La metalistería son les téuniques y artes pa producir y conformar metales na fabricación d'oxetos utilitarios, artísticos o decorativos. Esti oficiu entiende les téuniques de fundíu y llabráu que se realicen con metales preciosos como la plata y l'oru, como col restu de los metales. Inclúi a la ferrería, orfebrería y xoyería.

La metalistería foi bien importante nel desenvolvimientu de la humanidá. Por casu nel estudiu de la hestoria denominar de manera especial les dómines en que l'home foi apoderando la producción y el trabayáu de diversos metales (Edá del Cobre, Edá del Bronce y Edá del Fierro).

Téuniques de conformáu

editar

Probablemente la téunica más antigua de conformáu de metales ye l'esmartelláu. Envalórase qu'escontra'l 2500 e. C. empezar a utilizar l'arramáu de metal fundíu en moldes. Darréu utilizáronse téuniques de retorcigañáu, pegáu con remaches, soldadura.

Historia

editar
 
Estauína de bronce topada en Horoztepe (Turquía)

El cobre ye unu de los pocos metales que pueden atopase na naturaleza n'estáu "nativu", esto ye, ensin combinar con otros elementos. Por ello foi unu de los primeros en ser utilizáu pol ser humanu.[1] Los otros metales nativos son l'oru, el platín, la plata y el fierro proveniente de meteoritos.

Como l'oru y la plata fabricábense yá dende la prehistoria,[2] instrumentos bien variaos como vasíes, pieces d'adornu, xoyes, monedes y estatues siguiendo l'estilu, la ornamentación y el gustu propios de la dómina y de la nación que los ellabora, como puede reparase percorriendo les principales civilizaciones.

Les téuniques emplegaes nel trabayu del oru fueron bien sencielles al entamu. El esmartelláu en fríu apurría llámines y filos que podíen adoptar formes distintes. Darréu, pero entá nuna dómina temprana, utilizáronse'l calecíu y la fusión. Les meyores téuniques supunxeron una diversificación de les formes.

El cobre trabayar nel antiguu Exiptu y el so usu foi bien espublizáu n'Europa mientres los sieglos XVII–XVIII, especialmente pa fabricar enseres domésticos. Na antigua Grecia usáronse'l bronce y el latón. Ente que mientres la Edá Media fabricáronse platos y jarras de peltre. A partir del sieglu XVI, popularizóse l'usu del fierro forxáu pa fabricar reja y balaustraes decoratives.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ANDREWS, Michael (1992). La nacencia d'Europa. Planeta/RTVE. ISBN 84-320-5955-2. Capítulu 3.
  2. «Esposición 'Oru & Plata' sobre orfebrería na antigüedá hispana». La Voz Llibre (23 de xunu de 2010). Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.