Llingües de Nueva Bretaña occidental y Rossel
Les llingües de Nueva Bretaña occidental y Rossel son una familia llingüística propuesta qu'arrexunta a delles llingües papúes que primeramente s'habíen consideráu llingües aisllaes, falaes en Nueva Bretaña como'l anêm o'l pele-ata y en Isla Rossel como'l yélî dnye.
Llingües de Nueva Bretaña occidental y Rossel | ||
---|---|---|
Distribución xeográfica | Nueva Bretaña, Is. Rossel | |
Países | Papúa Nueva Guinea | |
Filiación xenética |
familia de llingües dientro de les llingües papúes | |
Subdivisiones |
? Anêm ? Ata ? Yélî Dnye | |
Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||
[editar datos en Wikidata] |
Estes llingües fueren clasificaes como llingües papúes orientales por Stephen Wurm, pero esti últimu grupu filoxenéticu nun paez sostenible como un tou y foi abandonáu darréu por otres clasificaciones posteriores. Malcolm Ross (2005) foi'l primeru en definir a les llingües de Nueva Bretaña occidental y Rossel como grupu filoxenéticu sobre la base de ciertes similaridades nos pronomes.
Descripción llingüística
editarPronomes
editarLa evidencia pal grupu Nueva Bretaña occidental-Yele provién de les formes de los pronomes personales. Cada llingua tien dos xuegos de pronomes, y dambos conxuntos amuesen correspondencia nos trés llingües. Les formes amosaes son los pronomes llibres y los prefixos de suxetu pal anêm y el pele-ata, y les formes llibre y posesivu pal yélî dnye. El anêm y el pele-ata estremen ente una forma inclusiva y otra esclusiva pa 'nós'. Amás el yélî dnye tien formes de númberu dual, que nun se recueyen de siguío:
Anêm yo ue, a- excl. mɯn, mɯ- incl. el mioŋ, – tu nin, nɯ- vós –, ŋɯ- él –, o- ellos –, i- ella –, i-
Ata yo eni, a- excl. neɣi, ta- incl. ŋyŋy, – tu nini, na- vós ŋiŋi, ŋa- él anu, o- ellos aneʔi, i- ella ani, i-
Yélî yo ɳə, a nós ɳ͡mo, ɳ͡mɨ tu nin, N- vós n͡mo, n͡me él –, o ellos –, ji
Ver tamién
editarReferencies
editarBibliografía
editar- Structural Phylogenetics and the Reconstruction of Ancient Language History. Michael Dunn, Angela Terrill, Ger Reesink, Robert A. Foley, Stephen C. Levinson. Science magacín, 23 Sept. 2005, vol. 309, p 2072.
- Malcolm Ross (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages." In: Andrew Pawley, Robert Attenborough, Robin Hide and Jack Golson, eds, Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples, 15-66. Canberra: Pacific Linguistics.