Northumbrio
El northumbrio foi un dialeutu del inglés antiguu faláu nel Reinu de Northumbria. Xunto col kéntico, el saxón occidental y el merciano, forma una de les subcategorías del inglés antiguu utilizada polos investigadores actuales.
Faláu en | |
---|---|
Faláu en | Reinu Xuníu |
Númberu de falantes | |
Datos | |
Familia | Anglian (en) |
Sistema d'escritura | alfabetu llatín |
Códigos | |
Esti dialeutu falar dende'l Humber, na actualidá en Inglaterra hasta'l Fiordu de Forth, n'Escocia. Mientres les invasiones viquingues del sieglu IX, Northumbria recibió la influencia de les llingües de los invasores viquingos.
Los testos n'anglosaxón más antiguos fueron escritos en northumbrio: son l'Himnu de Caedmon y el Cantar de la Muerte de Beda. Otres obres, incluyendo'l volume de les obres de Caedmon perdiéronse. Otros exemplos d'esti dialeutu son los fragmentos d'El Suañu de la Cruz grabaos con runes sobre la Cruz de Ruthwell. Tamién en nortumbrio atópense'l Leiden Riddle y les gloses nos Lindisfarne Gospels (mediaos del sieglu X).
La invasión viquinga forzó la división del dialeutu en dos. El nortumbrio meridional taba bien influyíu pol nórdicu ente que'l septentrional non yá caltenía un gran númberu de pallabres n'inglés antiguu (reemplazaes nel sur por pallabres nórdiques) sinón que tamién tuvo una gran influencia nel desenvolvimientu del inglés nel norte d'Inglaterra, especialmente nos dialeutu del nordeste d'Inglaterra y d'Escocia. La división norte-sur diose alredor del ríu Tees.
El Padrenuesu
editarExemplos de la lliteratura más antigua n'inglés inclúin la oración cristiana del Padrenuesu n'inglés antiguu de cerca del añu 650, que empieza con "Faeder ure, Thu the eart on heofonum,". Delles tradiciones de Northumbria y d'Escocia dicen /oːr ˈfeðər/ o /oːr ˈfɪðər/"padre'l nuesu" y [ðoː yːrt] "thou art".[1]
FADER USÆR ðo arðin heofnu
Sie gehalgad NOMA ÐIN.
Tocymeð RÍC ÐIN.
Sie WILLO ÐIN
el soæ is in heofne and in eorðo.
HLAF USERNE of'wistlic sel ús todæg,
and f'gef us SCYLDA USRA,
el soæ uoe f'gefon SCYLDGUM USUM.
And ne inlæd usih in costunge,
ah is in heofne and in eorðo.
Referencies
editar- ↑ Gray, Alasdair, The Book of Prefaces, Bloomsbury Publishing, London 2000 (2002 edition) ISBN 0-7475-5912-0