Inglaterra
Inglaterra[1] (inglés: England) ye'l país más grande (130 278[2] km²) ya pobláu de tolos países constituyentes (constituent country) del Reinu Xuníu de Gran Bretaña ya Irlanda del Norte, con una población de 53 012 456 hab. (2011)[3]. El so territoriu estiéndese peles dos terceres partes de la islla británica y fai frontera con Escocia ya con Gales y ta arrodiau pol mar del Norte, el mar d'Irlanda, l'océanu Atlánticu y la canal de la Mancha que lu coneuta col continente européu. La so capital ye Londres, la cuala ye la ciudá más poblada de la nación, con 8 799 728 d'habitantes.
| Inglaterra | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| nación constitutiva del Reinu Xuníu | |||||
 | |||||
| |||||
| Himnu nacional |
God Save the King | ||||
| Alministración | |||||
| Nome oficial | England (en-gb) | ||||
| País |  Reinu Xuníu | ||||
| ISO 3166-2 | GB-ENG | ||||
| Capital | Londres | ||||
| Forma de gobiernu |
Monarquía parllamentaria Monarquía constitucional | ||||
| Monarca del Reinu Xuníu | Carlos III (dende 8 setiembre 2022) | ||||
| Primer Ministru del Reinu Xuníu | Keir Starmer (dende 5 xunetu 2024) | ||||
| Llingües oficiales | inglés | ||||
| División | |||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 53°N 1°W / 53°N 1°O | ||||
 | |||||
| Superficie | 130278 km² | ||||
| Llenda con | Escocia y Gales | ||||
| Puntu más altu |
Scafell Pike (es)  | ||||
| Puntu más baxu |
Fens (es) | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 53 012 456 hab. (2011) | ||||
| Densidá | 406,92 hab/km² | ||||
| Economía | |||||
| Moneda | llibra esterlina | ||||
| Más información | |||||
| Códigu telefónicu | +44 | ||||
| Estaya horaria |
Tiempu mediu de Greenwich, Europe/London (en) y Hora de Europa Occidental (es) | ||||
| visitengland.com | |||||
 | |||||
Surdió en 927 y toma'l so nome de la tribu xermánica de los anglos, asitiada nesti territoriu ente los sieglos V ya VI. Esti, xunto con Gales, tuvo dixebráu hasta'l 1 de mayu de 1707, cuando, altraviés l'Acta Xuncimientu, perasemeyada a la que, en 1800, axuntó dambes islles, ta qu'en 1921 declárase l'Estáu Llibre Irlandés (estáu marioneta) ya’l Reinu Xuníu adopta el nome d'anguaño como l'oficial.
La gran estensión y, en ciertu mou, cerrancia ante lo foriato d'Inglaterra fizo que se desarrollara cuasi de forma dixebrada respeuto al restu d'Europa, formándose una Ilesia Anglicana ya un derechu inglés, de cual surdió'l derechu anglosaxón estendíu per delles naciones del mundiu, destacando les de la Commonwealth (mancomunidá inglesa).
Amás la so llingua ye la más importante del mundiu anguaño pol gran progresu de les excolonies britániques, nótense Estaos Xuncíos n'América, Australia ya Nueva Zelanda n'Oceanía, la India n'Asia, Sudáfrica n'África ya la propia Inglaterra n'Europa. Tamién ye llingua oficial en tolos organismos internacionales.
Tamién ye sede de la Royal Society, la cuala llevó p'alantre los primeros proyeutos tecnoloxicocientíficos de tol mundiu y amás au se sentaron les bases la ciencia moderna.
Políticamente, el sistema británicu ye’l pa del parllamentarismu, de gran influyencia nel mundiu oucidental y tamién nel socialismu y otres ideoloxíes, además de que foi'l primer país en llevar p'alantre'l movimientu obreru col Cartismu, al traviés del Partíu Lliberal y la so posterior dixebra, el Partíu Llaborista.
Referencies
editar- ↑ (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
- ↑ Afirmao en: Enciclopedia Brockhaus. Identificador de Brockhaus Enzyklopädie en línea: england. Llingua de la obra o nome: alemán. Data de consulta: 30 mayu 2021.
- ↑ censu de población
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Inglaterra.
Sitiu web oficial (n'inglés británicu)
Datos: Q21- Multimedia: England
Cites famoses: Inglaterra
