Quilate
El quilate[1] ye un términu que s'utiliza pa describir la masa de xemes y perlles, y tamién el grau de pureza de los metales preciosos.
| Quilate | |
|---|---|
unidá de masa, unidá derivada en UCUM y legal unit of measure (en)  | |
 | |
 |
Definiciones
editar- Quilate de xemoloxía (masa)
- Unidá de masa usada, fundamentalmente, pa pesar xemes y perlles, y embrivida ct. Nesti sentíu, un quilate representó históricamente una cientu cuarentava (1/140) parte d'una toma (205 miligramos). Dende 1907, cola implantanción del Sistema Métricu Decimal, utilízase'l quilate decimal, que representa un pesu de 200 miligramos (0,2 gramos),[2] por tanto 5 quilates equival a 1 gramu.
- Quilate d'orfebrería (pureza)
- Designa la pureza del oru utilizáu nes xoyes. Nesti sentíu, un quilate (embrivíu K o kt) representa una veinticuatroava (1/24) parte de la masa total de l'aleación que compón el metal (aproximao'l 4,167%).[2] Por casu, si una xoya fecha con oru ye de 18 quilates, la so aleación ta fecha de 18/24 (o 3/4) partes d'oru y tien una pureza del 75%, ente que una pieza de 24 quilates ta fecha de 24/24 partes d'oru y polo tanto ye d'oru puro.
Etimoloxía
editarOrixe del quilate masa
editarEl términu provién de l'antigua pallabra griega keration (κεράτιον), que significa algarroba, porque les granes d'esti frutu yeren utilizaes na antigüedá pa pesar xemes y xoyes debíu al tamañu y pesu notoriamente uniformes de les granes. Cuando los árabes adoptaron esta unidá de masa'l nome se deformó a quirat y ésta se deformó a quilate al saltar al español.
Transición al quilate pureza
editarNel añu 309 a.d. el Emperador Romanu Constantín I ordenó acuñar el primer solidus, una moneda de 24 quilates (masa) d'oru (unos 4,5 gramos), integrada nel sistema duodecimal romanu de pesos y midíes como 1⁄72 de llibra,[3] siendo cada quilate o siliqua 1⁄1728 de llibra.[4] El solidus (d'onde procede la pallabra castellana sueldu), y el so equivalente árabe dinar (d'onde procede dineru), fueron la referencia del pesu del oru hasta siquier el sieglu XII, y la so pureza convertir na llei del oru, esto ye, cuantos quilates-masa (de los 24 totales de la moneda) son oru puro: 24 quilates significa una pureza del 100%, 18 quilates significa que l'aleación contién un 75%, etc.[5]
Quilate y Kilate
editarLa ortografía «kilate» ye incorreuta y non aceptada pola Real Academia Española, al nun tar rellacionada la pallabra col prefixu quilu-. L'abreviatura de quilate masa ye "ct" según la grafía francesa carat, mientres la del quilate pureza ye "K" debíu al términu griegu καθαρότητα (katharótita, “pureza”).
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: quilate
- ↑ 2,0 2,1 «quilate.html ¿Qué ye un quilate?».
- ↑ Vagi, David L. (1999). Coinage and History of the Roman Empire II: Coinage. Chicago: Fitzroy Dearborn, páx. 100. ISBN 1-57958-316-4. Consultáu'l 18 de payares de 2011.
- ↑ Grierson, Philip (1968). Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection 2: pt. 1. Washington, DC: Dumbarton Oaks, páx. 8. ISBN 0-88402-024-X. Consultáu'l 18 de payares de 2011.
- ↑ Plantía:OEtymD
Enllaces esternos
editar- Calculadora de pesu en quilates pa xemes montaes n'oxetos de xoyería (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
Datos: Q261247
