El relé (francés: relais, “relevu”) o relevador ye un dispositivu electromagnéticu. Funciona como un interruptor controláu por un circuitu llétricu nel que, per mediu d'una bobina y un electroimán, remanar un xuegu d'unu o dellos contactos que dexen abrir o cerrar otros circuitos llétricos independientes. Foi inventáu por Joseph Henry en 1835.

Relé

Símbolu electrónicu
Terminales Bobina (dos terminales), interruptor (de dos posiciones)
[editar datos en Wikidata]
Figura 1: Relé enchufable para pequeñes potencies.
Figura 2: Partes d'un relé.
Figura 3: Funcionamientu d'un relé
Figura 4: Símbolu llétricu d'un relé de 1 circuitu.
Figura 5: Regleta con relés.
Figura 6: Distintos tipos de relés.
Figura 7: Relés d'Estáu Sólidu.

Yá que el relé ye capaz de controlar un circuitu de salida de mayor potencia que'l d'entrada, puede considerase, nun ampliu sentíu, como un amplificador llétricu. Como tal emplegar en telegrafía, faciendo la función de repetidores que xeneraben una nueva señal con corriente procedente de piles locales a partir de la señal débil recibida pela llinia. Llamábase-yos "relevadores".[1]

Descripción

editar

Na figura 2 represéntase, de forma esquemática, la disposición de los distintos elementos que formen un relé d'un únicu contautu de trabayu o circuitu. Na figura 3 puede vese el so funcionamientu y cómo conmuta al activase y desactivase la so bobina.

Estructura y funcionamientu

editar

L'electroimán fai xirar l'armadura verticalmente al ser alimentada, cerrando los contactos dependiendo de si ye N.A o N.C (de normal abiertu o de normal zarráu). Si aplícase-y un voltaxe a la bobina xenérase un campu magnético, que provoca que los contactos faigan una conexón. Estos contactos pueden ser consideraos como'l interruptor, que dexa que la corriente fluya ente los dos puntos que cerraron el circuitu.

Tipos de relés

editar

Esisten ensame de tipos distintos de relés, dependiendo del númberu de contactos, del so intensidá almitible, del tipu de corriente de accionamiento, del tiempu d'activación y desactivación, ente otros. Cuando controlen grandes potencies llámense contactores en llugar de relés.

Relés electromecánicos

editar
  • Relés de tipo armadura: magar ser los más antiguos siguen siendo los más utilizaos n'ensame d'aplicaciones. Un electro imán provoca la basculación d'una armadura al ser activáu, cerrando o abriendo los contactos dependiendo de si ye N.A (de normal abiertu) o N.C (de normal zarráu).
  • Relés de nucleu móvil:a diferencia del anterior modelu estos tán formaos por un émbolu en llugar d'una armadura. Por cuenta de la so mayor fuercia d'atraición, utilízase un solenoide pa cerrar los sos contactos. Ye bien utilizáu cuando hai que controlar altes corrientes
  • Relé tipu reed o de llingüeta: tán constituyíos por una angüeña de vidriu, con contactos nel so interior, montaos sobre delgaes llámines de metal. Estos contactos conmutan pola activación d'una bobina, que s'atopa alredor de la mentada angüeña.
  • Relés polarizaos o bi estables: componer d'una pequeña armadura, solidaria a un imán permanente. L'estremu inferior xira dientro de los polos d'un electro imán, ente que l'otru lleva una cabeza de contautu. Al escitar el electro imán, muévese l'armadura y provoca el zarru de los contactos. Si polarízase al aviesu, el xiru va ser en sentíu contrariu, abriendo los contactos ó cerrando otru circuitu.

Relé d'estáu sólidu

editar

Llámase relé d'estáu sólidu a un circuitu híbridu, de normal compuestu por un optoacoplador qu'aislla la entrada, un circuitu de disparu, que detecta'l pasu por cero de la corriente de llinia y un triac o dispositivu similar qu'actúa de interruptor de potencia. El so nome deber a la semeyanza que presenta con un relé electromecánicu; esti dispositivu ye usáu xeneralmente p'aplicaciones onde se presenta un usu continuu de los contactos del relé qu'en comparanza con un relé convencional xeneraría una seria gastadura mecánica, amás de poder conmutar altos amperajes que nel casu del relé electromecánicu destruirian en poco tiempu los contactos. Estos relés dexen una velocidá de conmutación bien cimera a la de los relés electromecánicos.

Relé de corriente alterna

editar

Cuando s'escita la bobina d'un relé con corriente alterna, el fluxu magnético nel circuitu magnéticu, tamién ye alternu, produciendo una fuercia pulsante, con frecuencia doble, sobre los contactos. Esto ye, los contactos d'un relé conectáu a la rede, en dellos llugares, como dellos países d'Europa y América Llatina van bazcuyar a 2 x 50 Hz y n'otros, como n'Estaos Xuníos van facer a 2 x 60 Hz. Esti fechu aprovechar en dalgunos timbres y runfadores, como un activador a distancia. Nun relé de corriente alterna modifícase la resonancia de los contactos por que nun bazcuyen.

Relé de llámines

editar

Esti tipu de relé utilizar pa discriminar distintes frecuencies. Consiste nun electroimán escitáu cola corriente alterna d'entrada qu'atrai delles banielles sintonizadas para resonar a dos tales frecuencies d'interés. La baniella que resona remana'l so contautu, les demás non. Los relés de llámines utilizar en aeromodelismu y otros sistemes de telecontrol.

Relés d'aición tardiega

editar

Son relés que yá sía por particularidá de diseñu o bien pol sistema d'alimentación de la bobina, dexen disponer de retardos na so conexón y/o desconexón.

  • Relés con retardo a la conexón: El retardo a la conexón de relés puede llograse mecánicamente aumentando la masa de l'armadura con cuenta de llograr mayor inercia del sistema móvil; o bien, aumentando la presión de los resortes que tien de vencer la fuercia d'atraición del relé. Tamién se llogra un efeutu similar de retardo utilizando C.C. p'alimentar al relé nuna de les dos siguientes formes:
    • Relé con resistor previu y capacitor en paralelu cola bobina: cuando s'alimenta con C.C. al relé, el capacitor, hasta entós descargáu, anicia una intensa corriente de carga inicial la cual al travesar al resistor anicia una apreciable cayida na tensión aplicao a la bobina, verificándose asina un retrasu a la conexón. Cabo esclariar que siempres que s'ataye l'alimentación del relé el capacitor, descargándose sobre la bobina, va establecer tamién un ciertu retrasu na desconexón.
    • Relé de dos enduvellaos con corriente n'oposición: la disposición d'unu d'estos relés basar na esistencia de dos enduvellaos coneutaos n'oposición; usualmente designaos como principal y auxiliar, y que tienen mayor y menor númberu de espiras respeutivamente. Al aplicase tensión de C.C. la corriente establezse rápido nel enduvelláu auxiliar al empar que con muncha mayor lentitú nel principal por cuenta de la marcada diferencia na reactancia inductiva de cada unu (Debíu al distintu númberu de espiras que tien cada unu) D'esa manera y por cuenta de que el campu magnético qu'anicien dambos enduvellaos ye opuestu, l'actuación del relé va producise cuando la fuercia magnetomotriz -en gradual aumentu- del enduvelláu principal sía cimeru a la del enduvelláu auxiliar y la presión de los resortes del relé, colo que se llogra'l buscáu retardo na conexón.
  • Relés con retardo a la desconexón: tamién ye posible llograr retardo a la desconexón per medios mecánicos -amenorgamientu de la presión de los resortes del relé- anque na mayoría de los casos recurrir a dalgún de los sistemes que s'indiquen de siguío:
    • Relé con capacitor en paralelu: como'l so nome indicar, tien un capacitor que pola so condición en paralelu por culpa de que se ataye l'alimentación de C.C. al relé consideráu, la desconexón va resultar retardada pola descarga de dichu capacitor sobre la bobina, sistema col que se llogren tiempos bien exactos y qu'en función de los valores de R y C en considerancia puede superar largamente un segundu.
    • Relé con enduvelláu adicional en cortucircuitu: estos disponen de dos enduvellaos: unu d'ellos llamáu principal o de accionamiento y otru adicional que s'atopa cortocircuitado. Yá sía que l'enduvelláu principal sía conectáu o desconectáu de la tensión d'alimentación, la variación de fluxu consiguiente va inducir nel enduvelláu adicional una corriente qu'oponiéndose a la causa que la produz retarda a dicha variación, colo que se produz asina un retardo tanto a la conexón como a la desconexón del relé.
    • Relé con enduvelláu adicional controláu por contautu auxiliar: estos relés son absolutamente similares a los anteriores, col únicu agregáu d'un contautu auxiliar del propiu relé encargáu de coneutar o desconectar al enduvelláu auxiliar. Asina'l relé va presentar un retardo a la desconexón o a la conexón según utilícese un contautu auxiliar Normal Abiertu o Normal Zarráu, respeutivamente.

Relés con retención de posición

editar

Nesti casu los relés tienen un diseñu nel cual tienen remaches d'elevada remanencia asitiaos dientro de furos practicaos nel nucleu y l'armadura de los mesmos, y n'esacta coincidencia. Por tar perfectamente rectificaes les cares polares en contautu al cerrar el circuitu magnéticu del relé va quedar nesa posición -por remanencia magnética- anque la bobina desconéctese, retornando a la posición de reposu inicial namái cuando una corriente de sentíu contrariu vuelva abrir

Ventayes del usu de relés

editar

La gran ventaya de los relés electromagnéticos ye la completa separación llétrica ente la corriente de accionamiento, la que circula pola bobina del electroimán, y los circuitos controlaos polos contactos, lo que fai que puedan remanase altos voltaxes o elevaes potencies con pequeñes tensiones de control. Tamién ufierten la posibilidá de control d'un dispositivu a distancia por aciu l'usu de pequeñes señales de control. Nel casu presentáu podemos ver un grupu de relés en bases interfases que son controláu por módulos dixitales programables que dexen crear funciones de temporización y contador como si d'un mini PLD (Dispositivu Lóxicu Programable) tratárase. Con estos modernos sistemes los relés pueden actuar de forma programada ya independiente lo que supón grandes ventayes na so aplicación aumentando'l so usu n'aplicaciones ensin necesidá d'utilizar controles como PLD's o otros medios pa comandarlos (ver fig 7). Puede encender por casu una bombilla o motor y al encender apágase l'otru motor o bombilla.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  • F. Graf, Rudolf (1984). Diccionariu d'Electrónica. Ediciones Pirámide, S.A.. ISBN 84-368-0402-3.
  • Sabaca, Mariano (2006). Automatismos y cuadros llétricos. McGraw Hill. ISBN 84-481-4799-5.

Enllaces esternos

editar