Nambroca
Nambroca ye un conceyu español de la provincia de Toledo, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.
Nambroca | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella-La Mancha | ||
Provincia | provincia de Toledo | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcaldesa de Nambroca (es) | María Henar González Arranz | ||
Nome oficial | Nambroca (es)[1] | ||
Códigu postal |
45190 y 45191 | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 39°47′40″N 3°56′34″W / 39.794444444444°N 3.9427777777778°O | ||
Superficie | 82 km² | ||
Altitú | 672 m | ||
Llenda con | Toledo, Almonacid de Toledo, Ajofrín, Burguillos de Toledo, Chueca y Villaminaya | ||
Demografía | |||
Población |
5151 hab. (2023) - 2439 homes (2019) - 2293 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0% de provincia de Toledo | ||
Densidá | 62,82 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
nambroca.es | |||
Toponimia
editarEl términu "Nambroca" ye probable que se derive d'una voz prerromana col sufixu axetival denominativo -ko, esistente en vascu, interpretación que se basa nes variantes qu'apaecen nel sieglu XII onde s'indica como Nonnoco y Nomnocha.[2] Acordies con ello'l so orixe basar nun antropónimu antiguu, probablemente vascu, dueñu o repoblador,qu'emprestaría'l so nome al llugar. Otra hipótesis indica que'l nome taría rellacionáu cola orografía del terrén.
Xeografía
editarEl conceyu asítiase «al S. de la cap.»[3] na contorna de Montes de Toledo. Atiesta colos términos municipales de Toledo al norte, Almonacid de Toledo al este, Villaminaya y Chueca al sur y Ajofrín y Burguillos de Toledo al oeste, toos de Toledo.
Al sur de la llocalidá acolumbren una filera de pequeños montes que conformen la denomada Sierra de Nambroca, onde destaquen Cuetu Gordu con 838 msnm, Cerro Marica con 944 msnm y Oliva con 900 msnm.
Como interés xeográficu hai qu'añader qu'esta llocalidá ye'l conceyu español que más lloñe s'atopa de la mariña peninsular.
Historia
editarNun hai alcuerdu na so fundación, indicándose a finales del sieglu XVIII dos versiones al respeutu. Según una la so fundación sería árabe, ente que según la otra aniciaríase partir de dos barrios de Toledo.[4]
En 1146 apaez nun documentu pol cual Alfonsu VII da a Pedro Gilbert, Mazdalquez, una aldega despoblada cercana a Nambroca: «illam uillulam manera desertam dictam Mazdalquez, sitam iuxta nonnoco».[5] En 1187 apaez citada «Nambroca cum pertennitiis suis»[6] nun documente nel que'l maestre de la Orde de Calatrava llogra una bulda pontificia de confirmación de les sos posesiones. En 1399, al señalar Enrique III les cantidaes que los pueblos de Toledo y Madrid han de pagar, apaez como Nanbroca.[7]
A finales de 1836 entró una partida carlista a la población resaltándose'l valor d'unu de los sos vecinos, el ciruxanu Coloráu, que al intentar tomar la so casa, ensin más ayuda qu'un rapazu de 12 años, recibir a tiros y dando vives a la Constitución y a la Reina. Mancando a dellos de gravedá, consiguió que se retiraren, pero más tarde amburáron-y la casa, víendosele envueltu ente fumu y llapaes. A pesar d'ello, poques hores dempués taba en Toledo curiando de los sos enfermos como si nada asocediera.[3]
A mediaos del sieglu XIX tenía 156 cases, una escuela dotada con 1500 reales a la que asitían 68 neños y otra privada con 50 neñes. El presupuestu municipal xubía a 14.777 reales.[3]
Alministración
editarLlexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | Mariano Alonso Revenga | UCD |
1983-1987 | Raúl Marcos Pantoja | PSOE |
1987-1991 | Raúl Marcos Pantoja | PSOE |
1991-1995 | Carlos Pérez Carro | PP |
1995-1999 | Carlos Pérez Carro | PP |
1999-2003 | Román López Pérez | PSOE |
2003-2007 | Carlos Pérez Carro | PP |
2007-2011 | Román López Pérez | PSOE |
2011-2015 | Henar González Arranz | PP |
2015-2019 | Víctor Gregorio Botica García | PSOE |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
Demografía
editarNa siguiente tabla amuésase la evolución del númberu d'habitantes ente 1996 y 2016 según datos del INE.
1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2,342 | 2,508 | 2,539 | 2,603 | 2,693 | 2,794 | 2,818 | 2,876 | 2,898 | 3,838 | 4,121 | 4,298 | 4,257 | 4,386 | 4,442 | 4,524 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
NOTA: La cifra de 1996 ta referida a 1 de mayu y el restu a 1 de xineru.
Gráfica d'evolución demográfica de Nambroca ente 1900 y 2015 |
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia |
Monumentos
editar- Ermita del Cristu de les Agües: del sieglu XVII.
Fiestes
editar- 2 de febreru: la Candelaria.
- Pasaos 50 díes del Domingu de Resurreición: Santísimu Cristu de les Agües.
- 16 de xunetu: Virxe del Carmen.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ García Sánchez, Jairo Javier (Toledo, 2004). Toponimia mayor de la provincia de Toledo (zones central y oriental). Institutu provincial d'investigaciones y estudios toledanos. páx. 244, ISBN 84-95432-05-6.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Madoz, Pascual (Madrid, 1846-1850). Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar. Establecimientu tipográficu de P. Madoz y L. Sagasti. Volume XII, páx. 24.
- ↑ «Turismu provincial y unidá de desenvolvimientu llocal». Consultáu'l 20 de marzu de 2012.
- ↑ Archivu Históricu Nacional, Órdenes Militares, carp. 455, doc. 3, orig.
- ↑ Citáu na obra editaen en Madrid en 1761, páx. 23, Bullarium ordinis militiae de Calatrava d'Ignacio José d'Ortega y Cotes, Juan Francisco Álvarez de Baquedano y Pedro d'Ortega Zúñiga y Aranda
- ↑ Pérz Cabanos, Ángel (Madrid, 1932). Documento del Archivu Xeneral de la Villa de Madrid. Segunda serie, Tomu I. páx. 319.
Enllaces esternos
editar