Cúmulu abiertu M67
M67 (tamién conocíu como NGC 2682) ye un cúmulu abiertu asitiáu na constelación de Cáncer. El so tipu trumpler ye II,2,r (según Glyn Jones), II,2,m (según el Sky Catalog del 2000), o II,3,r (según Götz).
| M67 | ||
|---|---|---|
.jpg) | ||
| Datos d'observación (Dómina J2000.0) | ||
| Tipu | I,2,r o II,2,m, según les fontes | |
| Ascensión reuta | 08h 51m 18s | |
| Declinación | +11° 48' 0" | |
| Distancia | 2700 a.l. (828 Pc) | |
| Magnitú aparente (V) | 6.1 | |
| Tamañu aparente (V) | 30,0' | |
| Constelación | Cáncer | |
| Carauterístiques físiques | ||
| Radiu | 10 a.l. | |
| Edá estimada | 3200 millones d'años | |
| Númberu d'estrelles | ~500 | |
| Otres designaciones | ||
| NGC 2682 | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descubiertu por Johann Gottfried Koehler nuna fecha anterior a 1779, ye unu de los cúmulos estelares abiertos más antiguos que se conocen. Les sos estrelles tienen una edá del mesmu orde que'l nuesu sistema solar (4000-7000 millones d'años), polo que ye oxetu d'estudiu de científicos nel campu d'evolución estelar.
La so magnitú conxunta en banda B (filtru azul) ye igual a la 7.6, la magnitú en banda V (filtru verde) ye igual a la 6.9.
De la so velocidá radial, 32.30 km/s, deduzse que s'alloña de la Tierra a 116 280 km/h: esta velocidá ta aniciada pola combinación de la so velocidá orbital alredor del nucleu de la Vía Lláctea, amás de la velocidá propia del Sol y de la Tierra.
M67 tien aproximao 500 componentes. Contién 11 estrelles xigantes de tipu espectral K con magnitú absoluta ente +0.5 y +1.5, según delles estrelles na zona más azul de la secuencia principal, la más brillosa d'elles de tipu espectral B8 o B9. Tamién tien 200 nanes blanques y 100 estrelles asemeyaes al nuesu sol. La magnitú aparente de les sos estrelles más brilloses ye alredor de 10ª.
Debíu al altu númberu d'estrelles, de tipos tan distintos, foi estudiáu intensamente: Shapley (1917) realizó los primeros trabayos sobre los sos colores y magnitúes, Barnard (1931) midió la posición de los sos principales componentes (pa determinar los sos movimientos propios), Popper (1954) los espectros de les sos brilloses estrelles, ente que Johnson y Sandage (1955) ellaboraron el primer diagrama HR precisu d'alredor de 500 estrelles, afayando la so elevada edá y el so estáu tan evolucionáu.
Hasta la fecha (2006) afayáronse la presencia de 25 fontes de rayos X nel cúmulu, la mayoría d'elles estrelles binaries interactuantes (presumiblemente del tipu RS CVn), con periodos orbitales de 10 díes o menos.
Na so parte sur, práuticamente na zona occidental, apaez un pequeñu agrupamientu de nueve estrellitas conocíu como Dipper: tien forma de pequeña cometa cola cola curvada; una de les sos estrelles componentes ye la variable S 999.
Contién bastantes variables del tipu binaria eclipsante y binaria espectroscópica; dalgunes d'estes estrelles, fácilmente visibles pa telescopios d'aficionáu dotáu de cámara CCD son:
- AH Cnc: de magnitú 13.33, ye una binaria del tipu UW UMa afayada en 1960; el so periodu ye igual a 0.360452 díes, la so amplitúes próxima a 0.40 magnitúes.
- EV Cnc: de magnitú 12.78, tamién ye una binaria de tipu UW UMa; afayóse en 1991, tien un periodu igual a 0.44144 díes y una amplitú igual a 0.18 magnitúes.
- AG Cnc: con magnitú 13.77 presenta un periodu igual a 2.84 díes y una amplitú de 0.20 magnitúes.
- S 999: de magnitú 12.60 ye una variable de llargu periodu (9.2 díes) que presenta una amplitú fotométrica igual a 0.07 magnitúes; ta asitiada na parte norte del Dipper.
- S 1063: tamién conocida como NSV 4274, ye un astru de magnitú 13.79 con un periodu de variación bien llargu, entendíu ente los 17 y 18 díes (hasta l'añu 2006 nun ta bien determináu), con una amplitú de 0.18 magnitúes.
- YE Cnc: con magnitú 11.19 ye una de les más brilloses del cúmulu; tratar d'una estrella del tipu blue straggler (errante azul) que resulta ser tamién una variable eclipsante con un periodu igual a 1.0677978 díes.
En 2004 publicóse un estudiu[1]del cúmulu nel que se midieron les magnitúes de les sos estrelles con una precisión de diezmilésimes de magnitú: (0.0001 magnitú).
Referencies
editar- A New General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars, J. L. Y. Dreyer (1888).
- Studies based on the colors and magnitúes in stellar clusters. I, II, III"", H. Shapley, Astrophys. J., 45, 118-141 (1917).
- Micrometric measures of star clusters, Y. Y. Barnard, Publications of the Yerkes Observatory, vol. 6, p. 1-106 (1931).
- Spectral types of some of the brighter stars in the cluster M 67, D. Popper, Astron. J., 59, 445 (1954).
- The galactic cluster M67 and its significance for stellar evolution, Johnson, H. L.; Sandage, A. R., Astrophys. J. 121, 616 (1955).
- A high relative precision colour-magnitude diagram of M67, Eric L. Sandquist, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Volume 347, Issue 1, pp. 101-118, (2004).
- Variables en M67. Francisco A. Violat Bordonau (xunu de 2006). Web Casanchi.
Enllaces esternos
editar- M67 en SEDS (n'inglés)
- M67 en SEDS - Astroseti (traducción a español)
- Bibliografía y datos téunicos de M67
Coordenaes: 
8h 51m 18s, 11° 48′ 0″
Datos: Q13997
Multimedia: Messier 67
