Monte Perdido
Monte Perdíu (n'aragonés: As Trés Serols) ye'l macizu caliar más altu d'Europa. El so picu más eleváu ye'l Monte Perdíu con una altitú de 3.355 metros sobre'l nivel del mar.
| Monte Perdido | |
|---|---|
| monte | |
 | |
| Situación | |
| País |  España |
| Autonomía |  Aragón |
| Cordal | Pirineos |
| Coordenaes | 42°40′26″N 0°02′00″E / 42.6739°N 0.0333°E |
  Monte Perdido Monte Perdido (España) | |
| Datos | |
| Altitú | 3355 m |
| Prominencia | 973 m[1] |
| Materiales | caliar |
| Fechos importantes | |
| Primer ascensu | 7 agostu 1802 - |
 | |
Ta asitiáu al norte de la provincia d'Huesca, nel parque nacional de Ordesa y Monte Perdíu dientro de l'aguada sur del Pirinéu central, na comunidá autónoma d'Aragón, España.
Descripción
editarEl macizu de Monte Perdíu, conocíu por Les Trés Sorores o Treserols, compónse los Picos de Monte Perdíu (3.355 m), Cilindru (3.328 m) y Añisclo (3.263 m) llamáu tamién, esti postreru, Soum de Ramond, dedicáu al pireneísta Louis Ramond de Carbonnières, unu de los primeros esploradores y espertos del altu monte pirenaicu. Nesti sector atópense 22 visos de más de 3.000 m.
El macizu de Monte Perdíu forma parte del Parque nacional de Ordesa y Monte Perdíu, constituyíu de la mesma por cuatro valles d'estraordinaria guapura: Ordesa al suroeste, Añisclo al sur, Escuaín al surestete y Pineta al este. Parte del macizu internase al norte en territoriu francés, formando parte del Parc National des Pyrénées, destacando'l Valle y Circu de Gavarnie, otru impresionante circu glaciar que na so cabecera tien la cascada más alta d'Europa, con más de 400 metros de cayida vertical. Monte Perdíu ye'l picu de la izquierda y el de la derecha ye'l Cilindru (vistu dende'l norte).
Na cara norte del Monte Perdíu tópase unu de los pocos glaciares que siguen esistiendo nel Pirinéu, anque en lentu pero continuu retrocesu. Trátase d'una llingua con muncha rimada, que tien un frente d'unos 750 metros y va dende los 2.700 a los 3.250 metros d'altor.
Ente los montañeros, Monte Perdíu gocia d'una gran popularidá por cuenta de que ye un tresmil relativamente bono d'acometer. La vía normal d'ascensión efectúase al traviés del abellugu de Góriz (2.160 m), onde ye habitual pernoctar, y la canal de "la escupidera", unu de los puntos negros del Pirinéu onde se mató muncha xente intentando algamar el visu.
Esti macizu ta incluyíu dientro de la Reserva de la biosfera Ordesa-Viñamala declarada pola Unesco en 1997.
Historia
editarRamond de Carbonières foi unu de los primeros n'estudiar los Pirineos y precursor de la conquista del Monte Perdíu desque lu identificara en 1787 dende'l cume del Midi de Bigorre (nel Pirinéu francés). A partir de 1796 conságrase como profesor d'Historia natural na nueva Escuela Central de Tarbes.[2] Los sos cursos atopen darréu un gran ésitu. Como un especialista en Botánica y en Xeoloxía de los Pirineos centrales, ponse, en 1797, a proyeutar lo que tanto deseyara: algamar el visu del Monte Perdíu pa saldar el discutiniu que teníen Dolomieu y Lapeyrouse sobre la edá primitiva de los caliares de la cadena central.
La espedición, qu'entendía a quince persones como Picot de Lapeyrouse y munchos de los alumnos de Ramond, topen numberosos fósiles, mas nun algamen la cume. La minuta de l'ascensión apaez en 1797 col títulu de Voyage au Mont-Perdu et dans la partie adjacente des Hautes-Pyrénées. El 7 de setiembre de 1797 de 1797, acompañáu de los sos alumnos como Charles-F. Brisseau de Mirbel (1776-1854), Ramond de Carbonnières intenta xubir una segunda vegada. L'alministrador y forestador Étienne-François Dralet (1760-1844) participa nesta ascensión. Pero nun va ser hasta 1802 cuando a la fin algamar. Para ello, llanza a los guíes Rondo y Laurens, acompañaos d'un pastor de Pineta, escontra'l cume. El 10 d'agostu de 1802, cuatro díes dempués de la conquista del Monte Perdíu por estos trés homes, pagaos por Carbonières, ésti repite'l percorríu.[3] Ramond rellata la so espedición nel Journal de Mines, lo que-y valdrá un reconocencia de los científicos de la so dómina.
La flora y la vexetación
editarEl fechu de ser el macizu caliar más altu d'Europa fai que tenga tamién una flora bien singular. De les cerca de 3500 especies de plantes vasculares que podemos atopar nel Pirinéu, apenes 150 son capaces de superar los 3000 m d'altitú, y delles 95 fueron alcontraes nos 34 "tresmiles" del Macizu de Monte Perdíu y cercaníes. Namái los trés puntes de los Gabietos axunten a mediu centenar d'elles.
Sicasí, tenemos de destacar que non toes los visos tienen les mesmes plantes, y namái un puñáu repitinse, como Saxifraga pubescens, Saxifraga oppositifolia, Androsace ciliata, Linaria alpina alpina, Minuartia cerastiifolia o Pritzelago alpina alpina, por citar namái les más comunes.
Patrimoniu de la Humanidá
editar«Pirineos - Monte Perdíu» ye un sitiu Patrimoniu de la Humanidá dende l'añu 1997, con ampliación nel 1999. Afecta, en Francia, al departamentu de Altos Pirineos, y n'España, a los conceyos de Torla-Ordesa, Fanlo, Tella-Ensin, Puértolas, Bielsa, y Broto, toos ellos na provincia d'Huesca.
Ver tamién
editar- Glaciar del Monte Perdíu
Pueden llograse al traviés de la Web oficial de la flora y vexetación del Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdíu
Referencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://datos-geodesia.ign.es/Red_Geodesica/Hoja0146/014660.pdf.
- ↑ Le dictionnaire des Pyrénées, encyclopédie France-Espagne, sous la direction d'André Lévy, Ed. Privat, Toulouse, 1999.
- ↑ Montañas pirenaicas, de Jean-Louis Peres, Agustín Faus, Jean Ubiergo, Ed. Editorial Juventud, S.A., 1976.
Datos: Q215662
Multimedia: Monte Perdido
