Ragtime
Ragtime (ragged-time, «tiempu resgáu»), embrivíu n'ocasiones como «rag», ye un xéneru musical d'Estaos Xuníos que se popularizó a finales del sieglu XIX deriváu de la marcha, carauterizáu por una melodía sincopada y un ritmu acentuáu nos tiempos impares (primer y terceru). Ente los sos raigaños apaecen elementos de marcha nel estilu de John Philip Sousa y de ritmos provenientes de la música africana.[1]
| Ragtime | ||
|---|---|---|
 | ||
| Oríxenes musicales | Cakewalk, marcha | |
| Oríxenes culturales | Estaos Xuníos, años 1890 | |
| Instrumentos comunes | pianu, dacuando banjo, metales | |
| Popularidá | años 1890 a 1910, años 1970 | |
| Fecha de origen | década de 1890 | |
| Derivaos | jazz, dixieland, foxtrot, bluegrass | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Ye una de les primeres formes musicales verdaderamente d'Estaos Xuníos y una de les influencies nel desenvolvimientu del jazz.[2] El so principal compositor foi Scott Joplin, quien saltó a la fama tres la publicación en 1899 del Maple Leaf Rag, que, xunto con otros ésitos posteriores, contribuyó a definir la forma conocida como ragtime clásicu, con una harmonía, estructura y métrica particular, en contraste coles formes más primitives de ragtime caracterizaes por una mayor flexibilidá.
Desenvolvimientu históricu
editarEl ragtime aniciar nes comunidaes musicales afroamericanes a finales del sieglu XIX, cola interpretación de les marches popularizaes peles bandes blanques y música clásica europea afeches a los ritmos sincopados de la música africana. Los primeres ragtime impresos surden a mediaos del sieglu XIX, pero esisten pocos documentos históricos de la fase temprana del ragtime.
La tradición establez que'l primera ragtime impresu foi Mississippi Rag de William Krell en 1897 y el primer compositor negru en publicar un ragtime foi Tom Turpin con Harlem Rag en dambos casos presentando un estilu consistente, evidencia de que'l ragtime yá evolucionara mientres ciertu tiempu hasta adquirir una forma particular.[3]
Esi mesmu añu, Scott Joplin empecipia la composición del Maple Leaf Rag que publicaría dos años dempués y que se convirtió nel ragtime más famosu de la dómina, encimentando coles mesmes los cánones de lo que se denomina agora como ragtime clásicu. En curtiu tiempu'l ragtime adquirió una enorme popularidá, anque por emanar de les clases baxes atopó oposición de los críticos serios. La so popularidá favoreció qu'empresarios musicales aprovecharen el términu pa promocionar pieces que, a pesar de llevar el términu «rag» nel títulu, difícilmente podríen considerase pieces de ragtime, que aquel día yá adquiriera una estructura y carauterístiques definíes.
Anque esisten ragtimes compuestos pa distintos preseos (banjo, guitarra, bandes de metales), suelse considerar esencialmente como un xéneru musical correlativu al pianu y la so ascendencia atópase amestada al aumentu del espardimientu de pianos nos Estaos Xuníos escontra fines del sieglu XIX y de les meyores teunolóxiques nes pianolas que pa 1919 constituyíen la metá de la producción pianística d'esi país.[3] Sicasí, tratóse d'un xéneru por demás utilizáu tamién como música d'orquesta.[4]
A pesar del so gran espardimientu, el ragtime surde y desenvuélvese nuna pequeña rexón nel estáu de Missouri, principalmente en Sedalia onde s'establecieron dellos de los principales compositores de ragtime (de manera similar a como Nueva Orleans rexuntaría más palantre a pioneros del jazz) y onde tamién anició Tom Stark, el principal editor musical y defensor del ragtime. Otros focos d'actividá fueron Cartago onde s'estableció James Scott, quiciabes el compositor de ragtime más importante dempués de Scott Joplin, y Saint Louis onde s'establecieron Tom Turpin y Artie Matthews.
Una forma de ragtime conocida como «pianu novedosu» o «ragtime novedosu» surdió al menguar la popularidá del ragtime tradicional, que dependía de pianistes amateur y ventes de partitures, ente que el ragtime novedosu aprovechó les innovaciones na teunoloxía de rollos de pianola y grabaciones fonográfiques pa dexar un estilu más complexu y pirotécnicu. Dientro d'esta corriente destaquen compositores como Zez Confrey que la so pieza «Kitten on the Keys» («El minino nel tecláu») popularizó l'estilu en 1921.
El ragtime tamién ye una de los raigaños del stride pianu, un estilu con mayor énfasis na improvisación que ganó popularidá nos 20 y los 30. Los elementos del ragtime permanecieron na mayoría de la música popular de los 20 y xugó tamién un rol central nel desenvolvimientu del estilu que sería conocíu darréu como Piedmont blues. Ello ye que enforma de la música interpretada por artistes del xéneru, tales como'l Reverendu Gary Davis, Blind Boy Fuller Elizabeth Cotten y Etta Baker podríen denominase «ragtime pa guitarra»."[5]
El ragtime empezó a perder popularidá frente al jazz a fines de la década de 1910, pero remaneció'l fervor por él por sorpresa en 1911 col hit "Alexander's Ragtime Band", con música y amás lletres de Irving Berlin. L'ésitu d'esti nuevu cantar fizo que Irving Berlin pensara en faer una opera rag que nun espolletó. El compositor Irving Berlin foi unu de los que lideró la evolución del ragtime y el jazz. Mientres el deceniu de 1910-1920 el ragtime puru va sumiendo, pariendo otros xéneros. A lo llargo del sieglu XX repunxo puxanza en delles ocasiones, principalmente na década de los 70 mientres la cual el ragtime «The Entertainer» de Scott Joplin llogró un Grammy y formó parte de la banda sonora de la película The Sting.
Forma musical
editarEl ragtime ye la resultancia d'integrar la marcha nel estilu de John Philip Sousa colos polirritmos africanos,[6] polo que usualmente lleva un metro de 2/4 o 4/4 con un patrón de baxu d'octaves na manzorga nos tiempos impares y acordes triada usualmente executaos en primer o segunda inversión nos tiempos pares, acompañáu d'una melodía sincopada na mano derecha. Sicasí esisten ragtimes compuestos en cualquier metrosobremanera, un ragtime con un metro de 3/4 conozse como un valse ragtime».
La carauterística que define a la música de ragtime ye un tipu particular de sincopa na que los acentos de la melodía atopar ente acentos, resultando nuna melodía que paez evitar ciertos tiempos del acompañamientu al poner énfasis en notes qu'antemanen o apaecen dempués del acentu; l'efeutu final (y deseyáu) nel oyente ye, de forma paradóxica, el de reforzar l'acentu. Scott Joplin conocíu como'l rei del ragtime» describió tal efeutu como «estrañu y intoxicador».
Ragtime clásicu
editarL'editor musical John Stark acuñó'l términu «ragtime clásicu» pa describir un estilu particular de ragtime y estremalo de ragtime previu. Ye esta forma musical la qu'anguaño se reconoz principalmente como ragtime y tien les siguientes carauterístiques:
- Usualmente en compás de 2/4.
- Empieza con una introducción de 4 compases
- La pieza tien una estructura AABBACCDD.[3]
- Caúna de les seiciones anteriores consta de 16 compases, estremáu en 4 frases de la mesma de 4 compases de duración.
- La seición C introduz un cambéu na tonalidá a la subdominante de la clave orixinal.
Dempués de la introducción, execútase una seición de 16 compases, representada por A que se repite de forma inmediata, siguida de la seición B, tamién de 16 compases y que nuevamente se repite, pa retomar de nuevu la seición A que funciona como ponte pa enllazar les dos primeres partes col cambéu de tonalidá. Finalmente execútense pares seiciones de 16 compases C y D anque estes últimes seiciones camuden la tonalidá a la subdominante: por casu, si les primeres seiciones atópase en tonalidá de do mayor, la tercer seición camuda a la tonalidá fa mayor.
Anque l'anterior ye un esquema xeneral que los sos elementos yeren frecuentes nes composiciones de la dómina, lo cierto ye que cierta variación na estructura: n'ocasiones pueden usase frases de 2 o 8 compases, la tonalidá de la última seición puede permanecer na subdominante o tornar a la orixinal ya inclusive puede esaniciase dalguna de les repeticiones, ente otres variantes.
Como ilustración, analízase de siguío unu de los ragtimes más famosos: «The Entertainer», de Scott Joplin, señalando'l fin de cada seición d'alcuerdu al archivu enllazáu nesta seición.
| Seición | Fin | Tonalidá | Duración | Notes |
|---|---|---|---|---|
| Intro | 0:06 | do mayor | 4 compases | |
|
0:34 |
do mayor | 16 compases | ||
|
0:59 |
do mayor | 16 compases | ||
| B | 1:24 | do mayor | 16 compases | |
| B | 1:47 | do mayor | 16 compases | |
|
2:12 |
do mayor | 16 compases | ||
| C | 2:35 | fa mayor | 16 compases | Cambéu de tonalidá |
| C | 2:58 | fa mayor | 16 compases | |
| coda | 3:05 | do mayor | 4 compases | coda tomada de los 4 postreros compases de B |
| D | 3:26 | fa mayor | 16 compases | |
| D | 3:52 | fa mayor | 16 compases |
Influencia nel Vieyu Continente
editarEsti artículu o seición necesita un ameyoramientu no que cinca a la redaición, la gramática o la ortografía. |
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
El primer compositor importante que tuvo interesáu seriamente nel ragtime foi Anton Dvorak. Na mesma onda treslladárase'l francés Claude Debussy, dacuando criticáu por haber se pasáu per alto un pocu'l ritmu de la so música. El primer contautu col ragtime foi probablemente la esposición de París, una de les etapes de la xira europea de John Philip Sousa. Claridá d'onda sincopado discursu cutiera fatalmente Taratuto sensibilidá a Debussy, suficiente pa dexalo a emular a tres pieces de ragtime pa pianu. Los restos más conocíos pastel paséu'l Golliwog de 1908, enllena d'ironía y dibuxos animaos cuerda caminando. Más tarde Tornó a esi estilu con dos preludios pa pianu: «Xuglares», (1910) y «Xeneral ábanu thunders-excéntrico» (1913), inspiráu nun circu Médrano de payasu. De Maurice Ravel díxose que mientres una estancia en Chicago asistiendo frecuentemente a una sala onde se realizaba'l grupu con Jimmy Noone, escontra qu'amosaría un gran interés.
Amás de la participación de Ravel indiscutible d'un imprecisu restos anecdótica pal jazz, teniendo en cuenta'l considerable imprimatur a esta música en munches de les sos obres de cierta importancia: por casu en fox-trot de L'enfant et les sortilèges, el blues de la Sonata pa violín y pianu, conciertu en sol y el conciertu pa la manzorga, dambes pa pianu compuesta en 1931. Discursu analóxicu ye pa delles obres de Darius Milhaud: por casu, los ballets -y boeuf sur le toite creación du Monde, qu'escribió dempués d'un viaxe a Harlem, mientres el so viaxe en 1922. Inclusive'l compositor suizu que Arthur Honegger escribió obres en que ye abondo evidente la influencia de la música afroamericana. Los testimonios son Pacific 231, Prélude et Blues y especialmente el Concertino pa pianu y orquesta.
Y otra vegada d'Erik Satie y Georges Auric, Honegger, Milhaud y pertenecen al grupu de los Seis en París, nun fixeron nengún secretu de la so simpatía pol ragtime, que dacuando rescampla nes sos obres. Recuerdesobremanera, el ballet de Satie, desfile Ragtime du Paquebot, (1917). La primer señal de la música de Satie en suelu americanu manifestar na Obertura pa pianu pal drama en tres actos compuesta a principios de 1900 na memoria del so amigu J. P. Contamine de Latour, tituláu La Mort de Monsieur Mouche. En 1902 el cakewalk d'Estaos Xuníos duró tan maniaca n'escena en París y Satie contribuyó dos años más tarde con dos composiciones de trapu, «La Diva de l'Empire» y «Piccadilly». A pesar de l'anglosaxona de dos pistes de configuración apaecieron descaradamente d'inspiración americana. «La Diva l'Empire» -una marcha cantada- foi escritu pa Paulette Darty y primeramente llevaba'l títulu «Stand-Walk Cole», namái pal plan, más tarde subtituláu «Intermezzo Americain» cuando Rouarts-Lerolle reimpreso en 1919. La «Piccadilly» (otra marcha) primeramente bautizara «La Transatlantique», retratáu l'estereotipu de ricu herederu d'Estaos Xuníos que saleaba nos primeros tresatlánticos na ruta Nueva York-Europa al comerciu la so fortuna a un títulu aristocráticu n'Europa.[7]
Figures destacaes
editarComo se señaló, el compositor más destacáu de ragtime foi Scott Joplin, nacíu en Texarkana el 20 de payares de 1868. Escontra mediaos de la década de 1890 establecer en Sedalia onde estudia teoría musical y onde compón en 1897 el «Maple Leaf Rag» anque l'editor John Stark nun la publicar sinón hasta 1899. Ente otres composiciones destacaes atópense'l valse «Bethena», «Pine Apple Rag» con un ritmu qu'antemana'l boogie-woogie, «The Cascades», «Elite Syncopations» y «Magnetic Rag» últimu rag que compunxo.
Papa Garland...(Rag)
editarBien ye conocíu'l Ragtime de Les Luthiers: "Papa Garland Had a Hat and a Jazz-Band and a Mat and Black Fat Cat". Esti Ragtime ye un de los cantares monovocálicas de Les Luthiers que compunxo Ernesto Acher pal grupu. Utilizóse'l Rag, yá que ye un xéneru que tien la lletra A (Vocal que s'usa nesta obra). El compositor ficticiu ye Wallace "Hurricane" Lexington.
Estrenar nel espectáculu Luthierías
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Rudi Blesh, "Scott Joplin: Black-American Classicist", Collected Pianu Works, New York Public Library, 1981, páxines xv & xvi.
- ↑ Meeder, Christopher (2008). Jazz: the basics, 1a (n'inglés), Routledge. ISBN 0-203-93145-9.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Gioia, Ted (1997). Historia del Jazz, 1a, Fondu de Cultura Económica, páx. 36-47. ISBN 84-7506-536-8.
- ↑ Clayton, Peter; Gammond, Peter (1990). Jazz A-Z, guía alfabética de los nomes, los llugares y la xente del jazz. Altea-Taurus-Alfaguara, páx. 237. ISBN 84-306-0162-7.
- ↑ Bastin, Bruce. "Truckin' My Blues Away: East Coast Piedmont Styles." Nothing But the Blues: The Music and the Musicians. Ed. Lawrence Cohn. New York: Abbeville Press, 1993.
- ↑ Rudi Blesh, "Scott Joplin: Black-American Classicist", Collected Pianu Works, New York Public Library, 1981, pxv & xvi.
- ↑ Gildo De Stefano, "Ragtime, jazz & dintorni", SUGARCO Ediciones, Milano 2007
• Gildo De Stefano, Ragtime, Jazz & dintorni, Prólogu d'Amiri Baraka, Introducción de Gianni Minà, Sugarco Ediciones, Milano 2007 ISBN 978-88-7198-532-9
Enllaces esternos
editar- Composiciones de Scott Joplin nel Proyeutu Mutopía
- Composiciones de Scott Joplin nel archivu Kreutsch
