Paul Doumer (22 de marzu de 1857Aurillac – 7 de mayu de 1932París) foi un políticu francés, qu'ocupó diversos cargos políticos nel país, incluyendo'l de Presidente de Francia dende'l 13 de xunu de 1931 hasta'l so asesinatu.

Paul Doumer
Presidente de Francia

13 xunu 1931 - 7 mayu 1932
Gaston Doumergue - Albert Lebrun
copríncipe francés d'Andorra

13 xunu 1931 - 7 mayu 1932
consejero general (es) Traducir

1904 - 1931
Henri Dequin - Édouard Régnier
Distritu: Cantón de Anizy-le-Château (es) Traducir
miembru de la Asamblea Nacional francesa


senador de la Tercer República Francesa

Vida
Nacimientu Aurillac[1]22 de marzu de 1857[2]
Nacionalidá Bandera de Francia Francia
Muerte París[3]7 de mayu de 1932[2] (75 años)
Sepultura Cimetière de Vaugirard (en) Traducir
Causa de la muerte mancada por arma de fueu
Asesín Paul Gorgulov (es) Traducir
Familia
Padre Jean Doumerg
Casáu con Blanche Doumer (1878 – 1932)
Fíos/es
Estudios
Estudios Facultad de Ciencias de París (es) Traducir
Conservatorio Nacional de Artes y Oficios (es) Traducir
Llingües falaes francés[4]
Oficiu estadistapolíticu
Llugares de trabayu París
Premios
Miembru de Academia de Ciencias de ultramar (es) Traducir
Creencies
Partíu políticu Partido Radical (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Anque empecipió la so carrera política col Partíu Radical y Radical Socialista, el so ideariu políticu foise escorando progresivamente escontra la derecha. Foi igualmente miembru de la Masonería.[6]

Primeros años

editar

Nacíu en Aurillac, departamentu de Cantal, el 22 de marzu de 1857,[7] yera fíu d'un ferroviariu, y viose obligáu a trabayar dende la so infancia, exerciendo a los 12 años d'edá de recaderu, y darréu como obreru grabador. Estudió sicasí nel Conservatoire National des Arts et Métiers, pa darréu llograr una llicenciatura en Matemátiques (en 1877) y otra el Derechu (en 1878).

En 1878 casóse con Blanche Richel, con quien tuvo ocho fíos, anque cuatro d'ellos morrieron nel cursu de la Primer Guerra Mundial.

Entamos de la so carrera política

editar

En 1888 foi diputáu pol Partíu Radical y Radical Socialista por Laon, repitiendo en 1891, esta vegada por Auxerre.

Ente'l 1 de payares de 1895 y el 23 d'abril de 1896 foi ministru de Finances nel Gobiernu de Léon Bourgeois, mientres la Presidencia de Félix Faure.

Destín n'Indochina

editar

Destináu ente 1897 y 1902 como nuevu gobernador xeneral de la Indochina Francesa, foi impulsor de la construcción del ferrocarril transindochino.[8] Tamién reforzó la estructura de control colonial de la metrópolis, estableciendo la sede del Gobiernu de la colonia en Ḥanói. Fixo construyir en dicha ciudá'l Cầo Long Biên, o puente Paul Doumer, con una estructura metálica concebida y diseñada por Gustave Eiffel similar a la de la Torre Eiffel.

Collaboró igualmente con Alexandre Yersin na fundación d'un sanatoriu en Da Lat; al igual que nos trabayos pa llograr l'aclimatación del árbol del cauchu pa llograr una producción francesa del cauchu, que yera importante nun momentu en que l'automóvil topar n'espansión.

Tamién dio entamu a les obres pa la creación del puertu de Hai Phong, al empar que convirtió a Hanoi na primer ciudá d'Asia en disponer d'enerxía llétrica (a esti respectu, hai que recordar los sos venceyos con empreses llétriques).

 
Doumer en 1905

Regresu a la metrópolis

editar

Tres el so regresu a Francia, foi escoyíu en 1902 nuevamente diputáu pol departamentu del Aisne, una vegada más pola circunscripción de Laon.

En 1921 foi nuevamente ministru de Finances, nel séptimu Gobiernu d'Aristide Briand, cartera qu'asumió per tercer vegada en 1925.

Ente 1912 y 1931, foi senador por Córcega. En 1927 foi escoyíu presidente del Senáu.

Presidencia de la República

editar

La culminación de la so carrera política producir cola so eleición pa la Presidencia de la III República francesa, el 13 de mayu de 1931 (años dempués del so primer intentu, fracasáu, en 1906), eleición na que representaba a la candidatura conxunta de la izquierda.

El so asesinatu

editar

El 6 de mayu de 1932 foi oxetu d'un atentáu en París per parte del médicu rusu anti-bolxevique Paul Gorgulov, quien declaró darréu que lo faía pa vengase de la inactividá de les democracies europees frente a la constitución de la Xunión Soviética, y a quien se venceyaba cola estrema derecha.

El fallecimientu de Paul Doumer de resultes de les firíes recibíes nel atentáu foi rexistráu a les 4 h 37' de la madrugada del 7 de mayu,[9] casi a los 75 años y mediu (75 años y tres meses). En recibiendo honres aciages na catedral de Notre-Dame de París foi soterráu nel panteón familiar nel campusantu de Vaugirard.

Mandatos electivos

editar

Funciones ministeriales

editar

Notes y referencies

editar
  • Madeleine Rebérioux, La République radicale? 1989-1914, Nouvelle Histoire de la France Contemporaine non 11, Points Seuil (ISBN 978-2-02-000671-2)
  • Jacques Chauvin, Paul Doumer, le président assassiné, Paris, Les éditions du Panthéon, 1994, 217 p.
  • Amaury Lorin, Paul Doumer, gouverneur général de l'Indochine (1897-1902), L'Harmattan, Paris, 2004, 248 p. (ISBN 2-7475-6954-3)
  • Amaury Lorin, "Une ascension en République, Paul Doumer (1857-1932) d'Aurillac à l'Élysée" préface de JP Bel, avant-propos de S. Berstein, 1ᵉʳ prix de thèse du Sénat, Dalloz, 2013.
  • Charles Fourniau et al, le Contact colonial francu-vietnamien: le premier demi-siècle, 1858-1911, Publications de l'Université de Provence, 1999, 219 p. (ISBN 2-85399-447-3)
  • Charles Fourniau, Vietnam. Domination coloniale et résistance nationale (1858-1914), Les Indes savantes, Paris, 2002, 845 p. (ISBN 2-84654-015-2)
  • Pierre Brocheux et Daniel Hémery, Indochine. La colonisation ambiguë (1858-1954). Paris: La Découverte, 2001, rééd. augmentée, 1995; 449 p. Édition ugmentée en anglais sous le titre Indochina. An Ambiguous colonization 1858-1954, Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press, 2010
  • Jean-François Klein, Un Lyonnais en Extrême-Orient. Ulysse Pila Vice-roi de l'Indo-Chine (1837-1909), Lyon, Ed. Lugd, 1994, 160 p. Voir aussi, du même auteur, « Ulysse Pila. Des routes de la soie aux coulisses du pouvoir (1837-1909)» dans Marcel Courdurie et Guy Durand (dir.), Entrepreneurs d'empires, CCIMP, coll. « Histoire du Commerce et de l'Industrie de Marseille», t. XIII, Marseille, 1998, 538 p.; p. 114-196.
  • Jean-François Klein, « Lyon, l'exception coloniale: Auguste Isaac défenseur de l'industrialisation indochinoise» dans Hervé Joly (dir.) Patronat, bourgeoisie, catholicisme et libéralisme. Autour du journal d'Auguste Isaac, LARHRA, Cahiers Pierre Léon non 5), Lyon, 2004; 230 p.; p. 91-108.
  • Pierre Singaravélou, L’École Française d'Extrême-Orient ou l'institution des marges (1898-1956). Essai d'histoire sociale et politique de la science coloniale, L’Harmattan, Paris, 2001, 383 p.

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Sección, versículu o párrafu: Думер Поль. Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
  2. 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 30 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  4. Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12137282n. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  5. URL de la referencia: https://www.legiondhonneur.fr/fr/actualites/les-insignes-de-lordre-de-lelephant-demmanuel-macron-deposes-au-musee/1774/2. Data de consulta: 15 mayu 2022.
  6. «Índiz masónicu». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-06-27.
  7. Lorin, 2006, p. 42.
  8. Phan T. H., 2011, p. 17.
  9. Lorin, 2011.

Bibliografía

editar


Predecesor:
Gaston Doumergue

Presidente de Francia

1931 - 1932
Socesor:
Albert Lebrun
Predecesor:
Alexandre Ribot
Ministru de Finances
1 de payares de 1895 - 23 d'abril de 1896
Socesor:
Georges Cochery
Predecesor:
Frédéric François-Marsal
Ministru de Finances
16 de xineru de 1921 - 15 de xineru de 1922
Socesor:
Charles de Lasteyrie
Predecesor:
Louis Loucheur
Ministru de Finances
16 d'avientu de 1925 - 9 de marzu de 1926
Socesor:
Raoul Péret