Noni Lazaga

artista española

Noni Lazaga (1966Madrid) ye una artista multidisciplinar española. Comenenciuda na dualidá oriente-occidente desenvolvió la so carrera artística ya investigadora morando en distintos países como, Exiptu, Xapón, República Dominicana.[2]

Noni Lazaga
Vida
Nacimientu Madrid1966[1] (57/58 años)
Nacionalidá España
Estudios
Estudios Universidá Complutense de Madrid
Llingües falaes castellanu
Oficiu artista
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía y Trayeutoria

editar

Doctora en Belles Artes pola Universidá Complutense de Madrid en 2004, y llicenciada en pintura y grabáu na Facultá de BBAA de la UCM de Madrid nel añu 1989.[3][2]

Lazaga empezó la so carrera artística n'El Cairu onde moró (1989-92) con una beca del Ministeriu d'Esteriores español, investigando sobre estudios d'arte exipcio, llingua y caligrafía árabe.[4]

El so faceta didáctica llevar a exercer la enseñanza reglada y a dirixir talleres d'esperimentación na Comunidá de Madrid como'l tituláu "Arte y Esperimentación" empobináu a maestros d'Educación Primaria.[5]

Tres los sos estudios sobre l'espaciu y la caligrafía empezó a estudiar xaponés interesada pola caligrafía xaponesa y les rellaciones col arte astracto occidental. Treslladar a Xapón en 1994 con una beca de la JNTO xaponesa que-y dexó viaxar y afondar na cultura xaponesa. En 1998 trabayó mientres un añu en para'l Japanese Jett Programme exchange teaching na seición d'artes na llocalidá de Mino. (provincia de Gifu). Mientres la so estancia en Mino foi escoyida conxuntamente con otros artistes internacionales pa participar nel proyeutu Mino Paper Artist in Residence na washi non sato kaikan.[3]


D'aquella dómina y del contautu col papel xaponés (washi) surdieron numberoses obres artístiques pertenecientes a les series Oriccidente y Aida nin (al traviés) que fueron espuestes nel muséu del papel de Mino, Xapón y darréu en galeríes y feries (ARCU 2002, Galería Egam), ente otros.[3]

D'esta etapa xaponesa y les sos investigaciones nel campu del papel y la caligrafía surdieron dos publicaciones, una dedicada al papel xaponés o Washi, material que la so ellaboración foi reconocida pola Unesco en 2014 como Patrimoniu cultural intanxible. En dicha publicación Washi el papel xaponés Lazaga recoyó'l trabayu de los maestros papeleros de la zona de Mino como homenaxe a un trabayu aballador y cualitativo y punxo en valor la importancia de dichu material y el so significáu nel contestu xaponés a lo llargo de la so historia.[6]

La so segunda investigación sobre la caligrafía xaponesa y les sos rellaciones col arte astracto occidental llegó en forma de llibru en 2007 con La caligrafía japonesa: el so orixe y evolución y la so rellación col arte astracto occidental. Nél recoyó rigorosamente, la introducción del arte caligráfico dende China y el desenvolvimientu d'estilos propios en Xapón y lo que significó la caligrafía xaponesa de vanguardia a primeros del sieglu XX. Les rellaciones que dalgunos de los sos calígrafos tuvieron col arte occidental según l'interés qu'artistes occidentales como Tobey, Michaux, etc amosaron por esti arte.[7]

En 1999 Lazaga empezó a utilizar el papel y les fibres orientales como un mediu, y non solo como un soporte, dende'l cual llegaría a una esploración del espaciu al traviés del dibuxu espandíu. Sustituyó'l dibuxu y la llinia realizada con grafitu, pola llana y enfusóse na construcción d'espacios ya instalaciones nes que'l papel dio pasu al vaciu, siguiendo la llinia oriental de la plenitú del vacíu. A lo llargo de la so trayeutoria la so obra foise centrando nel estudiu del espaciu la so perceición y ocupación en rellación col ser humanu como elementu caligráficu en 3 dimensiones.[2]

En 2005 treslladar con una beca de la AECID a Santu Domingu (Rép. Dominicana) pa realizar llabores de xestión cultural nel Centru cultural d'España. Tres la so estancia na isla'l so trabayu va apigurar munches de les sos esperiencies reflexándose nes esposiciones que realiza a la so vuelta a España.[8]

Lazaga trabaya colo efímero y plantega les sos instalaciones pa ser habitaes y reinterpretadas polos visitantes de forma experiencial, trabayando sobre la testura del vacíu y el tracamundiu y barruntu escontra lo que se percibe y nun se ve. Nesa llinia destaca La casa del llaberintu esposición comisariada por Menene Gras nel CEART, 2015.[9]

En 2015 el so trabayu foi escoyíu pa representar el stand del Institutu Cervantes na Indian Art Fair y participar nel festival IGNITE d'arte y danza contemporánea de nueva Dehli nun proyeutu collaborativu col coreógrafu Abhilash Ningappa y la baillarina Rya Mandal.[10]

En rellación al ámbitu educativu y universitariu impartió conferencies n'universidaes ya instituciones: Universidá d'Alicante; Universidad Zaragoza; Casa Asia, Barcelona y Madrid; Facultá BBAA Cuenca; Facultá BBAA de Granada…[11][7]

Dende 2014 ye miembru de la comisión d'educación del IAC.[12]

La so obra ta presente museos y coleiciones: Col. Facultá de Belles Artes de Madrid. Fundación Juan March. Coleición Museo Postal y Telegráficu de Madrid. Institutu Cervantes d'El Cairu. Exiptu. Coleición Caxa Postal de Madrid. Coleición Museo del papel, Mino, Xapón. Coleición. Deustche Bank Madrid. Coleición Museo Palaciu del Vellosillo Ayllón Segovia. Facultá de Belles Artes de Madrid.

Como artista feminista formó parte de la xunta directiva de l'asociación Muyeres nes Artes Visuales.

Beques

editar

1989/92 Beca n'El Cairu. Ministeriu Español d'Asuntos Esteriores. Estudios d'arte exipcio y caligrafía árabe. Exiptu

1994 Beca en Tokiu. Estudios de cultura ya idioma xaponés. JNTO. Xapón

1998/99 Jett Programme exchange teaching. Gifu Prefecture.Xapón

1998 Artist in Residence. Mino. Xapón

2005/06 Beca de xestión cultural. Centru Cultural d'España, Rep. Dominicana. AECID

Esposiciones Individuales

editar

Nel añu 2015 realiza les esposiciones La casa del llaberintu. CEART en Fuenlabrada, Madrid; Suañar o nun suañar nel Institutu Cervantes de Nueva Dehli, India: y Ignite (festival of contemporary dance) Multiversos sincronizaos 2 nel Institutu Cervantes col coreógrafu y baillarín Abhilash Ningappa en Delhi, India.[13]

2013 To dream or not to dream en Protea Gallery San Diego. USA 2012. Proyeutu Hospitables 2. Hospital Univesitario Fundación Alcorcón, Madrid nel añu 2010. Proyeutu Hospitables 1. Hospital La Fuenfría. Cercedilla. Madrid.2009Proyeutu Suite sweet love. (coleutivu k.b.zones). Itinerancia AECID.[3]

Centru Culturales d'España n'Hondures, Costa Rica, Cartagena de Indias 2008, Proyeutu Suite sweet love. (coleutivu k.b.zones). Itinerancia AECID: Centru Culturales d'España en República Dominicana, Guatemala, El Salvador nel añu 2007. Nel añu 2002 realiza la esposición individual Secretos d'un mundu plegable na galería madrilana Galería Amparo Gámir. Al traviés na Galería Egam de Madrid. En 1998 na Galería Montalbán de Madrid.[9][14]

Mirada horizontal-mirada vertical. Art-space 201 Gallery Sapporo. Xapón nel añu 1995, Na Rede d'esposiciones del Institutu Cervantes. El Cairu 1990 Opera Gallery. El Cairu. Exiptu.[15]

Publicaciones

editar

2015 La Casa del Llaberintu. Coleición Ceart. Nº 53.

2014 Washi. El papel xaponés, 157 pp. Editorial Cla.[16]

2008 Suite Sweet Love. Nacencia del Surromanticismo. AECID.[17]

2007 La caligrafía japonesa. Origen evolución y rellación con los movimientos astractos occidentales. Ed. Hiperión.[18]

2002 Washi. El papel xaponés.142 pp. Ed. Cla.[19]

Referencies

editar
  1. «rexistru d'autoridaes BNE». Consultáu'l 5 xunetu 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Facultá de Belles Artes» (castellanu). Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «L'artista española Noni Lazaga espón en California» (10 d'abril de 2013). Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  4. País, Ediciones El títulu Entrevista | "Madrid ye una ciudá anestesiada" (19 de setiembre de 1996) (en castellanu). EL PAÍS. https://elpais.com/diario/1996/09/19/madrid/843132268_850215.html. Consultáu'l 19 de xunu de 2017. 
  5. «IAC | Resultaos del Cursu "Arte y Esperimentación", dirixíu por Noni Lazaga na seronda de 2016» (castellanu). Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  6. Mesa redonda “Washi: el papel xaponés”. Casa Asia. https://www.casaasia.es/actividad/detalle/213598-mesa-redonda-washi-el-papel-japones. Consultáu'l 19 de xunu de 2017. 
  7. 7,0 7,1 caligrafiar-xaponesa-orixe-evolucion-y-ecos-en-occidente Conferencia: “La caligrafía japonesa. Orixe, evolución y ecos n'Occidente”. Casa Asia. https://www.casaasia.es/actividad/detalle/209885-conferencia caligrafiar-xaponesa-orixe-evolucion-y-ecos-en-occidente. Consultáu'l 19 de xunu de 2017. 
  8. Mundinteractivos. «Ironía contra'l llau más amargosu del amor | elmundo.es». Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  9. 9,0 9,1 «La Calcografía. Galería d'arte y taller de grabáu en Salamanca». Archiváu dende l'orixinal, el 2020-08-09. Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  10. Radar, Art. «Six highlights from India Art Fair’s ‘Art Projects’ | Art Radar». Archiváu dende l'orixinal, el 2019-02-16. Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  11. Alicante, Secretaría Xeneral. Universidá de. «orientales.html CENTRO D'ESTUDIOS ORIENTALES». Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  12. «ARTE CONTEMPORANEU Y EDUCACIÓN. Conversaciones col IAC. - Fluyíu Rosa» (1 de xunetu de 2016). Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  13. (en castellanu) casa-del llaberintu/ NONI LAZAGA, “La casa del llaberintu”. Centru de Arte Tomás y Valiente. 2 d'avientu de 2015. http://ceartfuenlabrada.es/productu/noni-lazaga-la casa-del llaberintu/. Consultáu'l 19 de xunu de 2017. 
  14. «sonar-institutu-cervantes NUEVA DELHI. Noni Lazaga “Suañar o nun suañar” Institutu Cervantes» (inglés). Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  15. Lazaga, Noni (1996). Mirada horizontal, mirada vertical: Art-Space 201, Xapón, del 26 de payares al 3 d'avientu de 1996 (en xaponés). Ministeriu d'asuntos esteriores, Direición Xeneral de Rellaciones Culturales y Científiques. Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  16. Lazaga, Noni (2014). Washi: el papel xaponés. Cla. ISBN 9788496745872.
  17. Lazaga, Noni (2008). Site sweet love: nacencia del surromanticismo. AECID. ISBN 9788483470626.
  18. Lazaga, Noni (2007). La caligrafía japonesa. Hiperion. ISBN 9788475170725.
  19. Lazaga, Noni (2002). Washi: el papel xaponés. Cla. ISBN 9788489142565.

Enllaces esternos

editar