala que portugués y kikongo.[1]

Los africanos occidentales falen inglés o francés y les sos llingües africanes natives y xeneralmente aprienden siquier daqué de portugués. La llingua estranxera más conocida polos angoleños ye l'inglés, pero ente los Bakongo (nel noroeste y Cabinda) el francés suel ser más importante. L'inglés llueu va ser una asignatura obligatoria nes escueles angoleñes. Antes riquíase'l francés como una materia electivo, pero yá nun ye obligatoriu.[11]

L'idioma español ye faláu tamién de forma bien alcontrada principalmente na ciudá de Luena pola presencia del exércitu cubanu.

Llingües africanes

editar
 
Mapa étnicu d'Angola en 1970.

Considérase que tolos idiomes nativos d'Angola son llingües nacionales. Dempués de la independencia, el gobiernu dixo qu'escoyería seis pa desenvolvese como llinguaxes lliterarios. Los seis idiomes varien ente los pronunciamientos del gobiernu, pero comúnmente inclúyense Umbundu, Kimbundu, Kikongo (presumiblemente el Fiote de Cabinda), Chokwe, Kwanyama, y Ganguela (nunca definíu claramente, pue ser Nyemba, Luchazi, o indetermináu).[12][13] La radio angoleña tresmite en catorce idiomes nacionales "principales": Bangala, Chokwe, Fiote, Herero, Kikongo, Kimbundu, Kwanyama, Lunda, Ngangela, Ngoya, Nyaneka, Llingües oshiwambo, Songo, Umbundu.[14] Dalgunos de los idiomes nacionales utilizar nes escueles angoleñes, incluyida la provisión de material didáctico, como llibros, pero hai escasez de maestros.[6]

Umbundu ye l'idioma bantú más faláu, faláu nativamente por aproximao'l 23 per cientu de la población, aproximao 5,9 millones. Fálase principalmente nel centru y sur del país.[6] Kimbundu falar en Provincia de Luanda y provincies axacentes. Kikongo falar nel noroeste, incluyíu'l exclave de Cabinda.[15] Aproximao'l 8.24% de los angoleños usen Kikongo. Falar de Fiote nun 2.9%, principalmente en Cabinda.[6]

Los habitantes de San falen idiomes de dos families, el !Kung y Khoe, anque solo unos pocos cientos falen lo último. La mayoría de los san fuxeron a Sudáfrica dempués del final de la guerra civil. El estinguíu idioma kwadi pue tar rellacionáu de forma alloñada con Khoe, y el kwisi ​​ye dafechu desconocíu; los sos falantes nun yeren nin khoisan nin bantús.[16]

Llingües asiátiques

editar

Un númberu (bien pequeñu) d'angoleños d'ascendencia libanesa falen árabe libanés y/o francés. Debíu al aumentu de les rellaciones ente Angola y China, agora hai una comunidá china d'unos 300.000 que falen idioma chinu.[17]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Angola Ethnologue
  2. ↑ Mientres el colonialismu tardíu, 1962-1975, cuando tolos angoleños yeren consideraos ciudadanos portugueses colos mesmos derechos, munches families negres de clase media de les ciudaes negar a enseñar a los sos fíos idiomes maternos, de cuenta que pudieren competir colos blancos, falando en portugués de la mesma manera.
  3. ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-07-21.
  4. ↑ «População d'Angola sobe pa mais de 25,7 milhões de pessoas». Dinheiro Dixital. Consultáu'l 26 de mayu de 2016.
  5. ↑ «Ente vos de 1ª y vos de 2ª já somos mais de 25,7 milhões». Folha 8. Consultáu'l 26 de mayu de 2016.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 «Angola: português é falado por 71,15% d'angolanos». Observatório da Língua Portuguesa. Consultáu'l 30 de marzu de 2016.
  7. ↑ «Quantos falantes de português existem?». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-02. Consultáu'l 21 de febreru de 2016.
  8. ↑ Clavis Prophetarum. «Da situação da língua portuguesa em Angola». Consultáu'l 26 d'ochobre de 2016.
  9. ↑ Portuguese language in Angola: lusu-creoles' missing link? John M. Lipski
  10. ↑ Pike, John. «Cabinda». Consultáu'l 21 de xunetu de 2017.
  11. ↑ «In Angola, Education Ministry Aims to Expand Teaching of English» (28 d'abril de 2008). Consultáu'l 26 d'ochobre de 2016.
  12. ↑ «Serviços Culturais da Embaixada d'Angola em Portugal». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-01-20. Consultáu'l 21 de xunetu de 2017.
  13. ↑ Angola Harmonização das línguas bantu enzancada pulga fonética y grafia
  14. ↑ «Rádio N'Gola Yetu». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-11-12.
  15. ↑ Plantía:ELL2
  16. ↑ Matthias Brenzinger, 1992. Language death: factual and theoretical explorations with special reference to East Africa, p. 367.
  17. ↑ «The Benguela Railway 2012, Part 1». Consultáu'l 21 de xunetu de 2017.

Enllaces esternos

editar



Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Llingües_d%27Angola&oldid=4258475»