Ríu Juruena
El ríu Juruena ye un llargu ríu amazónicu, un afluente del ríu Tapajós, qu'escurre pela parte centro-oeste de Brasil, nel estáu de Mato Grosso. El llargor total del ríu ye de 960 km,[2] anque col Ananiná algama los 1.240 km y na so parte final forma frontera natural ente Mato Grosso y l'estáu d'Amazones, hasta la so confluencia col ríu Teles Pires, en Barra de San Manuel, onde naz el ríu Tapajós.
| Ríu Juruena | |
|---|---|
 | |
| Situación | |
| País |  Brasil |
| Unidá federativa |  Mato Grosso |
| Tipu | ríu |
| Coordenaes | 14°44′49″S 59°09′51″W / 14.7469°S 59.1643°O |
  Ríu Juruena Ríu Juruena (Brasil) | |
| Datos | |
| Altitú media | 136 m[1] |
| Conca hidrográfica | conca del Amazones |
| Superficie de la conca | 190 940 km² |
| Llonxitú | 960 km |
| Desembocadura | Ríu Tapajós |
| Afluentes |
ver
|
 | |
Xeografía editar
El ríu Juruena naz en ferruchar dos Parecis, mui cerca de les fontes del ríu Guaporé. Nel cursu altu, col nome de ríu Ananiná, recibe pela esquierda al ríu Camararé (col so afluente Doze do Outobre) y al ríu Juniná (col ríu Caraná). Yá como ríu Juruena, recibe, pela derecha, el ríu Sauêruiná o Papagayu (colos afluentes Buriti y Timalaciá); pela esquierda, el ríu Juinamirim; pela derecha, el ríu Sangue (470 km) (col so afluentes Cravari, Membeca y Sacuiruima) y pela derecha, el ríu Arinos, el so principal afluente con un llargor de 750 km y una gran subcuenca con ensame de tributarios.
Nel cursu mediu, hai un gran tramu con bastantes tabayones o cacheiras, como les de Perigosa, Recife Grande, Porteira, Dois Irmaos, Sao Luis, Sao Joao do Barra, Saisal, Sao Lucas, Santa Úrsula, Inferno y Sao Simao. Nesti tramu recibe al ríu Sao Joao da Barra y, yá na parte baxa, pela esquierda, al ríu Bararati. Nesti tramu'l ríu traviesa les llocalidaes de Barraçao do Barreto y Visita, les poques qu'hai nes sos riberes, por causa de nun ser el cursu altu navegable polos tabayones.
Na zona hai dellos territorios indíxenes, y apocayá, el 5 de xunu de 2006, creóse'l Parque Nacional Juruena, con una superficie de 19.000 km².
Principales afluentes editar
Los principales afluentes del ríu Juruena son, en direición agües abaxo,:
- ríu São Tomé, con un llargor de 200 km, una cuenca de 4.900 km² y un caudal de 110 m³/s.
- ríu Camararé, pela esquierda, con un llargor de 230 km;
- ríu Juina o Zui-Uina, pela esquierda, con un llargor de 220 km, una cuenca de 8.200 km² y un caudal de 220 m³/s;
- ríu Papagaio o Sauêruiná, pela derecha, con un llargor de 350 km, una cuenca de 15.800 km² y un caudal de 420 m³/s;
- ríu do Sangue, pela derecha, con un llargor de 500 km, una cuenca de 29.370 km² y un caudal de 630 m³/s;
- ríu Arinos, pela derecha, con un llargor de 750 km, una cuenca de 58.840 km² y un caudal de 1.350 m³/s;
- Ríu São João do Barra, pela derecha;
Historia editar
El barón rusu Georg Heinrich von Langsdorff (1774-1852) realizó un viaxe d'esploración en Brasil (1822-30) y allorió por causa de les fiebres nel ríu Juruena en 1828.[3]
En 1913, l'esplorador, pintor y antropólogu inglés, Arnold Henry Savage-Landor (1865-1924) publicó'l llibru Across Unknown South America, coles sos memories d'un viaxe realizáu en 1911-12 qu'inclúi un capítulu d'un percorríu pela zona de los ríos Arinos-Juruena, y el primer mapa detalláu de dambos ríos.[4]
Referencies editar
- ↑ Afirmao en: GeoNames. Data de consulta: 9 xunetu 2017. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2005.
- ↑ Los datos sobre los llargores de los distintos afluentes provienen de la publicación de la FAO, Les agües continentales d'América Llatina, de R. Ziesler y G.D. Ardizzone, 1979. Disponible en: http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm.
- ↑ Langsdorff recoyó les sos anotaciones d'esi viaxe nos sos Diarios, que publicó en tres volúmenes. Vos Diários de Langsdorff. Trad. al portugués. Vol. 3 (Mato Grosso y Amazônia, 21 de payares de 1826 a 20 de mayu de 1828). Entamáu por Danuzio Gil Bernardino da Silva. ISBN 85-86515-04-3. 1998. 298 pp. (vol. 3). Coeditado cola Associação Internacional de Estudos Langsdorff y Casa de Oswaldo Cruz, Rio de Janeiro.
- ↑ El llibru atopar nel proyeutu Gutemberg, n'inglés, Across Unknown South America, Hodder y Stoughton, Londres Nueva York Toronto, 1913. Disponible en: http://www.gutenberg.org/ebooks/22483.
Datos: Q472816
Multimedia: Juruena River
