Park Kyung-Ri[1] (2 d'avientu de 1926 – 5 de mayu de 2008) foi una prominente novelista coreana.[2] Nació en Tongyeong, na provincia de Gyeongsang del Sur y dempués vivió en Wonju, provincia de Gangwon. Debutó na lliteratura en 1955 col rellatu "Cálculos" (Gyesan). Pero ye más conocida pola so novela de 16 volumes Toji (La tierra), una saga épica asitiada na aturbolinada historia de Corea ente los sieglos XIX y XX. Dempués afíxose al cine, a la televisión y a la ópera. [3] [4]

Nome coreanu
Hangul 박경리
Hanja 朴景利
Romanización revisada Bak Gyeong-nin
McCune-Reischauer Pak Kyŏng-nin
[editar datos en Wikidata]

Finó de cáncer de pulmón a los 81 años el 5 de mayu de 2008.[3][5]

Biografía editar

Park Kyung-ri nació nuna familia de clase media en 1926 en Tongyeong, provincia de Gyeongsang del Sur. El nome que-y dieron al nacer foi Park Geum-i.[6] El so padre, Park El so-yeong, casóse cola so madre cuando tenía catorce años, que tenía cuatro años más qu'él. La rellación ente los sos padres nun coló bien, lo que lu afectó enforma na so vida. Les sos adversidaes empezaron cuando'l so padre dexó a la so madre en naciendo ella. Dempués l'autora manifestó que siempres tuvo simpatía escontra la so madre, pero qu'odió al so padre, por eso vivió aisllada y con sentimientos contradictorios, lo que-y fixo esfrutar del mundu imaxinativu de los llibros.[6]

Casar en 1945, un añu dempués de graduase del bachilleratu, pero los sos sufrimientos nun acabaron col matrimoniu. Otra manera, fueron a peor porque'l so home foi acusáu de comunista, sumió mientres la Guerra de Corea y finalmente morrió na prisión de Seodaemun.[7] Non solo eso, sinón que perdió al so fíu de trés años'l mesmu añu. Empezó la so carrera profesional en 1955 dempués d'un encamientu del novelista y poeta Kim Tong-nin. Sufrió cáncer de mama en 1960 y tuvo que criar al so nietu, dempués de que'l so xenru y poeta Kim Chi-hai fuera arrestáu acusáu de ser comunista nos setenta, igual que lu foi'l so home.[6] Finó de cáncer de pulmón.[3]

Obra editar

Cuando debutó dixo: "Si fuera feliz nun escribiría".[7] Tamién dixo dempués: "Vivu cola mio madre y cola mio fía, y tengo que calteneles económicamente. Empecé a escribir cuando decidí llibrame de l'adversidá".

Empezó la so carrera col cuentu "Cálculos" (Gyesan), y les sos primeres obres tuvieron bien influyíes pola so desafortunada vida. Los narradores d'estos rellatos, como "Tiempu de rocea" (Bulsin Sidae) y "Tiempu d'escuridá" (Amheuk Sidae) son de cutiu una fía que vive cola so madre y que perdió al so home y al so fíu, que ye la hestoria de la so propia vida. Nes sos siguientes noveles, como Les fíes del farmacéuticu Kim (Kimyakgukui Ttaldeul), sigui usando personaxes que siguen lluchando magar les dificultaes.[8] Sicasí, volvióse más oxetiva cuando dexó la tema de la Guerra de Corea pa escribir de la vida cotidiana y usó téuniques y temes más variaes.

Amosó la importancia de la dignidá humana en toles sos obres. Ella definía la dignidá humana como lo que protexe la parte más noble d'unu mesmu. Criticaba les tradiciones, sistemes y autoridaes que faíen que la xente nun caltuviera la so dignidá, y tamién despreciaba a la xente que perdía la dignidá poles sos pretensiones. Amás, les sos obres traten del aislamientu humanu y del enfotu absolutu nel amor.

Toji (La tierra) editar

Toji (La tierra) ye la so novela más famosa. La novela empezó de forma serial en setiembre de 1969 na revista Lliteratura contemporánea (Hyundae Munhak).[9] Tardó 25 años n'escribila.[9][10] Amuesa les turbulencias de la sociedá nel cambéu escontra'l sieglu XX, cuando los coreanos lluchaben contra l'imperialismu xaponés. Tien cientos de personaxes provenientes de tola península. Kim Gil-sang y Choi Seo-hee, los héroes principales de la novela, como otros héroes de les sos noveles, lluchen por salvar la so dignidá nel periodu más aturbolináu de la historia de Corea. Tien una destacada maña nel estilu, el llinguaxe dialeutal y les descripciones de personaxes, amosando los sucesos de la historia moderna de Corea al traviés del amor a la gran "madre tierra". Ye considerada una obra maestra de la lliteratura contemporánea coreana.[11] Afíxose al cine, televisión y ópera. Traducióse a dellos idiomes, incluyíos inglés, francés y xaponés. Tamién foi incluyida na Llista d'obres representatives de la Unesco.[9][11][12]

Obres editar

  • 1955 "Cálculos" (계산, Gyesan)[13][14]
  • 1956 "Negru negru y blancu blancu" (흑흑백백, Heukheuk baekbaek)
  • 1957 "Periodu de rocea" (불신시대, Bulsin Sidae)
  • 1958 "Cantar d'amor" (연가, Yeonga )
  • 1958 "Tierra recóndita" (벽지)
  • 1958 "Tiempu d'escuridá" (암흑시대, Amheuk Sidae)
  • 1959 Diariu d'un naufraxu (표류도)
  • 1962 Les fíes del farmacéuticu Kim (김약국의 딸들, Kimyakgukui Ttaldeul)
  • 1963 Mercáu de pexe (파시)
  • 1965 El mercáu y el campu de batalla (시장과 전장, Sijang gwa Jeonjang)
  • 1965 Zona verde (Nokjidae, 녹지대)
  • 1969-1994 Toji (토지 The Land)
  • El mio corazón ye un llagu (내 마음은 호수)
  • Galaxa azul (푸른 은하)

Premios editar

Referencies editar

  1. «Author Database». LTI Korea. Archiváu dende l'orixinal, el 21 de setiembre de 2013. Consultáu'l 25 d'avientu de 2013.
  2. "박경리" LTI Korea Datasheet: http://klti.or.kr/ke_04_03_011.do# Archiváu el 21 de setiembre de 2013 na Wayback Machine.
  3. 3,0 3,1 3,2 Park Kyung Nin, 81, author of Korean saga. International Herald Tribune. 6 de mayu de 2008. http://www.iht.com/articles/2008/05/06/asia/obits.php. Consultáu'l 12 de mayu de 2008. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Park Kyung Nin: South Korean novelist – Author whose epic novel, Toji, is regarded as one of the greatest contributions to Korean literatureThe Times (June 8, 2008) (Retrieved on July 10, 2008)
  5. Park Soo-mexe; Lee Min-a (8 de mayu de 2008). The loss of a literary luminary. JoonAng Daily. http://joongangdaily.joins.com/article/view.asp?aid=2889500. Consultáu'l 12 de xunetu de 2008. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Kim Bo-gyeong (김보경) (6 de mayu de 2008) (en coreanu). 아, 박경리‥한국문학 산맥이 무너졌다.. Sisa Hankook. http://www.sisahankook.com/news/article.html?non=1125.  (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  7. 7,0 7,1 Choi Jae-bong (최재봉) (5 de mayu de 2008). «박경리 타계…수난의 민족사 품은 ‘한국문학 어머니’» (coreanu). 한겨레.
  8. «박경리 朴景利» (coreanu). Empas / EncyKorea. Archiváu dende l'orixinal, el 21 de marzu de 2007. Consultáu'l 12 de xunetu de 2008.
  9. 9,0 9,1 9,2 Chung Ah-young: Life, Literature of Park Kyung-ninThe Korea Times (05-05-2008) (Retrieved on July 10, 2008)
  10. Korea Times 05.07.2008
  11. 11,0 11,1 Yoon Sojung: Life and works of veteran novelistKorea.net (Retrieved on July 9, 2008)
  12. Chun, Kyung-Ja: Review of Park Kyong-nin, LandKorean Studies Review 1998, non. 3 (Retrieved on July 10, 2008)
  13. Kim Gyu-hwan (김규환) (6 de mayu de 2008) (en coreanu). Novelist Park Kyung-nin died: The work world (소설가 박경리 타계: 작품 세계). Seoul Shinmun. http://www.seoul.co.kr/news/newsView.php?id=20080506026008. 
  14. JOINS | 아시아 첫 인터넷 신문
  15. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes koreatimes